Thời tiết hanh khô trong mùa đông khiến da khô ráp, sau đó xuất hiện những lớp da mỏng li ti bong tróc gây ngứa ngáy, nứt da, thậm chí chảy máu, da dễ bị nhiễm khuẩn...
Da bị khô do chức năng bảo vệ của lớp sừng bị suy giảm. Ở những bệnh nhân khô da, giảm lượng lipid trong lớp sừng, tỷ lệ ceramide, cholesterol và các acid béo tự do có thể thay đổi hoặc bình thường. Các tế bào sừng cũng giảm tăng sinh. Kết quả là khả năng giữ nước của lớp sừng bị giảm đi.
Ai dễ bị da khô nứt nẻ?
Bệnh nhân có tình trạng này thường có tiền căn gia đình, thường gặp ở người mắc các bệnh về da như viêm da cơ địa, vảy nến. Càng lớn tuổi, da càng mỏng và khô hơn. Da khô xuất hiện muộn hơn có thể gặp ở phụ nữ tuổi mãn kinh, người bị nhược giáp, bệnh thận mạn, suy dinh dưỡng, hay do sử dụng một số thuốc...
Ngoài ra, có thể bị khô da khi tiếp xúc với môi trường độ ẩm thấp, mở máy điều hòa quá mức, tiếp xúc nhiệt tỏa ra trực tiếp từ lò sưởi, tắm quá nhiều, công việc tiếp xúc nước nhiều...
Da khô có thể trở nên ngứa, lúc này tình trạng viêm da đang tiến triển như viêm da cơ địa, chàm khô, chàm đồng tiền... Nó cũng có thể gây một số biến chứng khác như nhiễm trùng da khi tác nhân vi trùng xâm nhập qua kẽ nứt trên da, viêm da tiếp xúc do hàng rào bảo vệ da bị suy giảm...
Cách khắc phục
Cách điều trị chính cho tình trạng da khô hay da vảy cá là chất dưỡng ẩm. Bôi đúng và đủ chất dưỡng ẩm giúp giảm ngứa, cải thiện hàng rào bảo vệ da, ngăn ngừa xâm nhập của vi khuẩn, chất gây dị ứng và làm giảm mất nước qua thượng bì.
Khi da khô và có biểu hiện bệnh lý, bác sĩ có thể điều trị bằng các thuốc kháng viêm giúp giảm tình trạng ngứa và viêm da như thuốc bôi chứa corticosteroid hay ức chế calcineurin. Nếu nguyên nhân khô da là do những sinh hoạt như tiếp xúc tay với nước nhiều trong ngày nên ngưng việc này trong vài ngày. Khi bắt đầu lại công việc nên sử dụng găng tay và thoa dưỡng ẩm cả ngày.
Để phòng ngừa tình trạng khô da nên tránh các yếu tố thúc đẩy hay làm nặng thêm như giảm số lần tắm, không nên tắm quá 1 lần/ngày nếu không thật sự cần thiết, dùng máy tạo ẩm vào mùa đông và máy điều hòa vào mùa hè, thoa dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt sau khi tắm và khi ngứa, nhất là vùng bàn tay. Chú ý nếu tình trạng da khô nhiều kèm theo các biểu hiện khác bất thường, gây lo lắng, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và tư vấn kỹ hơn.
TN(tổng hợp)