Độc hại nghề sơn ô tô

 Tại nhiều ga ra ô tô tư nhân, quy trình về an toàn, vệ sinh lao động không được tuân thủ

Thợ chủ quan

Tới các gara, trung tâm chăm sóc bảo dưỡng ô tô tư nhân, chúng tôi đều thấy môi trường làm việc rất ô nhiễm, bụi sơn bay mù mịt, mùi dung môi nồng nặc. Vậy mà những người thợ ở đây vẫn đầu trần, không đeo găng tay, không bịt khẩu trang hay dùng bất cứ một thiết bị bảo hộ lao động nào... Tình trạng này là do chủ lao động cố tình phớt lờ những quy trình bảo đảm an toàn cho người lao động và cũng do sự chủ quan từ chính người lao động. Chúng tôi đến Trung tâm Chăm sóc ô tô H.H. ở đường Thanh Niên (TP Hải Dương) thì thấy anh Nguyễn Văn Cường là thợ sơn chính đang dùng tay trần lấy một loại hóa chất để tẩy vết keo bẩn trên xe cho khách. Anh Cường cho biết: "Chúng tôi cũng được cấp găng tay bảo hộ nhưng đeo vào vướng víu nên cứ dùng tay trực tiếp cho nhanh". Anh Cường cũng nhận thấy nghề sơn ô tô rất độc hại nhưng cụ thể độc hại như thế nào thì anh không biết.

Những người thợ sơn ô tô thường nói đùa với nhau: "Nghề này là nghề "bán" sức khỏe" vì công việc này mang lại cho họ thu nhập khá nhưng cũng độc hại, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Anh Cường đã gắn bó với nghề được 6 năm. "Lúc mới vào nghề, chưa quen tiếp xúc với các loại sơn, hóa chất, tôi thường khó thở, thậm chí ho ra đờm lẫn cả màu sơn, cứ sơn xe màu gì là ho ra màu ấy. Bây giờ làm mãi cũng thành quen", anh Cường cho biết. Còn thợ sơn Đồng Văn Thoại ở Đồng Tranh, phường Tứ Minh (TP Hải Dương) kể một người bạn của anh làm nghề lâu năm, sau khi thấy khó thở, ho ra máu mới đi khám thì phát hiện có một cục sơn trong phổi, phải đi phẫu thuật gấp. Với bản thân anh Thoại, những khi cơ thể mệt mỏi mới là lúc cảm nhận được rõ rệt nhất những thay đổi của cơ thể so với khi chưa làm nghề. Cũng theo anh Thoại, vì độc hại như vậy nên thường những người thợ sơn không trung thành được với nghề mà chỉ làm đến khi nào cảm thấy không theo được nữa, họ sẽ tính chuyển nghề khác. Do vậy, đa số thợ sơn ô tô đang làm nghề chỉ là những thanh niên trẻ.

Dù biết nghề này độc hại song nhiều thanh niên vẫn tìm việc vì nhiều nguyên nhân. Theo anh Phạm Văn Q., chủ ga ra ô tô Q.T. ở đường Trường Chinh (TP Hải Dương), lượng xe ô tô ngày càng lớn, nhu cầu về sơn sửa ngày càng nhiều, chiếm khoảng 60% trong tổng lượng xe sửa chữa. Hơn nữa nghề này dễ học, không đòi hỏi trình độ học vấn cao, chỉ cần người thợ khéo tay, tinh ý. Mức lương cũng khá, dao động từ 5-10 triệu đồng/người/tháng.

Nguy cơ gây bệnh ung thư

Theo bác sĩ Lê Đức Minh, Phó Trưởng Khoa Sức khỏe nghề nghiệp (Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh), nếu tiếp xúc thời gian dài với các chất độc hại có trong sơn như formaldehyd, toluen, benzen, xylen... dù hàm lượng cao hay thấp, sẽ gây ra một số bệnh nghề nghiệp nguy hiểm, nhiều tác hại nghiêm trọng cho da và hệ thống hô hấp, gây viêm da tiếp xúc, viêm da dị ứng, nổi mề đay, gây chảy nước mũi, viêm thanh quản, viêm đường hô hấp, hen phế quản, viêm phổi; gây những triệu chứng cấp tính như kích thích gây cay niêm mạc mắt, đỏ mắt; làm chậm tiêu, rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, viêm đại tràng. Ngoài ra còn có thể gây ra các bệnh về bạch cầu, gây ung thư nhiều cơ quan trong cơ thể. Theo bác sĩ Lê Đức Minh, việc không dùng các thiết bị bảo hộ lao động sẽ khiến cho dung môi và các hạt bụi nhỏ dễ xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, qua da, thấm vào mạch máu, gây bệnh tật cho người lao động.

Khi chúng tôi nêu câu hỏi: đa số thợ sơn là các lao động tự do, hiểu biết còn hạn chế, chủ các ga ra có mở lớp đào tạo, phổ biến cho lao động tác hại và hướng dẫn họ cách bảo đảm an toàn lao động trước khi nhận họ vào làm việc hay không thì một số chủ ga ra tư nhân đã trả lời tắc trách rằng: "Chúng tôi chỉ đào tạo nghề chứ làm gì có thời gian đào tạo, hướng dẫn những thứ khác".

Theo ông Nguyễn Đình Nguyên, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Toyota Hải Dương, để khắc phục tình trạng trên, trước hết người lao động phải tự bảo vệ mình bằng kiến thức, sự hiểu biết và ý thức tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt về an toàn lao động của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, khi nhận lao động vào làm việc, các chủ doanh nghiệp cần mở các lớp đào tạo, phổ biến và hướng dẫn đầy đủ các kiến thức về nguy cơ gây hại từ nghề nghiệp, xây dựng quy trình bắt buộc tuân thủ các kỹ thuật để bảo đảm an toàn về lao động.

LÊ HƯƠNG