Cấm đoán là bảo thủ, lạc hậu, là đi ngược lại xu thế, là tự đóng cửa tương lai của mình, tương lai thế hệ trẻ, tiền đồ đất nước.
Năm học 2020-2021, giáo dục Việt Nam tiếp tục thực hiện đề án đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã được Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) thông qua. Đề án có nhiều nội dung, trong đó có nội dung quan trọng bậc nhất là giáo dục thay đổi từ việc giáo viên cung cấp, truyền thụ kiến thức sang việc giáo viên dạy học sinh cách học.
Đừng tự đóng cửa
Một trong những kho tàng kiến thức của nhân loại, hiện nay chủ yếu nằm trên mạng Internet. Có thể nói kiến thức trên hệ thống mạng chính là nguồn tài nguyên vô tận, nhờ sự phát triển của khoa học kỹ thuật - công nghệ mà nhân loại mới có được.
Chúng ta không nên và không thể cấm đoán học sinh khai thác nguồn tài nguyên này. Cấm đoán là bảo thủ, lạc hậu, là đi ngược lại xu thế, là tự đóng cửa tương lai của mình, tương lai thế hệ trẻ, tiền đồ đất nước.
Thực tế hơn chục năm trở lại đây, phụ huynh ở các thành phố, trong đó có TP Hồ Chí Minh, hầu hết học sinh đã được bố mẹ sắm cho điện thoại di động để tiện liên lạc, nhiều học sinh dùng smartphone. Việc dạy - học diễn ra bình thường, không có vấn đề gì.
Cá biệt có học sinh mở điện thoại trong giờ học, giáo viên nhắc nhở, nếu học sinh tiếp tục sử dụng, giáo viên có thể tạm giữ, cuối giờ trả lại cho trò. Kết quả cuối cùng của lớp học vẫn tốt. Và trong các cuộc họp hội đồng sư phạm mà tôi được dự, giáo viên cũng không hề phàn nàn tình trạng học sinh dùng điện thoại trong giờ.
Trong thông tư 32 ban hành lần này, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép học sinh "sử dụng điện thoại di động", kèm theo "phải được giáo viên đồng ý". Như vậy giáo viên và phụ huynh không có gì phải lo ngại. Quyền vẫn thuộc về giáo viên!
Sử dụng thế nào?
Có thêm phương tiện hiện đại cho việc dạy - học là rất tốt cho cả người dạy và người học. Người dạy bớt nói những gì mà trên mạng đã đầy rẫy. Thay vào đó, giáo viên hãy hướng dẫn học sinh cách đọc, cách tìm kiếm, sàng lọc kiến thức, đánh giá, phân tích, lý giải kiến thức mà học sinh tìm được, từ đó kích thích, khuyến khích học sinh sáng tạo.
Giáo viên trở thành người tổ chức và hướng dẫn học sinh học, giải đáp thắc mắc của học sinh, có lúc làm vai trò "trọng tài" cho các ý kiến đối lập của học sinh. Càng tốt, nếu giáo viên trở thành người truyền cảm hứng cho học sinh.
Người học có thêm phương tiện hiện đại, được giáo viên hướng dẫn sẽ nắm được cách học: nên đọc/học cái gì, ở ai, ở đâu; cách tìm nguồn tin thật/giả thế nào; sử dụng tiếng Việt và tiếng Anh ra sao?... Thậm chí, khi có một smartphone trong tay, học sinh có thể biết thầy/cô giáo mình đang giảng sai hay đúng. Giáo viên không phải bao giờ cũng đúng hết, thực tế là thế.
Giáo viên cho phép học sinh sử dụng lúc cần thiết, còn lại điện thoại vẫn sẽ nằm im trong cặp hoặc trong túi học sinh như hàng chục năm nay. Việc sử dụng nhiều phương tiện, nhiều kênh nghe nhìn đúng lúc, đúng chỗ, giờ dạy - học sẽ hấp dẫn hơn.
Hy vọng sẽ có những thay đổi
Ba chục năm dạy phổ thông ở quận 1, TP Hồ Chí Minh, một trong những bức xúc của tôi là các lớp học hầu hết vẫn bảng đen, phấn trắng. Gần đây một số trường có sắm thêm màn hình chiếu slide. Như vậy vẫn chưa đủ. Tôi mong lớp học khoảng 25 - 30 học sinh, được trang bị nhiều phương tiện dạy học hiện đại, mong có máy chiếu đa phương tiện (multimedia projector) để giáo viên và học sinh có thể tương tác nhiều hơn, mong có màn hình kết nối Internet để khi cần có thể không cần giảng mà chỉ cần mở trang có thông tin cho học sinh xem, mong mỗi học sinh có một laptop...
Trong điều kiện hiện nay, lớp học chưa có Internet, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo chính thức cho phép học sinh sử dụng smartphone để phục vụ việc học là tin tốt, chứng tỏ sự chỉ đạo hợp thời của bộ.
Mục tiêu dạy - học thay đổi, phương pháp và phương tiện thay đổi, cách kiểm tra, đánh giá thay đổi... hy vọng nền giáo dục Việt Nam sẽ có những thay đổi trong tương lai gần.
Theo Tuổi trẻ