Hoa sấu không rực rỡ như hoa phượng, không sang trọng đài các như hoa hồng, không cao quý như hoa sen nhưng nó lại mang nét riêng biệt mà không phải loài hoa nào cũng có được.
Trước nhà tôi có trồng một cây sấu. Cây lớn hơn cả tuổi tôi, xòe tán rộng, che mát cả một khoảng sân cho anh em tôi thi thoảng kê ghế ra ngồi đọc sách, cho ông tôi và ông Sáu hàng xóm chơi cờ, cho bà tôi ngồi nhặt rau mỗi sớm chiều. Cây sấu thân thương đến nỗi tôi không để tâm đến sự hiện hữu của nó. Mỗi mùa hoa sấu nở, tôi cũng không hay biết. Chỉ đến khi đi nắng về, được bà gọi vào bếp uống một cốc nước sấu mát lịm, chua chua, giòn ngọt thì tôi mới chợt tỉnh để hiểu giá trị của những điều bình dị ở ngay bên cạnh mình.
Từ đó, tôi hay quan sát cây sấu thân thương. Ông nội tôi chính là người đã trồng cây sấu từ khi anh trai tôi chào đời. Mỗi cái cây trong vườn nhà tôi đều gắn với một sự kiện quan trọng và trở thành kỷ niệm của từng thành viên trong gia đình. Khi tôi chào đời thì bố trồng cây bích đào ở góc vườn bên phải nên tôi vẫn luôn tự hào mình có nước da hồng hào như những cánh hoa đào. Vì anh tôi gắn với cây sấu nên tôi hay trêu anh “xấu trai”. Da anh ngăm đen nhưng trông khỏe khoắn. Có lúc hai anh em cứ tranh luận xem cây nào có giá trị hơn:
- Bích đào của em xịn hơn nhé! Tết nó nở hoa, rực rỡ cả góc vườn.
Anh tôi chỉ ra cây sấu:
- Mùa hè đến thì em mới thấy công dụng tuyệt vời của sấu nhé.
- Em vẫn yêu bích đào hơn.
- Nhưng anh yêu cây sấu của anh hơn.
Mẹ nghe anh em tôi tranh luận mãi không dứt nên xen vào:
- Thôi thôi! Cây nào cũng tốt, cũng qúy cả, các con ạ!
Tôi bắt đầu để tâm đến cây sấu của anh. Mỗi độ tháng 5, khi xuất hiện những đợt nắng đầu mùa hạ cũng là lúc những chùm hoa sấu đồng loạt trổ bông mang tới mùi hương dịu nhẹ bung tỏa trong làn gió mát rượi.
Hoa sấu không rực rỡ như hoa phượng, không sang trọng đài các như hoa hồng, không cao quý như hoa sen nhưng nó lại mang những nét riêng biệt mà không phải loài hoa nào cũng có được. Hoa sấu nhỏ li ti như những hạt mưa, mỏng manh dễ vỡ, chỉ cần một cơn gió thoáng qua là những cánh hoa lại rụng đầy xuống gốc.
Những ngày hè này, bọn bạn tôi trong xóm thường chờ đến buổi chiều để rủ nhau đi chơi. Đến nhà tôi, chúng thấy cây sấu to tướng, đứa nào đứa nấy chạy thẳng tới gốc cây, để hít hà hương thơm của những chùm hoa sấu, để đắm mình dưới những tán lá cây cao rộng. Ngồi dưới cây sấu, mỗi khi làn gió thổi nhẹ qua, những bông hoa lại rụng đầy đầu. Chúng tôi thích lắm, nhặt lại rồi kết thành những cái vòng đeo trông ngộ nghĩnh biết bao.
Thời gian cứ trôi đi, loài hoa nào cũng đến lúc phải tàn. Hoa sấu cũng không ngoại lệ. Sau vài tuần bung hương tỏa sắc, những chùm hoa sấu rụng dần. Thế chỗ cho những bông hoa sấu nhỏ li ti là những quả sấu nhỏ xíu, trông dễ thương lắm. Những quả sấu màu xanh ngắt hòa lẫn trong sắc xanh của cành lá khiến ta như thấy chúng biến mất. Sấu là một loài quả hết sức đặc trưng của miền Bắc. Nó dùng để ngâm nước giải khát vào những ngày hè oi ả, uống tỉnh cả người sau những giờ làm việc, học tập vất vả. Dùng để nấu canh chua cho bữa ăn đậm đà hương vị thân quen...
Mùa này bà hay bảo tôi vặt những chùm sấu về để bà ngâm. Thế là hai anh em tôi hồ hởi tranh nhau trèo lên cây tìm những chùm sấu, vặt lấy vặt để. Ba bà cháu tôi ngồi cạo vỏ, cạo xong bàn tay hai anh em đen sì vì nhựa sấu dính vào tẩy mãi không sạch. Bà bảo: “Không sao đâu, vài ngày sau nó tự hết”. Quả thật, những vết nhựa cứ mờ dần rồi biến mất. Những quả sấu được bà rửa sạch cho vào lọ ngâm với đường phèn. Vừa mới ngâm được ba ngày thì hai anh em tôi đã năn nỉ bà cho xin một ít để nếm thử. Bà lắc đầu: “Chưa được”. Lúc ấy, mặt hai đứa như bánh đa gặp nước, lại cố gắng chờ đợi. Và lọ nước sấu của bà cứ vơi dần, vơi dần lúc nào mà bà cũng không hay biết.
Thời gian cứ thế trôi đi, tôi nghĩ đến sau này, dù anh em tôi sẽ đi học xa nhà nhưng những ký ức về cây sấu sẽ theo chúng tôi mãi. Tôi sẽ nhớ đến nôn nao một thời tuổi thơ ấm áp trong vòng tay của ông bà, cha mẹ và nhớ những kỷ niệm với bạn bè dưới gốc sấu già. Tôi sẽ nhớ mãi những cốc nước sấu ngâm chứa muôn vàn tình yêu thương của bà trong đó.
VƯƠNG LÂM OANH
Lớp 7D, Trường THCS Nguyễn Trãi, Nam Sách