Cần ban hành Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ

Sau hơn 10 năm thực hiện, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã bộc lộ những bất cập, hạn chế. Điều đầu tiên có thể thấy, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đồng thời điều chỉnh hai lĩnh vực khác nhau là TTATGT đường bộ (thuộc lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội) và xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, vận tải đường bộ (thuộc lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật), dẫn đến không thể quy định đầy đủ, cụ thể, rõ ràng nhiều nội dung quan trọng thuộc cả hai lĩnh vực, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Chưa có các chính sách, kế hoạch cụ thể về phát triển phương tiện để bảo đảm đồng bộ với sự phát triển cơ sở hạ tầng, điều kiện kinh tế - xã hội Việt Nam và bảo vệ môi trường; chưa có chính sách cụ thể để phát triển phương tiện giao thông công cộng và hạn chế phương tiện cá nhân; chưa rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong theo dõi, duy trì tình trạng an toàn kỹ thuật phương tiện giữa 2 kỳ kiểm định.

Việc quản lý giấy phép lái xe chưa gắn với quản lý vi phạm của người tham gia giao thông. Theo thống kê, nguyên nhân gây tai nạn giao thông đường bộ do lỗi vi phạm của người tham gia giao thông chiếm trên 90% số vụ. Trong nhiều vụ tai nạn giao thông, trách nhiệm chủ yếu thuộc về người lái xe gây tai nạn mà chưa gắn với trách nhiệm của cơ quan đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe.
Luật hiện hành chưa quy định cụ thể và đầy đủ về các biện pháp tổ chức, chỉ huy, điều khiển giao thông, giải quyết ùn tắc giao thông. Thời gian qua, thông qua tuần tra, kiểm soát, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông, lực lượng cảnh sát giao thông đã chủ động phát hiện nhiều bất hợp lý trong tổ chức giao thông đô thị và trên các quốc lộ, cao tốc, có văn bản kiến nghị nhiều lần với ngành giao thông để sửa chữa nhưng chậm được khắc phục. Chưa quy định cụ thể, rõ ràng về biện pháp, trách nhiệm giải quyết tai nạn giao thông đường bộ của cơ quan công an, y tế, bảo hiểm, cơ quan khai thác, bảo trì đường bộ, UBND các cấp và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan...

Bên cạnh đó, ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT của người đi đường còn thấp, tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông diễn biến hết sức phức tạp. Theo thống kê của Bộ Công an, từ đầu năm 2009 đến hết tháng 6.2020, tai nạn giao thông tại Việt Nam ở mức cao so với thế giới, đã xảy ra 331.390 vụ, làm 100.227 người chết, 333.435 người bị thương...

Tình trạng ùn tắc giao thông xảy ra phức tạp tại các thành phố lớn do lượng người và phương tiện tham gia giao thông tăng đột biến, trong khi quy hoạch, tổ chức giao thông, hạ tầng giao thông chưa đáp ứng yêu cầu; ô nhiễm môi trường từ hoạt động của phương tiện giao thông ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của nhân dân.

Từ những phân tích trên cho thấy, việc ban hành Luật Bảo đảm TTATGT đường bộ là hết sức cần thiết để giải quyết những vấn đề cấp bách thực tiễn đang đặt ra trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo; bảo đảm hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước và thi hành pháp luật trong lĩnh vực bảo đảm TTATGT đường bộ.

PHƯƠNG THÙY