Hai mặt của Facebook

Với tính năng chia sẻ thông tin nhanh chóng và rộng rãi nên mạng xã hội được nhiều bạn trẻ sử dụng

Tuy nhiên, MXH cũng ẩn chứa nhiều mặt trái và không phải bạn trẻ nào cũng sử dụng một cách có văn hóa.

Nhiều tiện ích

Hiện có nhiều MXH phổ biến như: Facebook, Youtube, ZingMe, Google Plus, Go.vn... Chỉ cần một chiếc máy tính, hoặc laptop, điện thoại, máy tính bảng có khả năng kết nối in- tơ-nét, dù ở bất cứ nơi đâu người dùng có thể vào MXH. Chị Nguyễn Thị Hồng, 29 tuổi, nhân viên văn phòng Công ty TNHH Kefico Việt Nam cho biết: “Từ ngày đi làm, tôi không có thời gian gặp gỡ bạn bè thời còn học đại học, chính qua MXH đã giúp chúng tôi biết thông tin về nhau, có thể trò chuyện, chia sẻ hình ảnh với nhau”.

Nhiều bạn trẻ đã cùng liên kết lại, lập một trang riêng (fanpage) trên MXH để chia sẻ được nhiều thông tin hơn. Câu lạc bộ (CLB) Nhân ái Hải Dương thành lập một trang của nhóm có tên gọi NAC Hải Dương - Nơi kết nối những tấm lòng nhân ái. Fanpage này hiện có hơn 430 thành viên. Các thành viên có thể chia sẻ thông tin, thông báo các hoạt động của nhóm, kêu gọi quyên góp ủng hộ trên MXH. Bạn Vũ Thị Thúy Nhàn, thành viên CLB cho biết: "Lập một fanpage trên MXH, các thành viên trong CLB có thể triển khai công việc dù bất kỳ nơi đâu. Các thành viên tham gia chỉ cần vào trang của nhóm viết thông báo, đăng lên, các bạn trong nhóm sẽ nhanh chóng nhận được thông tin. Chúng tôi không phải mất nhiều thời gian cho việc tập hợp, lên danh sách các bạn tham gia".

Không chỉ đơn giản là nơi tập hợp những thành viên có cùng sở thích, cùng nhóm nghề nghiệp, đồng hương, đồng niên… nhiều bạn trẻ đã biến trang MXH thành một sạp hàng mini bán hàng online trên mạng. Người dùng chỉ cần đăng ký một tài khoản ở bất kỳ một trang MXH nào, mời nhiều người tham gia, thường xuyên đăng tải những hình ảnh mới và cung cấp thông tin về sản phẩm. Người dùng không phải mất một khoản tiền nào xây dựng một website quảng cáo sản phẩm. Bạn Nguyễn Khánh Linh, 23 tuổi, ở phố Bắc Sơn, phường Quang Trung (TP Hải Dương) đã mở “cửa hàng” bán quần áo trên mạng. Khi nhập hàng mới về, Linh chỉ cần chụp ảnh, chia sẻ thông tin về chất liệu vải, kích cỡ, giá cả lên trang cá nhân. Nếu khách hàng ở ngay thành phố thì đến tận nhà xem, thử đồ và mua hàng, còn với khách ở xa có thể chuyển hàng qua bưu điện, thanh toán bằng cách chuyển tiền vào tài khoản, hoặc gửi mã số thẻ cào điện thoại. Khánh Linh cho biết: “Bán hàng trên MXH, tôi không mất tiền thuê mặt bằng nên giá bán sản phẩm rẻ hơn, khách hàng cũng không mất thời gian đến tận nhà xem sản phẩm, chỉ cần click chuột vào trang cá nhân của tôi, xem hình ảnh các sản phẩm, mọi thắc mắc sẽ được phản hồi. Nếu khách hàng đồng ý mua hàng sẽ được giao hàng tận nơi hoặc qua bưu điện, sẽ tiết kiệm tối đa thời gian”.

Những mặt trái khó lường

Theo điều tra xã hội học, hiện nay số lượng người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam đang tăng rất nhanh, đặc biệt là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên từ 16 - 24 tuổi (chiếm 22%). Khoảng 17% số người trưởng thành thường xuyên trao đổi qua mạng với những người không hề quen biết và tỷ lệ này tăng tỷ lệ nghịch với độ tuổi. Hà Nội là khu vực có nhiều thành viên tham gia MXH nhất với 30,97%, tiếp theo là TP Hồ Chí Minh với 27,63%. Hải Phòng ở vị trí thứ ba với 4,1%. Các tỉnh còn lại đều dưới 4%.

Bên cạnh những lợi ích trên, MXH cũng đã xuất hiện những mặt trái. Những thói hư tật xấu hay có những việc làm không lành mạnh... cũng được truyền bá nhanh chóng trên MXH. Người dùng mạng cũng không còn thấy xa lạ khi thỉnh thoảng trên trang cá nhân của mình xuất hiện những đường link tới những trang web đen hay những trang mạng bạo lực, cờ bạc. Trên trang MXH Facebook, người dùng cũng sẽ không khó để tìm thấy những fanpage kinh dị như “Hội những người yêu thích ảnh sex” (đưa những hình ảnh văn hóa đồi trụy lên mạng), “Hội những  người thích đập đá” (hút ma túy dạng đá)… Các thành viên không ngần ngại khi tung hình ảnh, những status với nội dung phản cảm, thiếu lành mạnh. Họ còn sẵn sàng chia sẻ “kinh nghiệm” sử dụng ma túy đá, truyền tải những hình ảnh, video clip ăn chơi, trụy lạc của các thành viên như một chiến tích.

Lợi dụng sự bao phủ rộng rãi của các MXH, nhiều thế lực thù địch xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Các đối tượng kết nối với nhau nhằm lôi kéo, kích động người khác tham gia vào các hoạt động gây mất an ninh, trật tự. Điều này ảnh hưởng rất xấu tới nhận thức của người dùng, nhất là các bạn trẻ.

Nhiều người lại coi MXH là công cụ hữu hiệu để bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác. Cách đây không lâu, báo Hải Dương đã phản ánh về vụ việc nữ sinh Trần Thị Lan Hương, Trường THCS Lê Lợi (Chí Linh) bị một nhóm các bạn nữ đánh hội đồng, lột quần áo và chụp ảnh, tung lên mạng Facebook. Khi thấy bạn bị đánh, nhiều bạn khác đã không vào can ngăn mà còn chụp ảnh, quay clip tung lên MXH như một cách dằn mặt và khoe chiến tích của mình. Hay như vụ clip sex của 2 bạn học sinh ở Bình Giang bị tung lên mạng cũng gây sự phẫn nộ trong cộng đồng mạng và dư luận xã hội. 

Những người thường xuyên sử dụng MXH, tiếp xúc nhiều với máy vi tính sẽ không tốt cho mắt. Hơn nữa, người dùng thường tranh thủ lúc làm việc để vào MXH, ảnh hưởng tới chất lượng công việc. Đôi khi MXH cũng ảnh hưởng tới hạnh phúc gia đình. Chị V.Q.V, ở khu 9, phường Nguyễn Trãi (TP Hải Dương) là nạn nhân của một trò đùa trên MXH. Lớp đại học cũ của chị V. có lập một fanpage để giữ mối liên hệ bạn bè. Trong lớp chị có người yêu cũ thời sinh viên và anh ta đã đăng tải tấm ảnh kỷ niệm lúc còn yêu chị. Anh N.V.T, chồng chị V. cũng tham gia MXH, tình cờ nhìn thấy tấm ảnh của vợ mình khoác vai tình cảm với người đàn ông khác đã rất tức giận và cho rằng vợ lừa dối mình. Dù chị V. cố gắng giải thích thế nào, anh chồng cũng không nghe. Phải đến khi các bạn cùng học đại học lên tiếng thanh minh, giải thích, anh T. mới chấp nhận lời xin lỗi của vợ. Chị V. cho biết: “Sau sự việc này, tôi không dám tham gia các trang MXH nữa, chuyên tâm vào công việc và chăm sóc chồng con. Đúng là được một phen hú vía vì MXH”.

Việc sử dụng MXH như một cách giải trí lành mạnh sẽ giúp người sử dụng có những giây phút thư giãn. Tuy nhiên, người dùng cũng cần thận trọng khi tham gia MXH, tránh bị lợi dụng, lôi kéo vào những hoạt động thiếu lành mạnh.

TÂM PHÚC