Gà 9 cựa cúng giao thừa

Mâm lễ giao thừa năm nay nhà anh Phương có gà 9 cựa, một lễ vật tưởng như chỉ có trong truyền thuyết

Trên mâm lễ cúng giao thừa năm nay của gia đình anh Nguyễn Văn Phương ở thôn Cẩm Lý, xã An Lâm (Nam Sách), ngoài thịt lợn, xôi, trầu cau, hoa quả còn có gà 9 cựa - lễ vật tưởng như chỉ có trong truyền thuyết.

Trong không khí thiêng liêng, trời đất giao hòa, chị Nguyễn Phương Anh, vợ anh Phương tất bật bày con gà 9 cựa đã luộc sẵn lên đĩa, đặt trên mâm lễ. Gà luộc nguyên con, miệng ngậm hoa hồng. Vào thời khắc giao thừa, chị thành kính đốt nén hương, khấn vái mong trời đất chứng lòng thành...

Mọi năm, khi chưa nuôi được gà 9 cựa, gia đình anh Phương thường chọn con gà ta đẹp nhất đàn để cúng. “Vài năm nay, nhà nuôi được giống gà 9 cựa. Dù mỗi con trị giá 3 - 5 triệu đồng, tôi vẫn dành 1 con để cúng giao thừa, tạ ơn trời đất, thần linh và gia tiên đã cho gia đình mạnh khỏe, làm ăn thuận lợi”, anh Phương nói.

Khách hàng quen đến mua gà 9 cựa của anh Phương

Theo anh Phương, giống gà 9 cựa này được mệnh danh là “chúa gà”, có nguồn gốc từ bản Cỏi, xã Xuân Sơn, huyện Tân Sơn (Phú Thọ). Tương truyền, đây là lễ vật mà vị thần núi Sơn Tinh đã cất công lên tận vùng này tìm về cầu hôn nàng Mỵ Nương. Giống gà này hiện vẫn được người Dao ở Phú Thọ nuôi. Gà 9 cựa vì thế càng trở nên có giá trị, làm lễ vật cúng giao thừa mang ý nghĩa tâm linh, nhắc nhớ mọi người về gốc gác con Lạc cháu Hồng, biết ơn nguồn cội.

Anh Phương bán gà 9 cựa cho khách quen ở các tỉnh lân cận như Hưng Yên, Hà Nội, Hải Phòng... Anh Nguyễn Đình Nam ở xã Xã Vĩnh Phong, Vĩnh Bảo (Hải Phòng) 2 năm nay đều đặt mua gà 9 cựa của anh Phương để làm lễ đêm giao thừa. “Gà 9 cựa vừa độc lạ lại gắn với truyền thuyết, nhiều người thích giá trị này của nó. Vì vậy, ngoài việc dùng để cúng giao thừa, gà 9 cựa còn phù hợp làm quà biếu", anh Nam nói.

Mỗi bên chân của giống gà này thường có 4 cựa ngắn dài mọc theo hàng

Đàn gà 9 cựa của anh Phương có 30 con. Điều khiến đàn gà trở nên quý hiếm hơn là chúng có màu lông trắng muốt. Cách đây 3 năm, anh Phương từng lặn lội tới tận bản Cỏi, nhờ người bản địa dẫn đi khắp nơi gom hết số gà con 9 cựa về nuôi. Đây là giống gà 9 cựa thuần chủng, có nguồn gốc từ gà rừng. Trong số đó có 1 con gà trống lông trắng tinh. Sau khi đàn gà sinh sản có 2 con mái lông trắng. “Biết gà 9 cựa trắng quý hiếm nên tôi cho phối giống giữa con trống và 2 con mái này. Các lứa sau đó nhân dần lên được số gà 9 cựa trắng như hiện nay”, anh Phương nói.

Gọi là gà 9 cựa nhưng chân gà có đủ 9 cựa thì rất hiếm, chủ yếu gà có 8 cựa. Các cựa dài ngắn khác nhau chia đều 2 bên, mọc nối theo hàng. Cựa trên cùng cong vút như lưỡi câu liêm... Gà chỉ phát triển đến khoảng hơn 1kg. Thịt gà có vị thơm ngon khác thường.

LÊ HƯƠNG