Trong lúc đào ao ở vườn nhà tôi phát hiện một tảng đá. Một số người nói đây là đá quý, nếu tự ý giữ lại sẽ bị tịch thu và xử phạt.
Hỏi: Trong lúc đào ao ở vườn nhà tôi phát hiện một tảng đá. Một số người nói đây là đá quý, nếu tự ý giữ lại sẽ bị tịch thu và xử phạt. Tôi muốn hỏi pháp luật quy định như thế nào về việc này?
HÀ THỊ H.(Chí Linh)
Trả lời: Trường hợp gia đình bạn phát hiện đồ vật dưới lòng đất nếu biết được hoặc nghi ngờ đó là đá quý, đá bán quý, hoặc báu vật, cổ vật… phải báo cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Nếu tảng đá là tài sản có giá trị, gia đình bạn sẽ được hưởng theo quy định của điều 240 Bộ luật Dân sự năm 2005. Theo đó, vật bị chôn giấu, bị chìm đắm được tìm thấy mà không có hoặc không xác định được ai là chủ sở hữu thì sau khi trừ chi phí tìm kiếm, bảo quản, quyền sở hữu đối với vật đó được xác định như sau:
Vật được tìm thấy là di tích lịch sử, văn hóa thì thuộc Nhà nước. Người tìm thấy vật đó được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật. Vật được tìm thấy không phải là di tích lịch sử, văn hóa, mà có giá trị đến 10 tháng lương tối thiểu thì thuộc sở hữu của người tìm thấy. Nếu vật tìm thấy có giá trị lớn hơn 10 tháng lương tối thiểu thì người tìm thấy được hưởng giá trị bằng 10 tháng lương tối thiểu và 50% giá trị của phần vượt quá 10 tháng lương; phần giá trị còn lại thuộc Nhà nước.
Trường hợp gia đình phát hiện hoặc nghi ngờ đó là những vật có giá trị mà không thông báo, không giao nộp thì có thể bị xử lý như sau:
- Xử phạt hành chính: Nếu tảng đá là đá quý hoặc bán quý, có giá trị lớn hơn 10 tháng lương tối thiểu thì thuộc sở hữu Nhà nước mà không thuộc quyền sở hữu của gia đình bạn nữa. Theo điểm e khoản 2 điều 15 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP, người có hành vi “chiếm giữ trái phép tài sản của người khác” sẽ bị phạt tiền từ 2 - 5 triệu đồng và tịch thu tang vật.
- Xử lý hình sự, theo điều 141 Bộ luật Hình sự, tội chiếm giữ trái phép tài sản bị xử phạt như sau: Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp; không giao nộp tài sản có giá trị từ 10 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được (sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại) thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Phạm tội chiếm giữ tài sản có giá trị từ 200 triệu đồng trở lên hoặc cổ vật, vật có giá trị lịch sử, văn hóa có giá trị đặc biệt, thì bị phạt tù từ 1- 5 năm.
