Để việc chăm bón rau màu đúng kỹ thuật, nhất là khâu tưới nước, bổ sung dinh dưỡng cho cây.
Chăm sóc rau màu đúng cách để tăng năng suất cây trồng. Trong ảnh: Nông dân Nam Sách phòng bệnh cho hành vụ đông
Hiện đang là thời điểm chăm bón cho rau màu vụ đông. Nhiều nông dân chăm bón chưa đúng nên vô tình đã làm tăng tỷ lệ rau màu bị bệnh làm thối lá, dẫn đến cây chết. Để việc chăm bón rau màu đúng kỹ thuật, nhất là khâu tưới nước, bổ sung dinh dưỡng cho cây, xin lưu ý một số biện pháp cụ thể sau:
- Tưới nước dưỡng ẩm: Tùy từng giai đoạn phát triển khác nhau mà nhu cầu cây trồng cần nhiều hay ít nước. Tuy nhiên, độ ẩm đồng ruộng mà cây rau màu cần luôn ở mức từ 75 - 80%. Để rau màu phát triển thuận lợi nông dân cần chú ý dưỡng ẩm cho cây liên tục, nhất là thời kỳ phát triển thân lá, ra hoa đậu quả và nuôi quả. Đất luống rau cần ẩm nhưng không ướt (đất nắm trong tay vẫn còn nguyên hình dạng nhưng không có nước rỉ ra kẽ tay).
Việc cung cấp nước cho cây trồng qua phương pháp tưới ngấm là tốt nhất trong sản xuất đại trà: Nước được dẫn vào các dõng luống bằng 1/3 hoặc 1/2 chiều cao luống tùy từng giai đoạn phát triển của cây sao cho thích hợp. Để nước ngấm dần vào luống rau trong vòng từ 2-3 giờ sau đó tháo kiệt nước trong ruộng.
* Chú ý:
+ Để giảm thiểu lượng cây chết do ngập úng khi gặp mưa lớn, lúc làm đất lên luống người trồng cần chú ý san phẳng bề mặt ruộng cũng như lên luống cao đều nhau và mặt luống bằng phẳng. Dõng luống luôn phải được nạo vét khơi thông để tránh nước đọng. Đầu dõng luống gần nơi nước ra, vào ruộng cần được nạo vét thấp hơn dõng trong ruộng.
+ Trong trường hợp nước không đủ để tưới ngấm, nông dân có thể dùng bát, gáo té hoặc múc nước tưới cây. Việc làm này dẫn đến thân lá cây trồng bị dính, đọng nước nên cần tưới vào chiều sớm để cây về đêm được khô nước trên thân lá sẽ giảm thiểu tỷ lệ cây bị bệnh. Mặt khác, khi tưới nông dân cần khéo léo đổ hoặc té nước vào giữa hai hàng cây hạn chế tối đa thân lá cây trồng dính nước là tốt nhất.
- Tưới thúc phân bón: Một số cây trồng có mật độ dày không thể bón thúc bằng biện pháp vùi thì việc hòa phân bón với nước thành dung dịch để tưới cho rau là việc làm tất yếu. Song, nếu làm không đúng ký thuật nông dân có thể vô tình làm cây bị bệnh và chết. Điều này chủ yếu do người trồng có thói quen nhằm gốc cây tưới. Việc làm này không những gây chết cây con mà còn gây thối hỏng bộ rễ cây trưởng thành do thu hút, tạo điều kiện cho vi sinh vật gây bệnh (nấm và vi khuẩn) phát sinh phát triển nhiều vì giàu đạm. Tình trạng cây trồng bị chết rũ sau khi bón thúc đã xảy ra và trầm trọng hơn khi nông dân không nắm được kỹ thuật nên tiếp tục tưới đạm xuống gốc lần nữa.
Hơn nữa, việc cung cấp dinh dưỡng cho cây theo cách trên sẽ làm cây trồng khó có thể hấp thu dinh dưỡng sau khi bón. Lý do, vì bộ phận hút nước và dinh dưỡng của cây là đầu chót rễ chứ không phải trong gốc cây trồng như nông dân thường nghĩ. Cho nên, muốn hiệu quả người trồng cần phải tưới phân vào vị trí giữa các hàng cây hoặc cách gốc cây theo mức chiều dài của rễ.
* Chú ý: Cây rau màu có thể bị chết do sót đạm nhất là thời kỳ cây con. Cho nên, khi tưới thúc u-rê và kali cho cây trồng ngoài cách tưới như trên, nông dân không nên hòa đạm với nồng độ quá cao. Lượng u-rê thích hợp nhất cho rau màu thông thường từ 0,5 - 1 kg/sào/lần tưới. Đây cũng là lượng đạm khuyến cáo để cây rau được an toàn sau khi bón u-rê trong quy trình VietGAP.
+ Trong thời điểm hiện tại ở các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng đang có những trận mưa kéo dài nhiều ngày qua kèm theo thời tiết lạnh. Do đó, nông dân cần chú ý khơi thông mương máng để hạn chế úng ngập cho rau màu. Đồng thời, trong lúc này không nên bón thúc đạm cho rau nữa vì lượng mưa đã đủ cung cấp cho cây trồng. Chỉ cần bổ sung kịp thời các dinh dưỡng như kali, trung, vi lượng để cây phát triển thuận lợi và chống chịu được tốt hơn. Do độ ẩm đất trồng lớn nên người trồng cần áp dụng biện pháp bón vùi nếu có thể hoặc sử dụng các loại phân vi lượng và kali trắng phun lên thân lá rau lúc khô ráo.
+ Không nên hòa lân supe với một lượng lớn để tưới thúc vào gốc cho rau màu sẽ làm bó chặt bộ rễ cây, ô-xi không lưu thông được, cây sẽ nhanh bị thối hỏng rễ và chết. Nếu thấy hiện tượng cây bị vàng lá, nghẹt rễ tốt nhất nên xới xáo nhẹ mặt luống lúc khô ráo nếu có thể và sử dụng các loại phân bón lá tổng hợp hoặc phân siêu ra rễ để thúc cho rau theo nồng độ và liều lượng khuyến cáo trên bao bì.
KS. TRẦN THỊ LIÊN(Trạm khuyến nông Nam Sách)
