Các cơ sở chăn nuôi quy mô lớn ở Nam Sách chưa thể rời làng

Cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư, người chăn nuôi thiếu vốn khiến cho việc di dời các cơ sở chăn nuôi
 ra khỏi khu dân cư gặp nhiều khó khăn

Nhằm hướng đến mục tiêu phát triển chăn nuôi bền vững, bảo vệ môi trường nông thôn, từ năm 2011, huyện Nam Sách đã có chủ trương di dời các cơ sở chăn nuôi tập trung ra khỏi khu dân cư. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có hộ nào di dời ra khu chăn nuôi tập trung theo quy hoạch.

Nhiều khó khăn

Nam Hưng là xã có tổng đàn gia súc lớn nhất huyện. Toàn xã có gần 200 hộ thường xuyên chăn nuôi lợn với quy mô từ 20 - 200 con, 500 hộ nuôi gà và gần 100 hộ nuôi bò. Năm 2011, xã Nam Hưng đã quy hoạch khu chăn nuôi tập trung với diện tích 3 ha tại khu vực đất triều trũng, cách khu dân cư hơn 300 m. Tuy nhiên, sau 2 năm quy hoạch vẫn chưa có hộ nào nhận đấu thầu, chuyển đổi. Đồng chí Nguyễn Khắc Bẩy, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Do cơ sở hạ tầng chưa có, lối sang khu quy hoạch phải qua một con sông, không cầu, giao thông nội đồng chưa được đầu tư nên người dân không mặn mà chuyển sang chăn nuôi ở khu quy hoạch mới. Trong khi đó, nguồn ngân sách địa phương rất eo hẹp nên không thể hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng. Để khuyến khích các hộ chăn nuôi ra vùng quy hoạch, xã chủ trương miễn thuê đất trong 3 năm đầu và giảm trong những năm tiếp theo nhưng hiện tại vẫn chưa có hộ nào nhận đấu thầu.

Anh Nguyễn Văn Công, chủ cơ sở chăn nuôi lợn ở xã Cộng Hòa cho biết:  “Chủ trương di dời các cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu dân cư của huyện là rất đúng. Nhưng nếu địa phương chỉ dừng lại ở quy hoạch vùng mà không có hỗ trợ cơ sở hạ tầng thì rất khó khuyến khích người dân di dời”. Băn khoăn của anh Công cũng là nỗi niềm chung của hầu hết các chủ cơ sở chăn nuôi ở huyện Nam Sách. Bởi họ đã dồn hết vốn liếng vào đầu tư xây dựng chuồng trại, mua máy móc. Khi di dời tới nơi khác, họ phải xây dựng lại chuồng trại. Nếu không có sự hỗ trợ thì các hộ dân sẽ không đủ khả năng tái đầu tư sản xuất.

Bà Vũ Thị Liên, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nam Sách cho biết, sau 2 năm thực hiện chủ trương di dời cơ sở chăn nuôi tập trung ra khỏi khu dân cư, hầu hết các địa phương trong huyện đã quy hoạch được vùng chuyển đổi để phát triển chăn nuôi tập trung nhưng cơ sở hạ tầng chưa được quan tâm đầu tư. Toàn huyện chưa có hộ nào di dời cơ sở sản xuất ra vùng quy hoạch. Trong khi chăn nuôi gặp khó khăn, người dân thiếu vốn đầu tư, cơ chế hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng từ phía Nhà nước chưa có nên khó khuyến khích được người dân di dời. Bên cạnh đó, các địa phương mới chỉ lập quy hoạch chung cho vùng chăn nuôi chứ chưa có quy hoạch chi tiết, phân khu, phân vùng. Ngoài ra, tập quán chăn nuôi xen kẽ trong gia đình của người dân vẫn tồn tại nên việc di dời đã khó lại càng khó hơn.

Cần có giải pháp đồng bộ

Năm 2011, huyện Nam Sách có hơn 61 nghìn con lợn, hơn 600 nghìn con gia súc, gia cầm, gần 2.000 con bò. Chăn nuôi tại gia đình, trong thôn, xóm vẫn chiếm tỷ lệ cao với hơn 40%. Một số trang trại, gia trại quy mô lớn từ 50 - 500 con lợn, tuy được tách khỏi khu dân cư nhưng khoảng cách từ vùng chăn nuôi đến khu dân cư chưa bảo đảm, thậm chí có vùng chỉ cách 15 - 20 m, khiến môi trường trong khu dân cư bị ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt của người dân. Bà Vũ Thị Liên, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nam Sách cho biết thêm: Thời gian qua, huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về công tác bảo vệ môi trường. Các phòng, ban chức năng của huyện phối hợp với các xã, thị trấn tổ chức đánh giá hiện trạng tác động của môi trường đối với quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội và có biện pháp xử lý đối với các cơ sở chăn nuôi gây ô nhiễm. Đồng thời, vận động người dân đầu tư xây dựng hầm bi-ô-ga, sử dụng chế phẩm sinh học xử lý chất thải chăn nuôi để giảm mùi hôi thối, diệt khuẩn có hại và tăng khả năng phòng, chống dịch bệnh cho con vật nuôi.

Tuy nhiên, trên thực tế, tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi vẫn ngày càng phức tạp. Vì vậy, để chủ trương này đi vào cuộc sống cần phải có các giải pháp đồng bộ. Trước hết các địa phương cần khẩn trương lập quy hoạch chi tiết cho các vùng chuyển đổi, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân di dời các cơ sở chăn nuôi xa khu dân cư. Các xã cần dành kinh phí hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng như: đường giao thông, hệ thống điện, hệ thống dẫn nước thải, xử lý môi trường cho vùng chăn nuôi tập trung. Hỗ trợ một phần vốn, giống, ưu tiên miễn, giảm tiền thuê đất cho các hộ chăn nuôi. Giới thiệu các nguồn vốn ưu đãi để hỗ trợ người chăn nuôi di dời có vốn tái đầu tư. Tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật, ứng dụng công nghệ xử lý môi trường chăn nuôi. Các địa phương cũng cần xây dựng lộ trình cụ thể trong việc thực hiện chủ trương di dời. Cơ sở nào lớn, gây ô nhiễm nghiêm trọng thì di dời trước, cơ sở nhỏ di dời sau. Đặc biệt, người chăn nuôi cần ý thức trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ, giữ gìn môi trường sống trong khu dân cư, từng bước khắc phục khó khăn, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương di dời các cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu dân cư.

NGÂN HÀ