Chí Linh lo chống hạn

Nông dân cần chuyển đổi diện tích lúa chiêm xuân gặp khó khăn về nguồn nước, canh tác kém hiệu quả sang trồng rau màu vụ xuân. Trong ảnh: Nông dân khu dân cư Đại Bộ, phường Hoàng Tân làm đất chuẩn bị gieo trồng lạc vụ xuân

Ba nguồn cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp ở thị xã Chí Linh, gồm: nước tự chảy ở các hồ đập; nguồn nước bơm động lực từ các sông trục và nước tự chảy lấy từ kênh xả Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại. Nguồn nước bơm động lực và lấy từ kênh xả Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại cơ bản ổn định, đáp ứng đủ yêu cầu sản xuất. Riêng nguồn nước tự chảy ở các hồ đập thường bị thiếu hụt vào giai đoạn giữa đến cuối vụ chiêm xuân nếu trời ít mưa. Thị xã Chí Linh có gần 40 hồ đập vừa và nhỏ, đa số đều xây dựng từ lâu, bị bồi lắng nhiều nên năng lực phục vụ chỉ còn khoảng 2/3 so với thiết kế. Trong vụ chiêm xuân, nhiều hồ đập chỉ đủ cung cấp nước cho giai đoạn tưới ải, không đủ nước cho tưới dưỡng. Hai vụ chiêm xuân gần đây, thị xã Chí Linh có 200-300 ha lúa bị hạn thuộc khu vực tưới của các hồ đập tự chảy.

Điểm mới nhất trong việc phòng, chống hạn (PCH) năm nay là hồ Suối Găng - Láng Trẽ (xã Hoàng Tiến) đã cơ bản hoàn thành khâu nạo vét, cải tạo, làm tăng dung tích chứa nước. Xã Hoàng Tiến là địa bàn trọng điểm PCH ở thị xã Chí Linh. Dung tích hồ Suối Găng - Láng Trẽ được tăng lên sẽ giúp nguồn nước ở đây bớt khó khăn hơn. Tới đây, hồ Tường Thôn ở phường Văn An cũng sẽ được cải tạo.

Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi thị xã Chí Linh đã xây dựng phương án PCH vụ chiêm xuân năm nay, tập trung vào địa bàn tưới của các hồ đập tự chảy. Theo đó, 25 hồ đập đã có phương án chống hạn. Diện tích phục vụ của 25 hồ đập này khoảng 1.000 ha. Khi hạn hán xảy ra, nước tự chảy ở các hồ không đủ cung cấp, cơ quan chức năng sẽ nạo vét thêm một số tuyến kênh dẫn nước, huy động máy bơm dã chiến để bơm gạn lòng hồ (hoặc bơm từ nguồn khác) và sử dụng một số trạm bơm động lực để cung cấp nước.

Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi thị xã Chí Linh đã chuẩn bị
các máy bơm dã chiến để sẵn sàng chống hạn

Những địa phương thường xảy ra hạn hán cũng tích cực chuẩn bị PCH. Vụ chiêm xuân 2010-2011, do hồ Suối Găng - Láng Trẽ phải tháo nước từ sớm để nạo vét nên xã Hoàng Tiến có gần 200 ha lúa, màu bị thiếu nước tưới. Ông Bùi Chí Thu, Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Hoàng Tiến cho biết: “Năm nay, hồ Suối Găng - Láng Trẽ đã cải tạo xong nên nguồn nước sẽ dồi dào hơn, nếu xảy ra hạn cũng không căng thẳng như năm ngoái. UBND xã đã chuẩn bị 3-5 máy bơm dã chiến để sẵn sàng bơm khi nước ở hồ không thể tự chảy. Xã cũng có kế hoạch nạo vét thêm một số tuyến kênh dẫn nước khi hạn hán xảy ra”.

Vụ chiêm xuân này, phường Hoàng Tân có kế hoạch gieo cấy 230 ha lúa và gần 100 ha rau màu. Việc chống hạn ở phường Hoàng Tân có nhiều khó khăn do các thửa ruộng cao, thấp khác nhau, một phần diện tích sát đất công nghiệp, dịch vụ thường bị hao hụt nước nhiều. Tuy vậy, việc PCH vụ chiêm xuân năm nay cũng có thuận lợi do hồ Nghè Lấm, hồ Trại Hoa đã được cải tạo, tăng lượng chứa nước; kênh mương dẫn nước từ hồ xuống đồng ruộng được hạ thấp. UBND phường Hoàng Tân đã thành lập Ban Chỉ đạo PCH, chỉ đạo HTX Dịch vụ nông nghiệp kiểm tra máy móc, thiết bị để sẵn sàng chống hạn, đề nghị nông dân sử dụng tiết kiệm nước tưới. Xã xây dựng phương án chuyển đổi 20 ha cấy lúa sang gieo trồng rau màu vụ xuân ở những chân ruộng đặc biệt khó khăn về nguồn nước nếu hạn hán nghiêm trọng xảy ra.

Về lâu dài, để có nguồn nước đáp ứng đủ yêu cầu sản xuất nông nghiệp, các cơ quan chức năng cần tiếp tục nâng cấp, cải tạo thêm nhiều hồ đập tự chảy. Hiện nay, số lượng hồ được cải tạo còn ít so với tổng số gần 40 hồ đập ở thị xã Chí Linh. Những nơi nguồn nước tự chảy ở hồ đập không thể đáp ứng nhu cầu, cần xây dựng thêm các trạm bơm động lực hoặc có phương án cấp nguồn nước thay thế. Đặc biệt, những chân ruộng cao thường gặp khó khăn về nguồn nước, cấy lúa cho hiệu quả không cao thì nông dân cần chuyển đổi sang trồng rau màu vụ xuân.

MINH ANH