Đài NHK ngày 15-3 mô tả Nhật Bảnđangchạy đuavới thời gian để ngăn chặn việc các thanh năng lượng tan chảy đang diễnra với tốc độ khẩn trương nhất từtối ngày 14 đến nay.
Các khả năng: Sơ đồ này cho thấy nhiên liệu phóngxạ có thể bị thổi lên các tầng khí quyển bên trên và được các luồng giómang đi khắp Thái Bình Dương. |
Tokyo đã xin sự trợ giúp từ Mỹ và cộng đồng quốc tế đểkiểm soát ba lò phản ứng đang có dấu hiệu nóng lên nhanh chóng vì hậuquả của trận động đất kinh hoàng ngày 11-3.
Báo Anh Daily Mail mô tả một kịch bản tồi tệnhất có thể là vụ tan chảy hoàn toàn các thanh nhiên liệu hạt nhân vàgió mùa theo hướng từ đông sang tây sẽ kéo theo những đám mây hạt nhânlan đi khắp Thái Bình Dương.
Thủ tướng Naoto Kan trong ngày 15-3 đã lên truyền hìnhhối thúc người dân sống trong vòng bán kính 30 km của nhà máy hạt nhânFukushima số một không ra khỏi nhà. “Mức phóng xạ rất cao, và có khảnăng sẽ còn tiếp tục rò rỉ”, ông Kan cảnh báo dân chúng.
Chánh văn phòng nội các Yukio Edano cũng thừa nhận mứcđộ phóng xạ hiện giờ có thể ảnh hưởng tồi tệ đến sức khỏe con người vàcảnh báo có những dấu hiệu cho thấy các thanh nhiên liệu đã tan chảy ởcả ba lò phản ứng trong nhà máy.
“Chúng tôi không thể kiểm tra trực tiếp, nhưng rất cókhả năng điều này đã xảy ra”, ông Edano nói. Trong một thông báo tạiTokyo, Đại sứ quán Pháp nói những đợt gió mang theo chất phóng xạ vớimật độ thấp có thể tràn tới Tokyo trong vòng 10 tiếng đồng hồ.
Kịch bản ác mộng
Các chuyên gia cho rằng kịch bản ác mộng sẽ là việctan chảy các thanh nhiên liệu làm gia tăng áp lực bên trong thùng chứa.Nếu thùng chứa vỡ, bụi và chất phóng xạ có thể bị phát tán hàng trăm kmvào trong không khí. Kịch bản này được tính đến sau khi vụ nổ ở lò phảnứng hạt nhân số ba làm hỏng hệ thống làm lạnh.
“Đi ra ngoài lúc này là quá nguy hiểm, còn là bởingười dân khó có thể đến được nơi an toàn do thiếu thốn nhiên liệu.Chúng tôi cần thêm thông tin từ chính quyền trung ương, nhưng tôi cảnhbáo người dân thậm chí không ra khỏi nhà để phơi quần áo và nếu đã giặtvà phơi quần áo thì đừng mang vào trong nhà, nó có thể bị nhiễm xạ”,Thị trưởng Fukushima, Tananori Seto, nói với Reuters.
Ngoài vụ nổ, ngày 15-3 cũng đã bắt đầu với rất nhiềutin xấu cho Nhật Bản. Chính thức đến lúc này 2.800 người đã được xácnhận thiệt mạng, nhưng đợt dư chấn, dù với cường độ yếu dần, vẫn tiếptục xảy ra, gần nửa triệu người đã phải sơ tán trên toàn quốc.
Sơ đồ cho thấy gió có thể thổi các đám bụi hạt nhânvượt qua Thái Bình Dương và tràn vào lãnh thổ Hoa Kỳ ra sao, trong kịchbản tồi tệ nhất |
Nhật kêu gọi hỗ trợ
Sau khi Nhật Bản chính thức yêu cầu hỗ trợ từ Hoa Kỳ,Ủy ban điều phối hạt nhân Mỹ đã tuyên bố họ sẽ xem xét đưa ra những lờikhuyên về mặt kỹ thuật cho Nhật Bản, trong khi Tổng thống Barack Obamalặp lại cam kết sẽ “giúp đỡ bất cứ điều gì có thể”.
Nhưng các nhà khoa học nguyên tử lại nhìn thấy điềungược lại. Giáo sư Paddy Regan, một nhà vật lý học nguyên tử tạiSurrey, Anh, bình luận: “Chúng ta có một trận động đất kinh hoàng ở mộtquốc gia có tới 55 nhà máy điện nguyên tử, và tất cả đã được ngừng hoạtđộng một cách hoàn hảo, dù vẫn còn lại ba nhà máy gặp trục trặc. Đó làmột trận động đất lớn, một thử nghiệm cho sự ổn định và vững vàng củacác nhà máy điện nguyên tử và cho đến giờ, có vẻ như chúng đã đứngvững”.
Lò phản ứng hoạt động ra sao
1. Lò phản ứng được đặt trong một lồng chứa bằng bê tông và sắt dày 2 mét.
2. 100 thanh nhiên liệu uranium và plutonium bọc kẽm được đặt cạnh nhau tạo ra nhiệt độ cao.
3. Nhiệt độ cao làm sôi nước, tạo ra hơi nước làm quay các turbine và tạo ra điện.
4. Lò phản ứng được kiểm soát hoặc ngừng hoạtđộng bằng cách nhúng những thanh kim loại hấp thụ neutron từ các thanhnăng lượng.
Cuộc chiến chống thảm họa
1. Động đất kích hoạt chức năng ngừng hoạt độngtự động của các lò phản ứng. Những thanh nhiên liệu sẽ mất một tuần lễđể nguội hoàn toàn.
2. Sóng thần làm hỏng hệ thống bơm nước để làm nguội các thanh nhiên liệu.
3. Khi áp lực do nước sôi và hơi nước tăng lên, hơi nước thoát ra từ các lò phản ứng số một và số ba.
4. Hơi nước quá nóng và bị dồn nén quá mức gây nên những vụ nổ phá hỏng các phần lồng chứa trong mấy ngày qua.
5. Hiện nước biển đang được bơm vào trong lò phản ứng, nhưng có vẻ như không đủ để làm nguội các thanh nhiên liệu.
Một trở ngại nữa của cuộc chiến là không thể sử dụng người trực tiếp tiếp xúc với lò phản ứng, vì nguy cơ nhiễm xạ là quá cao.
Lõi nhiên liệu nóng chảy
1. Nếu các thanh nhiên liệu quá nóng, đến mức khoảng hơn 800 độ C, lớp vỏ bọc bằng kẽm có thể vỡ.
2. Ở nhiệt độ 1090 độ C, hơi nước sẽ gây ra áp lực cực lớn lên lồng chứa.
3. Ở nhiệt độ 1870 độ C, các thanh nhiên liệu vàlớp vỏ bọc sẽ tan chảy và rơi xuống đáy lồng chứa. Đây chính là hiệntượng tan chảy.
4. Trong kịch bản tồi tệ nhất, lồng chứa nổ tungvà các thanh nhiên liệu đã nóng chảy thành chất khí, sẽ bay khắp nơitrong không khí.
(Nguồn: Tuổi trẻ)