Các giải pháp KH-CN áp dụng trong sản xuất và đời sống, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Nhờ áp dụng khoa học công nghệ, năng suất cà chua trái vụ ở xã Liên Hồng (Gia Lộc) nhiều năm gần đây đạt 40 tấn/ha
Trong những năm qua, các nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH-CN) của tỉnh hướng vào nghiên cứu lựa chọn các giải pháp KH-CN áp dụng trong sản xuất và đời sống, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Nổi bật trong các thành tựu là các giải pháp KH-CN thuộc lĩnh vực nông nghiệp. Từ năm 2011-2015, các đơn vị của tỉnh đã phối hợp với các tổ chức KH-CN Trung ương nghiên cứu và đưa vào sản xuất các giống lúa Bắc thơm số 7 kháng bạc lá, lúa lai TH 7-2, Hương cốm 4 để cung ứng giống cho các hộ dân trong và ngoài tỉnh. Khảo nghiệm, sản xuất thử và lựa chọn được 19 giống lúa mới phù hợp với điều kiện canh tác của tỉnh cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao. Trong đó có 7 giống đã được đưa vào cơ cấu mùa vụ của tỉnh gồm: Bio 404, Nghi hương 2308; Hương ưu 3068, RVT, Nàng xuân, T10, QR1. Kết quả nghiên cứu về giống lúa đã góp phần đưa năng suất lúa bình quân của tỉnh năm 2015 đạt 63,2 tạ/ha/vụ, cao hơn năng suất lúa trung bình của cả nước từ 5,1-6,6 tạ/ha. Trong giai đoạn 2011-2015, các giống lúa mới được đưa vào sản xuất trên diện tích hàng nghìn ha, cho hiệu quả kinh tế cao hơn các giống cũ từ 7-15%. Cùng với lựa chọn, sản xuất các giống lúa mới, tỉnh đã xây dựng và phát triển các mô hình cơ giới hóa từ khâu làm đất, sản xuất mạ khay, cấy bằng máy đến khâu thu hoạch. Qua đó đã giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế so với sản xuất thông thường từ 6-7 triệu đồng/ha. Mô hình này đang được nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh.
Tỉnh đã xây dựng các mô hình sản xuất tập trung nhiều giống rau màu mới với những ưu thế vượt trội về năng suất, chất lượng như cà chua ghép gốc cà tím trong điều kiện trái vụ (năng suất năm 2013-2014 đạt 40 tấn/ha). Do trồng trái vụ nên loại cà chua này cho hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với trồng các giống cà chua khác. Vụ thu đông năm 2012-2015, mô hình trồng bí xanh số 1, số 2 cho năng suất trung bình 45 tấn/ha, cao hơn 20% so giống bí xanh cũ, chất lượng ngon hơn. Vụ xuân hè năm 2013-2015, các giống dưa hấu lai F1 super Hoàn Châu cho năng suất đạt từ 30,5 - 36 tấn/ha, chất lượng tốt, dễ bảo quản, vận chuyển, thay thế các giống dưa hấu truyền thống. Tỉnh đã chủ động sản xuất khoai tây Sinora giống vụ xuân từ năm 2012 cho năng suất đạt 19 tấn/ha, cao hơn so với các giống khác 15% và trở thành giống cung cấp cho sản xuất khoai tây vụ đông tại tỉnh. Các giống rau màu mới đưa vào sản xuất đạt giá trị trung bình từ 150 đến 300 triệu đồng/ha mỗi năm.
Từ năm 2012 - 2015, nhiều giống cây ăn quả mới được sản xuất thử nghiệm thành công và được người dân tiếp nhận sản xuất hàng hoá như thanh long ruột đỏ, ổi lê Đài Loan, ổi trắng, bưởi ngọt NNH-VN53, bưởi NNH-VN50, chuối tiêu hồng cho năng suất tăng từ 10-15%, giá trị sản xuất tăng từ 15-20% so với trước đây.
Trong chăn nuôi, từ năm 2012 đến nay, các đơn vị nghiên cứu khoa học trên địa bàn tỉnh đã phát triển một số giống lợn đực ngoại như Landrace, Yorkshire, Piétrain RéHal, PiDu… để tạo các con lai từ 3 - 4 máu ngoại cho năng suất, chất lượng thịt tốt, tỷ lệ thịt nạc đạt từ 58-62%, cho hiệu quả kinh tế cao hơn các dòng nái khác trên 10%. Các giống gia cầm mới như gà lông màu, Lương Phượng, gà mía lai, gà ri lai, gà lai chọi...; giống vịt siêu thịt C.M, Super Heavy, Super M3... được nghiên cứu nuôi thử nghiệm thành công từ năm 2012 đến nay đã được mở rộng sản xuất hàng hóa trong toàn tỉnh, cho hiệu quả kinh tế cao. Tỉnh đã đầu tư nghiên cứu phát triển giống cá rô phi đơn tính đực được lai tạo bằng công nghệ lai xa, từ khâu sản xuất giống đến nuôi thương phẩm. Đến nay, diện tích nuôi đã lên tới trên 2.502 ha ở 12 huyện, thị xã, thành phố chiếm 24,5% diện tích nuôi thủy sản nước ngọt của tỉnh, sản lượng trung bình đạt 18.000 tấn/năm.
Cùng với việc đưa các giống mới và quy trình kỹ thuật mới vào sản xuất, các đơn vị liên quan đã xây dựng 1 chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm vải thiều Thanh Hà, 18 nhãn hiệu tập thể cho các sản phẩm nông sản của tỉnh góp phần tạo dựng thương hiệu, mở rộng thị trường và nâng cao hiệu quả cho sản xuất nông nghiệp, nông thôn.
Trong lĩnh vực khoa học y - dược, các đơn vị đã nghiên cứu áp dụng các kỹ thuật tiến bộ về y học trong phòng bệnh, chẩn đoán và điều trị ở bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến huyện như ứng dụng thành công máy đo áp lực nội sọ liên tục CAMINO điều trị cho bệnh nhân bị chấn thương sọ não nặng; áp dụng tiến bộ kỹ thuật để điều trị vàng da tăng Billirubin tự do nặng ở trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Nhi Hải Dương; nghiên cứu lựa chọn kháng sinh điều trị hiệu quả bệnh viêm phổi cộng đồng ở trẻ em dưới 5 tuổi...
Đối với lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ, thực hiện Đề án sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ngành đã hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh áp dụng các giải pháp, công nghệ tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh. Xây dựng và áp dụng các phần mềm tin học góp phần nâng cao chất lượng quản lý và cải cách thủ tục hành chính ở nhiều ngành, lĩnh vực trong tỉnh. Đăng ký xác lập, bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ, quảng bá thương hiệu, tăng khả năng cạnh tranh cho các tổ chức, doanh nghiệp...
Trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, tỉnh đã tập trung nghiên cứu xây dựng các giải pháp thực hiện có hiệu quả Pháp lệnh và Quy chế dân chủ ở cơ sở; xây dựng và tổ chức thực hiện cơ chế phản biện xã hội nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của MTTQ các cấp…
Trong những năm tới, hoạt động KH-CN của tỉnh tập trung nghiên cứu xây dựng luận cứ khoa học cho việc phát triển kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI nhiệm kỳ 2015-2020. Phát triển mạnh mẽ KH-CN để KH-CN thực sự là đòn bẩy quan trọng phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh, góp phần đưa Hải Dương sớm trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại.
PHẠM VĂN BÌNH Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ
