“Con hổ Á Đông” Lê Quang Liêm

“Con hổ Á Đông đại náo làng cờ phương Tây” hay “chàng Carlsen Việt Nam - Lê Quang Liêm” (Carlsen là thần đồng cờ vua thế giới người Na Uy, hiện xếp hạng 1 thế giới) là những nhận xét của báo chí thế giới về kỳ thủ số 1 Việt Nam Lê Quang Liêm.

Sự kiện Lê Quang Liêm hai năm liên tiếp (2010 - 2011) đoạt ngôi vô địch giải cờ vua Aeroflot ngay trên đất Nga - xứ sở của những nhà vô địch, những huyền thoại cờ vua thế giới như Kasparov, Kramnik, Khalifman đã khiến người Nga giật mình. Nhà vô địch thế giới Khalifman, người từng huấn luyện cho Quang Liêm đúng 14 ngày trong năm 2010, sau khi chứng kiến những nước đi sáng tạo, bản lĩnh và rất khéo léo của Liêm đã thốt lên rằng “Quang Liêm đúng là chơi cờ rất tài năng. Những tính toán, biến tấu các nước cờ siêu phàm của Quang Liêm nhiều lúc khiến mắt tôi như… muốn vọt khỏi đầu”. Thành công của Liêm đã tạo nên cú sốc cho giới trẻ chơi cờ ở Nga buộc những người có trách nhiệm ở đất nước này phải liên tiếp mổ xẻ công tác đào tạo, xây dựng lực lượng kế thừa của mình. Đặc biệt từ sau chiến thắng này, Liêm vẫn tiếp tục đi tới một cách mạnh mẽ, vươn lên xếp hạng nhất trên bảng xếp hạng các kỳ thủ trẻ thế giới trong khi các kỳ thủ trẻ của Nga vẫn chỉ còn dạng tiềm năng hoặc “chưa thể lớn”.

Trong khi cả làng cờ châu Âu đang phát “sốt” với Quang Liêm thì châu Á đã nhìn thấy đằng sau Anand (Ấn Độ), “con hổ” của Việt Nam là người nhiều hy vọng tiến xa. Ở đẳng cấp châu Á, Quang Liêm hiện xếp hạng ba, sau Anand (Ấn Độ, hạng nhất), Wang Hao (Trung Quốc, hạng nhì), nhưng trong thời gian gần đây kỳ thủ Việt Nam lại tỏa sáng hơn 2 người đứng trên, không chỉ vì thành tích ổn định hơn mà nhiều giải đấu Quang Liêm tham gia đã để lại ấn tượng mạnh mẽ. Chính nhờ dấu ấn này của Liêm mà tên tuổi cờ vua Việt Nam đã qua mặt các nước có truyền thống phát triển cờ vua lâu đời ở châu lục như Philippines, Uzbekistan, Kazakhstan…

Philippines, quốc gia mà cờ vua được đầu tư trọng điểm nhiều năm liền luôn lấy Quang Liêm ra để so sánh với thần đồng cờ vua của họ là So Wesley. Và câu hỏi cũng là thách thức hàng đầu mà họ đặt ra là “bao giờ So Wesley qua mặt được Quang Liêm?”. Điều đó vẫn chưa có lời đáp thỏa đáng bởi kỳ thủ 20 tuổi của Việt Nam hiện chễm chệ ở hạng 27 thế giới (hạng 1 trẻ thế giới), trong khi So Wesley vẫn đang lận đận với hạng 89 thế giới (hạng 6 trẻ thế giới).

HLV đội tuyển cờ vua Việt Nam Anatoly (Nga) đưa ra so sánh khác về tầm vóc của Lê Quang Liêm trong làng cờ thế giới. Ngoại trừ Anand trong thời gian trước đây, hiện Quang Liêm chính là kỳ thủ châu Á được mời đích danh tham dự nhiều giải quốc tế hàng đầu thế giới như Capablanca (Cuba), siêu Đại kiện tướng Dortmund (Đức). Điều đó cho thấy, thông qua hình ảnh Quang Liêm, cờ vua Việt Nam đã tạo nên lòng tin lớn cho làng cờ thế giới.

Nói về cơ hội thăng tiến của Quang Liêm, danh cờ Khalifman cho rằng Quang Liêm cần một người thầy giỏi để có những liệu pháp tâm lý cũng như giúp đỡ anh hoàn thiện hơn các nước cờ đa dạng trong quá trình tập luyện. Bản thân Quang Liêm dù đã gặt hái được khá nhiều chiến tích thời gian qua, nhưng anh nhấn mạnh: “Vấn đề bây giờ của tôi là tập luyện và tập luyện. Tôi đặt mục tiêu rõ ràng cho mình là cố gắng nâng cao sức cờ để có thể tham dự nhiều giải hơn nhằm tiếp tục củng cố, nâng cao thứ hạng của mình. Điều quan trọng là tôi cần HLV thấu hiểu được điểm mạnh, điểm yếu của mình để đưa ra giải pháp chiến thuật phù hợp, có lộ trình cụ thể để từ đó tôi vững vàng hơn trên đấu trường đỉnh cao của làng cờ thế giới”.