Hiện nay, các hồ, đập ở Chí Linh còn rất ít nước, phần lớn chỉ đủ tưới 1/3 vụ đến 1/2 vụ chiêm xuân 2011. Bên cạnh đó, các trạm bơm đều đã xuống cấp, ảnh hưởng đến việc bơm nước vào đồng phục vụ sản xuất.
|
Nhân dân khu dân cư Trại Sen, phường Văn An (Chí Linh) kiên cố hóa kênh mương nội đồng góp phần chống hạn
|
Ở Chí Linh có 26 hồ, đập phục vụ tưới tiêu cho 1.080 ha. Do nhiều tháng nay, trời không mưa nên hệ thống hồ, đập trên địa bàn thị xã không “tích” thêm được ít nước nào, thậm chí lượng nước trong các hồ đập còn vơi đi nhiều do phải cung cấp nước tưới. Các hồ, đập như Phú Lợi (Bến Tắm trong), Chín Thượng, Trại Gạo (Bắc An), Hố Đình, Hố Dải, Đá Bạc (Hoàng Hoa Thám), Suối Găng, Láng Trẽ (Hoàng Tiến), Bến Tắm ngoài (Hoàng Tân), Hỗ Vễn (Lê Lợi)… hiện còn ít nước, phần lớn chỉ đủ tưới 1/3 vụ đến 1/2 vụ chiêm xuân 2011. Trong số 21 hồ, đập phục vụ tưới tiêu cho 935 ha do Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi thị xã Chí Linh quản lý, có tới 15 hồ, đập dự kiến thiếu nước từ 3 đến 6 đợt vào cuối vụ. Thậm chí đập Suối Găng (Hoàng Tiến) đã hết nước và thiếu nước ngay từ khi đổ ải. Còn 4 hồ, đập do các địa phương quản lý phục vụ tưới tiêu cho 145 ha thì cả 4 hồ, đập này đều dự kiến thiếu nước từ 3 đến 5 đợt cuối vụ.
Các ngành chức năng của thị xã đã tính đến phương án khi các hồ cạn nước mà vẫn không có mưa bổ sung sẽ sử dụng biện pháp dùng máy bơm dầu dã chiến bơm lượng nước còn lại trong lòng hồ tưới cho số diện tích bị hạn. Đối với những diện tích sử dụng nước tưới trong hồ, đập nhưng ở gần sông thì dùng máy bơm dầu công suất khoảng 150 m3/giờ đặt tại cống để bơm nước từ sông, hoặc từ các kênh dẫn vào. Hồ Láng Trẽ phục vụ tưới cho diện tích 185 ha lúa thuộc xã Hoàng Tiến. Hiện tại cao trình mực nước hồ là 9m, do nhu cầu rút nước để thi công nạo vét lòng hồ nên khả năng hồ này chỉ tưới được khoảng 1/3 vụ, còn 2/3 vụ phải có nguồn nước tưới thay thế. Biện pháp dùng máy bơm dầu dã chiến đã được dự kiến với 9 điểm đặt máy, dùng 24 máy bơm dầu dã chiến. Khi nước sông Đông Mai xuống thấp sẽ bơm lên cấp nguồn và dùng các máy bơm đặt tại cống Nghè Ngo, cống Anh Tiêu, cống Anh Đông, đồng Còi cao và cửa Bà Lược, dùng máy bơm điện của trạm bơm nông trường để phục vụ tưới.
Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tình thế, khi hồ còn ít nước và ở gần nơi có sông ngòi hay nguồn nước tưới thay thế. Ông Nguyễn Văn Quân, Giám đốc Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi thị xã Chí Linh, cho biết: “Nếu lúc đó mà thời tiết vẫn không có mưa thì chúng tôi cũng chịu, hết cách”.
|
| Nông dân làng Bình Dương, phường Phả Lại (Chí Linh) nạo vét mương máng chống hạn. Ảnh: Nguyễn Văn Hinh |
Chí Linh nằm ở khu vực miền núi, có ảnh hưởng tiểu khí hậu miền núi và nước thủy triều. Các hồ, đập đa số được xây dựng từ những năm 1960 - 1970 nên đã xuống cấp, lòng hồ bị bồi lắng thu hẹp, nhiều hồ từ lâu không được cải tạo, nạo vét nên việc trữ nước phục vụ sản xuất đạt hiệu quả thấp, hiệu suất phục vụ tưới tiêu chỉ đạt khoảng 1/2 so với thiết kế ban đầu. Do vậy, việc đưa nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp khu vực tưới tự chảy bằng hồ, đập gặp rất nhiều khó khăn. Trong 1.080 ha lấy nước từ các hệ thống hồ, đập, 464 ha không có nguồn nước tưới thay thế. Bên cạnh đó, các trạm bơm đều đã xuống cấp, ảnh hưởng đến việc bơm nước vào đồng. Một số địa phương hệ thống công trình thủy lợi chưa được đầu tư hoàn chỉnh như Hưng Đạo, Lê Lợi, Bắc An, Hoàng Hoa Thám nên không chủ động được nguồn nước tưới.
Để việc chống hạn không còn gặp khó khăn, theo ông Nguyễn Văn Quân, phải đầu tư tu bổ nạo vét lòng hồ của hệ thống hồ đập. Đề nghị cấp trên đầu tư tu sửa ngay một số hồ đập: Bến Tắm trong, Đá Bạc, Hố Dầu. Khu vực Lê Lợi, Hưng Đạo chủ yếu lấy nước từ kênh dẫn Ngòi Mơ qua cửa cống Lẫm, hiện nay cũng đã bị bồi lắng, không đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu, dẫn nước, đề nghị đầu tư nạo vét kênh dẫn này và có các biện pháp đầu tư các trạm bơm tiêu, trạm bơm tưới, đắp các bờ cao để hoàn chỉnh hệ thống thủy lợi ở đây. Hệ thống các trạm bơm máy đều đã xuống cấp, cũ, hỏng, cần đầu tư nâng cấp, thay thế mới. Một khó khăn nữa là hiện nay xí nghiệp đang thiếu một số máy bơm dã chiến, khi cao điểm chống hạn đều phải đi thuê máy bơm dầu của dân rất tốn kém và không đáp ứng được yêu cầu. Đề nghị cấp trên cần quan tâm đầu tư một số máy bơm dầu để xí nghiệp sử dụng mỗi khi khô hạn.
PV
