Chí Linh lo chống hạn cho lúa chiêm xuân

Thị xã Chí Linh đã bố trí máy bơm dã chiến để chống hạn cho các địa phương

Riêng ở thị xã Chí Linh, mực nước nhiều hồ thủy lợi sẽ xuống thấp hơn trung bình nhiều năm. Một số hồ chỉ còn đủ nước để tưới dưỡng đợt 2. Thị xã đang tích cực chuẩn bị phương tiện, nhân lực chống hạn cho lúa chiêm xuân.

Thực trạng đáng lo ngại

Sáng 11-3, có mặt tại hồ Trại Sen ở phường Văn An (Chí Linh), chúng tôi thấy lòng hồ cạn trơ đáy, người dân thả lưới bắt cá ngay dưới lòng hồ. Một số người dân tích cực khơi dòng, dẫn nước để chuẩn bị bơm cấp nguồn tưới dưỡng cho lúa xuân. Anh Nguyễn Văn Huấn vừa khai nước dưới lòng hồ vừa than thở: "Mới đầu năm hồ đã cạn trơ đáy. Lẽ ra thời điểm này phải bón thúc cho lúa đẻ nhánh nhưng vì thiếu nước nên tôi vẫn chưa bón được. Lúa xuân vì thế cũng phát triển chậm. Vài tuần nữa, khả năng nước trong hồ cũng không còn để bơm nữa". Theo chân một cán bộ kỹ thuật của Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Chí Linh, chúng tôi đến thăm cánh đồng thôn Kiệt Đoài, phường Văn An. Ở đây, kênh mương gần như không còn nước. Cặm cụi vét từng thau nước lên thửa ruộng vừa mới gieo vãi, chị Nguyễn Thị Mễ cho biết: "Chân ruộng này của nhà tôi vừa cao, vừa xa nguồn nước nên năm nào cũng thiếu nước tưới. Tôi gieo vãi từ giữa tháng 2 nhưng đến giờ lúa vẫn chưa đẻ nhánh được do đất khô quá".

Trên cánh đồng thôn Đọ Xá, phường Hoàng Tân, người dân cũng canh cánh lo thiếu nước. Vụ xuân năm nay, nông dân ở phường Hoàng Tân gieo cấy hơn 200 ha lúa xuân và gần 100 ha rau màu. Do địa phương này có nhiều thửa ruộng cao, thấp khác nhau, một số diện tích đất nông nghiệp lại sát đất công nghiệp, dịch vụ nên thường xuyên bị hao nước. Nếu thời tiết bất thuận, nhiều diện tích lúa xuân của phường sẽ không được tưới dưỡng đợt 2.

Ông Nguyễn Văn Quân, Giám đốc Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Chí Linh cho biết: "Các phường Văn An, Bến Tắm, Hoàng Tân, Cộng Hòa  và các xã Bắc An, Hoàng Hoa Thám thường xuyên thiếu nước trong vụ xuân. Phần lớn các phường, xã này thường sử dụng nước tự chảy từ các hồ đập, không có nguồn khác thay thế nên khi các hồ cạn nước mưa nông dân chỉ biết trông trời. Trong số 8 hồ chúng tôi đang quản lý thì mực nước các hồ Chóp Sôi, Suối Găng, Chín Thượng hiện còn rất thấp".
Hiện nay, do mực nước tại hồ Trại Sen xuống thấp nên Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Chí Linh đã sử dụng máy bơm dã chiến chống hạn cho 30 ha lúa xuân tại phường Văn An. Dự kiến, đến cuối tháng 3, đầu tháng 4 khi các địa phương tưới dưỡng đợt 2, nhiều nơi sẽ căng thẳng về nguồn nước.

Chủ động chống hạn

Theo Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Chí Linh, nguồn nước cung cấp cho sản xuất nông nghiệp của địa phương chủ yếu từ 3 nguồn: bơm từ các sông Thương, Thái Bình, Kinh Thầy...; từ nguồn nước tự chảy của các hồ chứa nước và lấy nước tự chảy từ kênh xả của Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại. Tình trạng khô hạn thường xảy ra ở những địa phương phụ thuộc vào nguồn nước tự chảy của các hồ.

Để đối phó với tình hình hạn hán năm nay, sau khi gieo cấy lúa chiêm xuân ở những nơi khó khăn về nguồn nước, các địa phương ở Chí Linh cũng đã tổ chức cho người dân khơi thông dòng chảy. Khi xảy ra hạn hán, các hồ không còn khả năng cung cấp nước, thị xã sẽ thực hiện nạo vét khẩn cấp một số tuyến kênh phục vụ cấp nguồn cho các trạm bơm bơm nước chống hạn; huy động một số máy bơm dã chiến để gạn vét lòng hồ. Đến nay, các HTX dịch vụ nông nghiệp đã cơ bản bảo dưỡng, sữa chữa xong hệ thống trạm bơm do cấp xã quản lý để sẵn sàng chống hạn.

Ông Bùi Chí Thu, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Hoàng Tiến cho biết: "Năm nay, do hồ Suối Găng, Láng Trẽ đã được cải tạo xong nên nguồn nước dự trữ trong hồ cũng tăng lên đáng kể. Nước tưới dưỡng cho lúa xuân cũng bớt áp lực hơn so với những năm trước. Tuy nhiên, để chủ động chống hạn, chúng tôi đã chuẩn bị từ 2-3 máy bơm dã chiến, sẵn sàng bơm gạn lòng hồ khi nước trong hồ không đủ để tưới tự chảy". Tại phường Lê Lợi, mặc dù lượng nước tại hồ Chóp Sôi khả năng vẫn đủ để cấp nước tưới dưỡng đợt 2 cho lúa xuân nhưng lãnh đạo địa phương này cũng không chủ quan. Ông Lê Văn Chản, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp khẳng định: "UBND phường đã thành lập ban chống hạn và xây dựng các phương án chống hạn cho từng thôn; kiểm tra, bảo dưỡng toàn bộ máy bơm sẵn sàng chống hạn. Các thôn tăng cường tuyên truyền người dân sử dụng nước tưới tiết kiệm, hiệu quả. Đặc biệt, những diện tích thường xuyên thiếu nước khó cấy lúa, xã đã hướng dẫn nông dân chuyển đổi cây trồng. Thay vì trồng lúa, bà con đã chuyển sang trồng những cây rau màu không cần nhiều nước tưới, lại có giá trị kinh tế cao như: lạc, đậu tương, ngô, khoai, rau..."

Về lâu dài, để khắc phục khó khăn về nguồn nước tưới, Chí Linh rất cần được đầu tư, nâng cấp hệ thống các hồ đập để vừa bảo đảm chống lũ, vừa đủ nước tưới dưỡng cho vụ chiêm xuân.

HẢI MINH