Côn Sơn trong nắng

Nắng nhạt loang trên từng vòm lá của cánh rừng bạt ngàn, nhấp nhô xanh ngắt. Mùi khói hương ngào ngạt. Con đường mềm như dải lụa, như một nét tài hoa vẽ vào xa xăm. Côn sơn bồng bềnh trong sương, trong khói như thế đã mấy triệu triệu năm rồi.

Ngược dốc lên núi Kỳ Lân, bỏ lại sau lưng những xô bồ cơm áo gạo tiền để đến với thiên nhiên thấm đẫm biết bao huyền thoại chợt mở ra trước mắt. Không phải ngẫu nhiên vùng đất linh thiêng này được quan Tư đồ Trần Nguyên Đán, và sau này cháu ngoại của Ngài là Anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi chọn làm nơi ở sau khi treo ấn từ quan. Côn Sơn là "Quốc Tự", là một trong những trung tâm Phật giáo lớn của đất nước. Truyền thuyết kể rằng 2 cây đại có trên 600 năm tuổi trước cửa chùa là do quan Tư đồ Trần Nguyên Đán trồng vào những năm đầu Ngài đến đây sinh sống. Những huyền thoại do con người thêu dệt dựa vào lịch sử oai hùng, dựa vào địa thế nước non, dựa vào phong cảnh thần tiên nơi đây khiến từng bước chân nhẹ nhàng của du khách lâng lâng trong màu cổ tích. Những mảng rêu xanh vây phủ điệp trùng bám vào vách đá. Những cây cổ thụ chen lẫn với kỳ hoa dị thảo tạo thành tầng tầng lớp lớp thực vật, tưởng như rối ren nhưng lại có trật tự đến lạ kỳ. Có lẽ đây là nơi duy nhất trên đất nước ta được trồng nhiều cây lưu niệm của các nhân vật quan trọng trong và ngoài nước, suốt quá trình mấy ngàn năm lịch sử.

Gió bỗng xạc xào dậy lên quanh những triền núi mờ sương, mờ khói. Mây cũng hối hả kéo về trên những bậc đá cheo leo. Đường lên núi Ngũ Nhạc khi tỏ khi mờ. Núi Ngũ Nhạc là nơi tôn quý của đất trời. Là nơi mỗi ngày đầu xuân, các nguyên thủ quốc gia từ cổ chí kim đều lên làm lễ tế đất trời, cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho quốc thái dân an. Tiếng chim lảnh lót lạc vào niềm hân hoan trong lòng du khách. Đền thời Nguyễn Trãi uy nghi dưới chân núi như một dấu son chói sáng giữa ngàn xanh nhìn xuống Lục Đầu Giang quanh co êm ả giữa đôi bờ phù sa. Nắng rực rỡ sân đền như tách bạch khỏi màu xanh của núi rừng, khiến lòng người bâng khuâng nhập với niềm tin vào huyền thoại thánh thần.

Lịch sử hay huyền thoại cũng không quan trọng bằng niềm tin của con người. Nơi đây, di tích lịch sử Côn sơn đã và đang được giữ gìn, tôn tạo bằng niềm tin ấy.

Tản bút của Nguyễn Sỹ Đoàn