Dạy con ở tuổi dậy thì

Cứ nghĩ như ngày xưa bố mẹ cũng tần tảo cả ngày, nhà đông người khó khăn đủ thứ, vậy mà con cái vẫn ngoan ngoãn, chăm chỉ học hành, lớn lên biết tự lập, cha mẹ không phải buồn lòng.

Trẻ em trong xã hội hiện đại thường dậy thì sớm do chế độ ăn uống có nhiều dưỡng chất, sự phát triển của truyền thông, cách sống thay đổi... Sự thay đổi sinh lý kéo theo những biến đổi về tâm lý theo cả chiều tích cực và tiêu cực mà cha mẹ nhiều khi không để ý. Ở tuổi này, những xáo trộn trong tâm lý  khiến các em “trưởng thành” hơn. Sự “trưởng thành” ấy phát triển theo hướng tích cực sẽ giúp các em thấy trách nhiệm của mình, có ý thức học tập tốt. Nếu phát triển theo chiều hướng tiêu cực sẽ là các biểu hiện: tập làm người lớn, không nghe lời, sống khép kín, tự quyết định mọi việc theo ý mình dù là quyết định ngớ ngẩn và dại dột...

Dư luận còn chưa quên vụ tự tử tập thể kinh hoàng của 5 nữ sinh lớp 7 Trường THCS Phượng Hoàng (Thanh Hà) cách đây mấy năm. Gần đây nhất là một học sinh ở Cẩm Giàng tự vẫn vì bị nghi lấy trộm hàng ở chợ. Những hành động tiêu cực ấy người lớn cho là dại dột thì ở tuổi dậy thì rất dễ xảy ra. Các em chưa đủ kinh nghiệm sống, chưa biết cách giải toả tâm lý và những bức xúc trong cuộc sống. Trên con đường các em đang đi, chỉ cần gặp một vật cản là rất dễ có những phản ứng dại dột. Cuộc sống vất vả mưu sinh, nhiều bậc cha mẹ giật mình khi xảy ra những trường hợp đáng tiếc, thậm chí ngỡ ngàng vì trước đó không thấy con mình có những biểu hiện bất thường. Khi làm cha mẹ, nghĩ lo cho con cái cuộc sống đủ đầy vật chất là tốt lắm rồi. Đến khi phát hiện con không ngoan thì phản ứng gay gắt nên không dạy được con mà còn đẩy đứa trẻ trượt ngã sâu hơn.

Dạy con ở tuổi dậy thì không nên lấy quyền làm cha mẹ mà áp đặt, la mắng, giáo điều. Phải gần gũi để hiểu con và kịp thời phát hiện những suy nghĩ, hành động lệch lạc của con để uốn nắn, nhắc nhở. Đôi khi phải tìm hiểu các thông tin về con cái qua nhiều kênh: nhà trường, bè bạn hoặc nhẹ nhàng gợi mở để lắng nghe suy nghĩ của con.

Dạy con ở tuổi dậy thì khó hơn ở các lứa tuổi khác rất nhiều. Đòi hỏi người làm cha mẹ ngoài tình thương yêu con trẻ phải có tính kiên nhẫn, biết  kiềm chế sự nóng nảy, dành thời gian để giúp con có thêm kỹ năng sống và định hướng cho con những suy nghĩ đúng đắn. Vượt qua giai đoạn tuổi mới lớn này, các em sẽ tự tin hơn để trưởng thành thật sự và nỗi lo của cha mẹ sẽ bớt đi.

PHƯƠNG NGOAN(Thanh Hà)