Chính quyền xã và dân cùng sai

Do chính quyền xã Thanh Khê buông lỏng quản lý nên nhiều hộ dân ở khu vực ao Đình, thôn An Lão đã lấn chiếm và chuyển quyền sử dụng đất trái pháp luật. Trong ảnh: Phần đất của nhà chị Đặng Thị Uyên thuộc diện phải thu hồi để xây dựng hạng mục sân chơi, vườn cảnh của Trường Mầm non xã Thanh Khê. Ảnh: Minh Anh

Năm 1993, Ban giám hiệu nhà trường đã cho một số hộ dân đấu thầu đất ao Đình để thả cá trong thời hạn 10 năm (1993-2003). Năm 1995, 16 hộ dân địa phương đã tự ý san lấp mặt bằng và xây dựng công trình trên đất 2.034,2 m2 trong tổng số 3.800,8 m2 diện tích đất của khu vực ao Đình. Năm 1996, UBND xã Thanh Khê đã có thông báo về việc xử lý vi phạm Luật Đất đai và làm thủ tục chuyển quyền sử dụng mặt bằng xây dựng, thu tiền sử dụng đất của 8 hộ dân.

Năm 2008, UBND tỉnh có quyết định xây dựng Trường Mầm non xã Thanh Khê thuộc diện tích đất ao Đình. Hiện nay, Trường Mầm non đã đưa vào sử dụng nhưng nhiều hạng mục khác vẫn chưa hoàn thành do vướng mặt bằng. Các cơ quan chức năng cần thu hồi diện tích đất lấn chiếm của 16 hộ dân để có mặt bằng làm các hạng mục còn lại. Một số hộ dân đã có đơn khiếu nại gửi cơ quan chức năng. Trao đổi với phóng viên, nhiều hộ dân thuộc diện thu hồi đất cho rằng, đất của họ đang sử dụng là hợp pháp vì họ đã đóng tiền sử dụng đất cho UBND xã trong những năm trước đây, do vậy, khi thu hồi đất phải bảo đảm lợi ích cho người dân. Một số hộ dân yêu cầu cơ quan chức năng phải bố trí đất tái định cư nếu đất ở hiện nay bị thu hồi.

Liên quan đến vấn đề này, UBND huyện Thanh Hà đã có kết luận thanh tra việc sử dụng đất của các hộ dân ở khu vực ao Đình (số 259 ngày 8-10-2010). Theo kết luận, UBND xã Thanh Khê (giai đoạn 1994-1999) đã buông lỏng quản lý đất đai để cho nhiều hộ dân (có cả cán bộ, đảng viên) tự ý san lấp, lấn chiếm đất ao Đình, tự ý chuyển nhượng, mua bán trái pháp luật, tự ý xây dựng nhà ở và các công trình khác trên đất chiếm. Do xử lý không kiên quyết nên dẫn đến tình trạng vi phạm Luật Đất đai kéo dài với số hộ vi phạm lớn. UBND xã Thanh Khê đã ra thông báo thu tiền sử dụng đất của nhiều hộ. Đây là hành vi giao đất trái thẩm quyền của UBND xã. Chịu trách nhiệm những vi phạm trên là ông Cao Văn Tiến (nguyên Chủ tịch UBND xã, nay đã nghỉ việc), ông Nguyễn Văn Chước (nguyên cán bộ địa chính xã, nay là cán bộ văn hóa xã) và các hộ dân lấn chiếm, chuyển nhượng đất trái pháp luật. Ban giám hiệu Trường THCS Thanh Khê (năm 1993) và cá nhân ông Đào Văn Triển (nguyên Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Khê) đã cho các hộ dân đấu thầu đất ao Đình trong thời hạn 10 năm là sai quy định về sử dụng đất, tạo điều kiện để một số hộ dân lấn chiếm đất. Ông Triển còn có vi phạm khi chuyển nhượng trái pháp luật một thửa đất cho ông Nguyễn Văn Hiếu. Trong số 16 hộ dân lấn chiếm, chuyển nhượng đất trái pháp luật thì có 8 hộ có nộp tiền sử dụng đất và 8 hộ không nộp tiền. Có 8 hộ không nộp tiền cho UBND xã nên diện tích đất các hộ này đang sử dụng là không hợp pháp.

Từ kết luận trên, Chủ tịch UBND huyện Thanh Hà đã có quyết định (số 2569 ngày 11-10-2010) thu hồi 2.034,2 m2 đất ao Đình do 16 hộ dân đang sử dụng để giao cho UBND xã Thanh Khê quản lý, sử dụng theo quy định. Đối với 8 hộ có nộp tiền sẽ bồi thường về đất, tài sản trên diện tích đất mà UBND xã đã giao trái thẩm quyền, tương ứng với số tiền đã nộp theo giá đất ở cùng thời điểm do UBND tỉnh quy định; xem xét hỗ trợ khối lượng san lấp, tài sản trên diện tích đất còn lại của diện tích vi phạm ban đầu và diện tích đất lấn chiếm thêm như hiện nay. Đối với 8 hộ không nộp tiền, chỉ xem xét hỗ trợ khối lượng san lấp, tài sản trên diện tích đất vi phạm hiện đang sử dụng.

Trong sự việc này, cả UBND xã Thanh Khê và 16 hộ dân đều vi phạm pháp luật về đất đai. Cách giải quyết của UBND huyện Thanh Hà là hợp lý. Tuy nhiên, huyện Thanh Hà cần xem xét giải quyết nguyện vọng tái định cư, ổn định cuộc sống của người dân khi thu hồi đất và xem xét lại mức giá đất làm cơ sở tính toán bồi thường cho hợp lý.

MINH ANH