Đổi mới phương pháp dạy học môn chính trị trong trường trung cấp chuyên nghiệp

Trong thực tế, việc giảng dạy môn chính trị ở các trường trung cấp nông nghiệp (TCCN) còn tồn tại tình trạng học sinh không hứng thú với môn học. Trong suy nghĩ của học sinh, môn chính trị khô khan, cứng nhắc, tẻ nhạt. Có thể chỉ ra nhiều lý do nhưng không thể phủ nhận một thực trạng là giáo viên chưa tìm ra phương pháp thích hợp hoặc chưa kiên trì trong việc thực hiện đổi mới. Phần lớn giáo viên vẫn vận dụng phương pháp dạy học (PPDH) truyền thống, coi quá trình dạy học là quá trình chuyển tải thông tin từ thầy sang trò nên học sinh thụ động trong vai trò người nghe mà không trình bày quan điểm của mình.

Những vấn đề tồn tại trong quá trình đổi mới PPDH môn chính trị là do còn tồn tại những khó khăn ở cả phía giáo viên và học sinh. Đối với giáo viên, xuất phát từ ý thức đổi mới chưa tốt, đôi khi còn chây ỳ, ngại thay đổi nên ngay khi nhận thấy thói quen thuyết giảng là không phù hợp, không đáp ứng được yêu cầu cần phải thay đổi nhưng chỉ thay đổi khi yêu cầu bắt buộc (thi giáo viên dạy giỏi, trong đợt thanh tra, kiểm tra...) hoặc thay đổi nhưng khi gặp khó khăn lại ngại. Ngoài ra có thể do thiếu kinh nghiệm nên giáo viên ôm đồm kiến thức, lệ thuộc vào sách giáo khoa làm cho bài giảng thiếu trọng tâm, ít sâu sắc, học sinh không thể tiếp thu hết kiến thức dẫn đến sự căng thẳng cho cả học sinh và giáo viên. Có thể do nhận thức về đổi mới PPDH chưa đúng. Cần hiểu rằng, đổi mới PPDH không có nghĩa là tìm ra phương pháp mới thay thế hoàn toàn phương pháp truyền thống hay phải "nhập nội" một số phương pháp xa lạ vào quá trình dạy học. Vấn đề là ở chỗ: cần kế thừa, phát triển những mặt tích cực của PPDH hiện có như PP thuyết trình, giảng giải, vấn đáp... đồng thời học hỏi vận dụng một số PPDH mới một cách linh hoạt nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập, phù hợp với hoàn cảnh dạy và học ở nước ta hiện nay.

Học sinh TCCN có chất lượng đầu vào thấp cũng là cản trở lớn cho việc đổi mới PPDH. Việc đổi mới PPDH nhưng học sinh thờ ơ, không thực hiện hoặc thực hiện qua quýt nên việc vận dụng không thành công.

Ngoài ra, khó khăn về cơ sở vật chất cũng ảnh hưởng tới việc đổi mới PPDH. Số lượng học sinh trong một lớp của môn chính trị thường đông do nhà trường ghép nhiều lớp do đó khó khăn cho việc chia nhóm thảo luận. Các phương tiện hiện đại hỗ trợ dạy học thường không có sẵn trong các phòng học, giáo viên mỗi lần lên lớp phải tự lắp đặt nên ngại và ít sử dụng. Tài liệu học tập và tham khảo không đủ cũng gây nhiều khó khăn, cản trở.

Bên cạnh đó, việc tổ chức các buổi hội thảo về đổi mới phương pháp trong tổ chuyên môn chưa thường xuyên, thậm chí đội ngũ giáo viên đôi khi còn bất đồng quan điểm trong việc góp ý dẫn đến tâm lý chán nản, ngại đổi mới.

Để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của việc đổi mới PPDH môn chính trị, mỗi giáo viên cần nỗ lực hơn để làm tốt vai trò là người tổ chức, khơi gợi, hướng dẫn học sinh tiếp cận, lĩnh hội tri thức, luôn tự làm mới mình, làm mới tri thức của mình, làm mới phương pháp để giảng dạy tốt hơn.

Để giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, đòi hỏi sự vào cuộc của ban giám hiệu nhà trường trong việc sáng tạo, đưa ra những biện pháp quản lý hữu hiệu giúp giáo viên vượt qua rào cản cả về nhận thức lẫn hành vi trong từng giờ lên lớp, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc của giáo viên; tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất phục vụ việc dạy học. Tăng cường họp bàn chuyên môn, giới thiệu, phổ biến phương pháp, cập nhật công nghệ thông tin, tăng cường công tác dự giờ thường xuyên... Nhà trường cần mạnh dạn thay đổi các hình thức kiểm tra, đánh giá đối với môn chính trị cho phù hợp với yêu cầu dạy học bộ môn. Việc duy trì hình thức thi tự luận sẽ tạo điều kiện cho việc duy trì hình thức dạy học đọc chép, thiếu sáng tạo và thụ động. Nhà trường nên có hình thức khen thưởng để cổ vũ, động viên những giáo viên đi tiên phong trong việc đổi mới PPDH, tạo động lực cho họ cố gắng hơn trong giảng dạy.

Th.S NGUYỄN THỊ THU HÀ (Trường Trung cấp Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hải Dương)