Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng đúng cách

Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng

Rằm tháng Giêng (hay còn gọi là Tết Nguyên tiêu) là ngày 15.1 Âm lịch, được coi là ngày rằm lớn nhất trong năm đối với người Việt. Câu tục ngữ "cúng quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng" thể hiện ý nghĩa quan trọng của ngày này trong văn hóa truyền thống Việt Nam.

Tuỳ phong tục từng địa phương và điều kiện kinh tế của từng gia đình mà món ăn trên mâm cúng ngày Rằm khác nhau. Các món trong mâm cỗ có thể được điều chỉnh sao cho phù hợp và đầy đủ, tươm tất, thể hiện lòng thành kính của con cháu với ông bà, tổ tiên.

Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng phải có đầy đủ các vị: chua, cay, mặn, ngọt, bùi. Vị mặn của nước chấm, vị cay của ớt, vị chua của đĩa nộm/dưa muối, vị ngọt của bánh, vị bùi của nhân đậu xanh, của vừng lạc... tượng trưng cho sự hài hoà âm dương trong cuộc sống.

Mâm cỗ phải có 5 màu sắc tượng trưng cho ngũ hành: đỏ (hỏa), xanh (mộc), đen (thổ), trắng (thủy) và vàng (kim); và đủ 10 món, gồm các món ăn từ tứ phương: sông, núi, biển, đồng bằng. Tất cả tạo nên mâm cỗ đủ đầy, cầu mong yên ấm an lành, xua đi những đen đủi nếu có.

Một số món ăn không thể thiếu

Bánh chưng: Món ăn đầu tiên góp mặt trong mâm cúng Tết Nguyên tiêu – Rằm đầu tiên của năm mới là bánh chưng. Bánh chưng tượng trưng cho trời, như một lời cầu vạn sự được vuông tròn trong năm mới.

Xôi gấc: Xôi gấc không chỉ là món ăn không thể thiếu trong các mâm cỗ ngày Tết mà còn được sử dụng nhiều vào ngày Rằm. Xôi gấc khi ăn có vị dẻo của gạo nếp, vị ngọt của đường và vị béo của nước cốt dừa. Xôi gấc không chỉ có màu đỏ giúp mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng của bạn thêm đẹp mắt mà còn tượng trưng cho sự may mắn, tròn đầy của gia chủ.

Hoa quả: Không chỉ riêng ngày rằm tháng Giêng mà tất cả các ngày lễ trong năm, hoa tươi và một đĩa ngũ quả là thức không thể thiếu trên bàn thờ cúng tổ tiên. Tùy theo từng vùng miền mâm ngũ quả có sự khác nhau. Trên mâm ngũ quả của người miền Nam thường gồm mãng cầu Xiêm, dừa, đu đủ, xoài, sung, với ý nghĩa “cầu sung túc vừa đủ xài”.

Gà luộc: Gà không chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày mà trong các ngày lễ Tết, đây cũng là món ăn không thể thiếu.

Chân giò bó luộc: Trong phong tục cổ truyền của người Việt, chân giò lợn là một thức quan trọng trong mâm cúng. Việc cúng chân giò lợn có thể được hiểu là mong muốn cho năm mới được đầy đủ, sung túc hơn. Song vì món chân giò lợn đòi hỏi nhiều thời gian và công sức chế biến nên giờ đây, nhiều gia đình đã thay món chân giò lợn bằng giò chả.

Dưa món: Mâm cỗ mặn truyền thống là phải yêu cầu có đầy đủ các vị, trong đó không thể không nói đến vị chua của món dưa món đậm đà hương vị những ngày đầu năm. Dưa món thường được chuẩn bị trước Tết Nguyên Đán, nên trong việc chuẩn bị cho mâm cỗ cúng Rằm đầu năm sẽ nhanh gọn hơn rất nhiều.

Ngoài ra trong mâm cỗ còn có thể có thêm cơm tẻ là lương thực hàng ngày. Mâm cỗ có nếp có tẻ, có âm dương đầy đủ để sinh sôi nảy nở.

MINH ANH (VTC)