Những ngày này, gia đình ông Phạm Nhân Xây ở thôn Đoàn Xá, xã Tân Quang (Ninh Giang) đang thu hoạch 2 sào cà gai leo.
Cà gai leo dễ chăm sóc, dễ tiêu thụ
Mảnh ruộng này trước đây có vụ bị bỏ hoang do cấy lúa năng suất thấp. Ông Xây cho biết: “Không giống những loại cây khác, cà gai leo rất dễ trồng, chỉ vất vả lúc cải tạo đất và xuống giống. Cứ 6 tháng được thu hoạch một lần. Khi thu hoạch cắt lấy phần thân cây và để lại khoảng 5-10 cm cho cây tiếp tục sinh trưởng. Đặc biệt, cà gai leo có thể trồng tới 3 - 4 năm mới phải dỡ đi trồng lại”. Đầu năm 2016, ông Xây bán 2 tấn cà gai tươi, thu lãi gần 100 triệu đồng. Từ đó, ông mở rộng quy mô trồng loại cây này và trồng xen cỏ ngọt để tận dụng quỹ đất. Theo ông Xây, cà gai leo dễ chăm sóc lại không cần dùng thuốc bảo vệ thực vật nên không gây hại cho môi trường, sản phẩm an toàn cho người sử dụng.
Anh Vũ Đình Cường cũng ở thôn Đoàn Xá trồng 10 mẫu cà gai leo. Ngoài trồng, thu mua cà gai khô để bán cho các công ty dược, anh Cường còn cung cấp cây giống cho bà con. Anh Cường cho biết: “Trước đây, tôi phải lên Hòa Bình mua hạt về ươm, song gần đây thì trực tiếp lên Vĩnh Phúc mua cây giống về ươm tiếp. Hiện nay, tôi bán với giá 1.500 đồng/cây”.
Chị Phạm Thị Xây ở thôn Bồng Lai, xã Ninh Hải (Ninh Giang) cũng trồng hơn 500 gốc cà gai quanh khu chuyển đổi của gia đình. Chị Xây cho biết trước đây gia đình chị trồng một số cây quanh bờ ao như chuối, cam, ổi... để giữ cho đất không bị lở, song đều cho năng suất thấp hoặc không cho thu hoạch. Nghe mọi người bảo trồng cà gai leo có tác dụng chữa bệnh về gan lại dễ chăm sóc nên chị đã mua giống về trồng thử. Dù mới trồng gần 1 năm nhưng đã có rất nhiều người đến hỏi mua.
Nhận thấy đây là cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, lại ổn định đầu ra, nên nhiều hộ ở huyện Ninh Giang đã chuyển sang trồng cà gai. Do dễ trồng, lại tốn ít công chăm sóc nên mỗi sào cà gai leo sau 6 tháng cho thu hoạch 1 tấn. Thị trường tiêu thụ thuận lợi do toàn bộ thân, lá của cây này có thể dùng để chế biến cao, trà... Hiện nay, giá bán cà gai leo tươi dao động từ 20.000 - 30.000 đồng/kg, nếu sấy khô thì giá cao hơn, tới 100.000 đồng/kg.
Ông Bùi Minh Chương, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ninh Giang cho biết, việc người dân trồng ồ ạt cà gai leo ở một số xã còn tự phát, không theo quy hoạch, chưa nghiên cứu kỹ nhu cầu thị trường nên tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là “đầu ra” cho sản phẩm chưa thật sự ổn định.
Được coi là vị thuốc quý cho người bị bệnh về gan, cà gai leo đã và đang tạo ra thu nhập ổn định cho nhiều gia đình. Tuy nhiên, để loại cây này phát triển bền vững và mang lại hiệu quả kinh tế cao thì người dân cần được định hướng đúng, tránh trồng ồ ạt khiến cung vượt cầu, được mùa mất giá.
PHẠM LƯƠNG THIỆN