Doanh nghiệp sử dụng đất "vàng" sai mục đích

Trụ sở Công ty CP Thương mại xuất khẩu Hải Dương xuống cấp nghiêm trọng, phần lớn diện tích đã được cho thuê

Nằm ở các trục đường chính của phường Bình Hàn (TP Hải Dương) nhưng khu đất của Công ty CP Thương mại xuất khẩu Hải Dương và Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương không phát huy được hiệu quả sử dụng. Thậm chí, các doanh nghiệp này còn sử dụng đất sai mục đích so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp.

Cho thuê lại mặt bằng

Năm 2002, Công ty CP Thương mại xuất khẩu Hải Dương được cổ phần hóa (CPH). Sau khi CPH, công ty sử dụng hơn 5.700 m2 đất ở tại ngõ 265 đường Điện Biên Phủ, phường Bình Hàn (TP Hải Dương). Năm 2009, công ty được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với thời hạn 25 năm. Mục đích sử dụng đất là làm trụ sở và cơ sở sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, thực tế nhiều năm qua công ty này gần như không có hoạt động sản xuất, kinh doanh tại đây. Trụ sở công ty hiện đã xuống cấp nghiêm trọng, rất lụp xụp. Phần lớn diện tích của khu đất đã được công ty ký hợp đồng với đơn vị khác để cho thuê kho chứa đồ như thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, dây cáp điện và xây lán tạm cho thuê chỗ đỗ xe ô tô…

Sau khi được CPH năm 2003, Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương quản lý, sử dụng nhiều khu đất tại các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh. Trong đó có gần 5.000 m2 tại đường Điện Biên Phủ và đường An Thái, phường Bình Hàn. Công ty được UBND tỉnh ký hợp đồng cho thuê diện tích này với thời hạn 25 năm kể từ tháng 3.2005, hình thức trả tiền thuê đất hằng năm. Năm 2009, UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho công ty với mục đích sử dụng làm cửa hàng kinh doanh và kho chứa vật tư y tế. Trên diện tích được tỉnh cho thuê, phần lớn các công trình được công ty xây dựng theo sơ đồ mặt bằng tổng thể được cấp phép. Tuy nhiên, tại vị trí xây dựng công trình số 7 (văn phòng vận chuyển), công ty này đã xây dựng công trình khung thép 1 tầng với diện tích hơn 300 m2 chưa có giấy phép xây dựng. Phần lớn mặt bằng giáp đường Điện Biên Phủ và đường An Thái đã được doanh nghiệp cho các đơn vị khác thuê để kinh doanh nhiều mặt hàng khác nhau.

Qua tìm hiểu của phóng viên, từ năm 2019, Sở Tài nguyên và Môi trường đã kiểm tra, rà soát việc chấp hành pháp luật đất đai đối với hơn 40 doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp nhà nước sau CPH, trong đó có Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương. Sở Tài nguyên và Môi trường đã chỉ ra vi phạm về việc cho thuê mặt bằng, tài sản gắn liền với đất không đúng phương án sản xuất, kinh doanh, không đúng nội dung quyết định phê duyệt phương án CPH tại một số khu đất do Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương sử dụng. Sở đã yêu cầu doanh nghiệp dừng ngay các hoạt động cho thuê mặt bằng, tài sản trên đất không đúng phương án CPH đã được phê duyệt. Mọi trường hợp có hoạt động thay đổi so với phương án CPH đã được phê duyệt chỉ được thực hiện sau khi công ty đã báo cáo và được UBND tỉnh đồng ý bằng văn bản. Tuy nhiên, đến nay việc cho thuê lại mặt bằng vẫn tiếp diễn.

Phần lớn mặt bằng giáp đường Điện Biên Phủ và đường An Thái đã được Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương cho thuê lại

Kém hiệu quả

Vị trí các khu đất của Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương và Công ty CP Thương mại xuất khẩu Hải Dương đều nằm giáp các mặt đường lớn, kinh doanh sôi động, nhưng việc sử dụng đất không đem lại hiệu quả như kỳ vọng. Hoạt động chính tại các khu đất này là cho thuê lại mặt bằng kinh doanh.

Theo đánh giá của UBND TP Hải Dương, 2 doanh nghiệp trên vẫn thực hiện nghĩa vụ tài chính về tiền thuê đất và thuế đất phi nông nghiệp, không nợ ngân sách nhà nước theo kê khai. Tuy nhiên, kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty CP Thương mại xuất khẩu Hải Dương không hiệu quả so với diện tích, vị trí được thuê đất. Hằng năm, công ty nộp thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp không đáng kể. Còn Công ty CP Dược vật tư y tế Hải Dương tổ chức kho hàng tại khu vực dân cư đông đúc, mật độ tham gia giao thông cao trong khi tuyến đường An Thái có bề ngang nhỏ làm ảnh hưởng nhiều đến an toàn giao thông.

Theo ông Đặng Vũ Sơn, Bí thư Đảng ủy phường Bình Hàn, hiện nay phường còn nhiều công trình chưa đáp ứng được yêu cầu nhưng không còn quỹ đất phù hợp để đầu tư xây dựng hoặc mở rộng. Đặc biệt là các bất cập liên quan đến hệ thống trường học trên địa bàn.

Qua tìm hiểu của phóng viên, cụm các trường THCS, tiểu học, mầm non của phường Bình Hàn có tổng diện tích khoảng 6.010m2. Số lượng học sinh của cả 3 trường là trên 2.100 em. Địa điểm trường nằm trong ngõ ngắn nên hằng ngày vào giờ phụ huynh đưa đón con đi học, khu vực xung quanh thường xuyên xảy ra ùn tắc nghiêm trọng. Ngoài ra, trường mầm non của phường thành lập từ năm 1985, khuôn viên có diện tích nhỏ, chỉ hơn 900 m2 và không có sân chơi cho các cháu. Số lượng học sinh đông nhưng trường mầm non chỉ có một cầu thang bộ nhỏ, dốc, khá nguy hiểm. Trường THCS Bình Hàn còn thiếu hạng mục nhà đa năng do diện tích trường không đủ để xây dựng. Theo tính toán của địa phương, đến năm 2025 khi lượng học sinh tăng lên, cơ sở vật chất của các trường hiện nay sẽ không đáp ứng được nhu cầu dạy và học.

Trước thực tế này, các cơ quan chức năng của tỉnh cần kiểm tra việc sử dụng đất của 2 doanh nghiệp tại các vị trí trên, đồng thời đánh giá hiệu quả sử dụng quỹ đất; xem xét thu hồi diện tích đất sử dụng sai mục đích, kém hiệu quả để bàn giao cho địa phương xây dựng các công trình công cộng, phúc lợi.

PHAN ANH