Số nhà 17 phố Đông Môn (nay là phố Phạm Hồng Thái) là nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên, tiền thân của Đảng bộ TPHải Dương ngày nay.
Nơi đây đã trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống cách mạng của nhiều thế hệ người dân thành phố.
Ngôi nhà số 17 phố Đông Môn xưa, nay là phố Phạm Hồng Thái (TP Hải Dương)
Dấu tích lịch sử
Cụ Bùi Thị Tài, năm nay đã 87 tuổi, chủ nhân ngôi nhà số 17 Phạm Hồng Thái là con gái của cụ Bùi Văn Phái và Vũ Thị Uyên, những người có công bảo vệ cũng như nuôi dưỡng đồng chí Hoàng Văn Thụ thời kỳ hoạt động tại TP Hải Dương. Cụ Tài cũng là người được chứng kiến sự ra đời của Chi bộ Đảng đầu tiên của TP Hải Dương.
Đón đoàn cán bộ Thành ủy Hải Dương tới thăm, cụ Tài kể với giọng đầy tự hào: “Gác xép nhà tôi khi đó vừa là nơi ăn nghỉ, vừa là nơi cụ Hoàng Văn Thụ tổ chức các cuộc họp bí mật. Những ngày ấy, mật thám Pháp lùng sục ghê lắm. Mỗi lần cụ Hoàng Văn Thụ tổ chức họp, bố tôi là cụ Bùi Văn Phái lại bảo tôi bế em ra ngõ để cảnh giới. Hễ thấy tên mật thám Pháp nào lảng vảng là về báo ngay". Cụ Tài còn nhớ một lần đang cõng em chơi ở khu vực vườn hoa gần nhà thì thấy một toán lính Pháp xăm xăm đi về hướng nhà mình. Thấy vậy, cụ bế phắt em dậy chạy nhanh về nhà báo cho đồng chí Hoàng Văn Thụ và một số người cùng họp ở đây biết. Nhờ vậy, tài liệu cách mạng được cất giấu kịp thời. Một số đồng chí cùng đồng chí Hoàng Văn Thụ trốn thoát.
Trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào yêu nước, năm 1938, đồng chí Lê Thanh Nghị đã giới thiệu đồng chí Hoàng Văn Thụ (Xứ ủy viên Xứ ủy Bắc Kỳ) về bắt liên lạc với nhóm thanh niên dân chủ ở TP Hải Dương. Tại số nhà 17 phố Đông Môn, đồng chí Hoàng Văn Thụ đã tuyên truyền, giáo dục lý tưởng yêu nước và đường lối cách mạng cho nhiều người dân TP Hải Dương, trong đó có các học sinh, giáo viên của Trường Pierre Pasquier. Được thử thách qua đấu tranh và giác ngộ lý tưởng cách mạng, một số thanh niên hoạt động tích cực đã được kết nạp vào Đảng.
Theo cuốn Lịch sử Đảng bộ TP Hải Dương, tối 26.8.1938, tại số nhà 17 phố Đông Môn, Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của TP Hải Dương đã được thành lập. Buổi lễ được tổ chức trang nghiêm trước sự chứng kiến của đồng chí Hoàng Văn Thụ. Chi bộ gồm 3 đồng chí: Nguyễn Văn Sớ, Nguyễn Thượng Mẫn và Bùi Văn Giáp. Đồng chí Nguyễn Thượng Mẫn được chỉ định làm Bí thư Chi bộ. Đồng chí Bùi Văn Giáp chính là chú ruột của cụ Bùi Thị Tài.
Hiện nay, nhà số 17 được con cháu của gia đình cụ Tài lưu giữ như một chứng tích lịch sử, đánh dấu một chặng đường phát triển vẻ vang của Đảng bộ TP Hải Dương. Anh Nguyễn Văn Phụng, con trai của cụ Tài cho biết: “Được sinh ra và lớn lên ở chính ngôi nhà là nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của thành phố, chúng tôi rất tự hào. Đây không chỉ là nơi lưu giữ những kỷ niệm về gia đình mà còn là di tích lịch sử quan trọng. Chúng tôi luôn sẵn sàng đón tiếp người dân đến đây để tìm hiểu”.
Phát huy truyền thống
Tự hào là nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của TP Hải Dương, Đảng bộ và nhân dân phường Quang Trung luôn tích cực thi đua sáng tạo, đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Đồng chí Đinh Thị Thu Hà, Bí thư Đảng ủy phường cho biết: “Đảng bộ phường Quang Trung xác định việc đưa Nghị quyết của Đảng vào thực tiễn cuộc sống rất cần thiết. Đặc biệt là việc giáo dục lý tưởng cho thế hệ trẻ, bồi dưỡng kết nạp đảng viên trẻ vào hàng ngũ của Đảng”. Từ đầu năm đến nay, phường đã kết nạp được 3 đảng viên mới, trong đó chủ yếu là đảng viên trẻ.
Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tiếp tục được lan tỏa sâu rộng. Sổ ghi người tốt, việc tốt về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở các chi bộ ngày một dày hơn. Bà Nguyễn Thị Bậc, Bí thư Chi bộ khu 4, phường Quang Trung nhận xét: “Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng với quyết tâm cao, lãnh đạo sát sao của lãnh đạo phường, các đồng chí đảng viên trong đảng bộ luôn gương mẫu đi đầu trong thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế địa phương. Nhiều mô hình kinh doanh hiệu quả đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Các đoàn thể trong phường tương thân tương ái hỗ trợ hội viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống”.
Kinh tế của người dân trong phường dựa chủ yếu vào kinh doanh dịch vụ nên lãnh đạo phường Quang Trung quyết tâm vận động người dân phát triển những mô hình mới như mở cửa hàng nông sản sạch, cung ứng thiết bị y tế… Nhờ đó, thu nhập và đời sống của người dân ngày một được cải thiện, nâng lên. Đồng chí Đinh Thị Thu Hà cho biết trong thời gian tới, phường Quang Trung sẽ tiếp tục đoàn kết các tầng lớp nhân dân, phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ đảng viên, xây dựng phường ngày một giàu đẹp, văn minh, xứng đáng là nơi có “địa chỉ đỏ” của thành phố.
HẢI MINH