Nhiều người nuối tiếc khi căn nhà có kiến trúc Pháp nằm bên sông An Cựu (TP Huế) và là nơi Hoàng Thái hậu Từ Cung ở lúc cuối đời bị bỏ hoang hóa, cỏ dại mọc um tùm.
Căn nhà 2 tầng mang kiến trúc Pháp tuyệt đẹp ở 145 đường Phan Đình Phùng, phường Phú Nhuận, TP Huế, từng là nơi Đoan Huy Hoàng thái hậu, tức bà Từ Cung (vị Hoàng Thái hậu cuối cùng của triều Nguyễn - mẹ vua Bảo Đại) ở những ngày cuối đời.
Thế nhưng, ngôi nhà bị bỏ hoang nhiều năm nay, cỏ mọc um tùm khiến nhiều người cảm thấy tiếc nuối.
Căn nhà này được xây dựng vào thời kỳ Pháp thuộc, trải qua rất nhiều đời chủ khác nhau, sau cùng căn nhà được bà Từ Cung mua lại vào năm 1955, sau khi bị chính quyền Ngô Đình Diệm tịch thu cung An Định (vốn là biệt cung của triều Nguyễn dành cho bà Từ Cung).
Trước khi mất, bà để lại di nguyện giao khu nhà này cho chính quyền địa phương. Sau khi được giao tiếp quản khu nhà từ năm 1980, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đảm nhận chăm lo bảo quản nhà Đức Từ Cung, thờ cúng và tổ chức trưng bày một số hiện vật còn lại của bà Từ Cung để giới thiệu về công trình đã gắn liền với một phần đời của bà Hoàng thái hậu cuối cùng trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam. Cũng có thời gian căn nhà này được trưng dụng để mở quán cà phê trước khi bị bỏ hoang hoá suốt nhiều năm.
Bị bỏ hoang, không ai trông nom, dọn dẹp khiến căn nhà trở nên lạnh lẽo. Mặt tiền cửa đóng chặt, cây cỏ mọc lên um tùm, lá cây, chai nhựa phủ kín khuôn viên.
Một người dân sinh sống gần đây cho biết, vài năm trước, ngôi nhà vẫn lưu giữ những hình ảnh, tư liệu về vua Khải Định, bà Từ Cung, gia đình cựu hoàng Bảo Đại và Tôn Nhân phủ (cơ quan chuyên trách các công việc của hoàng tộc). Tuy nhiên, sau này, mọi tư liệu, hiện vật đó được đem đi nơi khác trưng bày, để lại ngôi nhà trống không. Tuy cửa trước khóa, nhưng cửa sau lại bị phá, thành nơi hoạt động của những đối tượng gây mất an ninh trật tự.
Lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế (đơn vị quản lý khu nhà) cho biết, trước đây, ngôi nhà trưng bày một số hiện vật liên quan đến cuộc đời bà Từ Cung. Sau khi các hiện vật được chuyển về cung An Định thì ngôi nhà được giao lại cho các đơn vị kinh doanh cà phê. Tuy nhiên, do ảnh hưởng dịch Covid-19 nên ngôi nhà cũng được trả lại và để hoang đến nay. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đang lên phương án biến nơi này thành trung tâm giáo dục di sản.
Theo VTC News