Hai cha con làm thuốc ở y xá đền Bia

Tuy đã về chữa bệnh ở nhà nhưng ông Hợi (giữa) vẫn thường xuyên hỗ trợ kinh nghiệm chữa bệnh cho con

Ở thôn Văn Thai, xã Cẩm Văn (Cẩm Giàng) có nhiều người làm thuốc đông y. Một thời, nhiều cụ lang ra đền Bia, nơi thờ Đại danh y Tuệ Tĩnh bốc thuốc chữa bệnh, nhưng khách ít hơn ở nhà nên lại về chữa bệnh tại nhà mình. Chỉ có một gia đình gắn bó với công việc khám chữa bệnh y học cổ truyền lâu nhất ở đền Bia là hai cha con lương y Nguyễn Văn Hợi và lương y Nguyễn Văn Cảnh.

Ông Hợi ra đền Bia cùng ông Kiều, ông Vang chữa bệnh từ khi mới có ngôi nhà chẩn trị do xã Cẩm Văn xây dựng. Cơ sở khám chữa bệnh buổi đầu còn đơn sơ, chưa có tường bao, thiếu tủ thuốc, ông bỏ kinh phí ra hỗ trợ. Ông tâm niệm, làm thuốc ở đền Bia là vinh dự của lớp hậu thế, là nơi quảng bá di sản văn hóa “thuốc nước Nam chữa bệnh cho người Nam” nên cơ sở phải khang trang, phải luôn trau dồi y đức.  Năm 2000, xã cho ông ký hợp đồng bốc thuốc chữa bệnh 20 năm không thu phí. Sau ít năm, ông Hợi về nhà chữa bệnh, con trai ông là lương y Nguyễn Văn Cảnh thay cha chữa bệnh ở y xá. Trước khi giao việc cho con, ông bảo: "Chớ có lợi dụng mà làm giàu. Phải chăm chỉ, tận tình phục vụ người bệnh. Kinh tế thiếu, tôi chu cấp". Tuy về nhà chữa bệnh nhưng ông luôn hỗ trợ con về kinh nghiệm chữa bệnh, rèn y đức.

Buổi đầu y xá ở đền Bia do chính quyền xã Cẩm Văn và tổ 3 người gây dựng. Năm 2005, nhà nước đầu tư nâng cấp, xây y xá mới, kiến trúc hình chữ u với 3 ngôi nhà chất liệu gỗ lim,  mái ngói, tường xây, sân lát gạch vuông, tổng cộng 10 gian,  khoảng 200 m2. Với cơ ngơi này đủ phục vụ 25 bệnh nhân nội trú, từ 20 - 30 lượt bệnh nhân ngoại trú mỗi ngày. Người làm nghề đông y đều nghĩ rằng đây là nơi duy nhất có khu chữa bệnh như thế này ở Hải Dương so với các tỉnh, thành phố trong cả nước.  

Đến nay, lương y Cảnh đã phục vụ ở y xã gần 20 năm. Nhiều bệnh nhân bị gút, đau nhức khớp, mất ngủ kéo dài dùng thuốc ở đây đạt hiệu quả cao. Cuốn sổ ghi chép nhật ký chữa bệnh ghi thông tin về bệnh nhân tên Việt làm ở ngành công an bị chứng sưng nóng đỏ đau ở khớp mắt cá ngón chân, xét nghiệm của bệnh viện kết luận mắc bệnh gút. Bệnh nhân Việt đã khỏi bệnh sau khi uống 10 thang thuốc sắc. Sau 5 năm tái phát, anh Việt đến khám lại. Do biết bệnh tình nên lương y Cảnh dùng bài thuốc đã điều trị nhưng tăng liều lượng nên đạt hiệu quả ngay. Ông Đông, công tác tại Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch bị đau mỏi khớp, uống rượu thì đau càng tăng, mắt vàng, người mệt mỏi. Sau khi dùng thuốc của lương y Cảnh, sức khỏe của ông Đông có chuyển biến tốt, mắt không còn bị vàng khi uống rượu. Ông Đông còn mách cho người bạn bị bệnh cùng cơ quan uống, bệnh tình cũng thuyên giảm. Năm 2013, nhiều người của Khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa huyện Kim Thành cũng được chữa khỏi chứng mất ngủ kéo dài khi dùng thuốc của y xá. Gần đây, anh Cảnh chữa được nhiều ca bị u hạch tuyến giáp, u tuyến vú bằng củ nghệ tươi do áp dụng bào chế, sử dụng thuốc từ kinh nghiệm của gia đình. Nhiều người bệnh bị huyễn vựng (đầu choáng mắt hoa), ăn ngủ kém, tăng huyết áp, hạ đường huyết, vô sinh thứ phát, uống thuốc ở y xá đền Bia cũng đạt kết quả cao.

Là Ủy viên Ban Chấp hành Hội Đông y huyện Cẩm Giàng, lương y Nguyễn Văn Cảnh luôn tích cực tham gia công tác hội. Nhiều năm anh được Hội Đông y tỉnh, huyện, Sở Y tế tặng giấy khen. Lương y Nguyễn Văn Hợi được Hội Đông y Việt Nam tặng Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp đông y.

Có một đặc điểm, người bệnh đến chữa bệnh ở đền Bia chỉ đông những ngày đầu năm. Những ngày còn lại thường vắng khách, bình quân chỉ 2 lượt người bệnh/ngày. Nguyên nhân do công tác quảng bá cho y xá chưa được quan tâm. Y xá đền Bia có nhà cửa khang trang, lại nằm trong khuôn viên đền thờ "vị thánh thuốc Nam" nhưng chưa có biển chỉ dẫn. Ngày thường ở đây chỉ mở cổng nhánh. Người đến lễ đi qua vườn thuốc nam rồi thẳng vào đền thường không biết nơi đây có y xá, có người bốc thuốc Nam chữa bệnh.

Theo lương y Cảnh, mức thu nhập trung bình một tháng tại y xá chỉ đạt 2,4 triệu đồng. Tuy thu nhập thấp, nhưng đối với anh phục vụ tại y xá đền Bia lại có giá trị khác là được học tập và ứng dụng kinh nghiệm chữa bệnh bằng thuốc Nam của Đại danh y Tuệ Tĩnh ở chính quê hương của người.

VĂN LỘC