Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo nói về tính tiêu cực của xét tuyển đại học sớm

Tại Hội nghị Giáo dục đại học năm 2024 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức sáng 9/8, góp ý về công tác tuyển sinh, PGS.TS Trần Thiên Phúc, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Bách Khoa (Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh), kiến nghị xem xét bỏ phương thức tuyển sinh sớm/xét tuyển sớm.

“Thời điểm đó, các học sinh vẫn chưa hoàn thành chương trình đào tạo THPT. Chưa kể, một số tư vấn viên khi tư vấn tuyển sinh đã đề nghị hoặc yêu cầu các học sinh phải đăng ký các nguyện vọng xét tuyển sớm lên đầu. Việc này là không đúng nhưng họ đã âm thầm làm. Tôi cho rằng như vậy sẽ thiếu sự công bằng, làm mất cơ hội của thí sinh”, ông Phúc nói.

Ông Phúc cũng cho rằng, việc đưa ra nhiều phương thức xét tuyển rồi chia phần trăm khác nhau cho từng phương thức là không có cơ sở, gây mất công bằng cho thí sinh xét tuyển ở các phương thức khác nhau.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn lưu ý các trường đại học nâng cao tinh thần tự chủ nhưng cũng cần phải có trách nhiệm hơn đối với giáo dục phổ thông.

“Việc xét tuyển sớm có những tác động tiêu cực đối với giáo dục phổ thông ở những giai đoạn cuối cùng của cấp học này. Do đó, thời gian tới cần phải xem xét bởi các học sinh khi đã đủ điều kiện trúng tuyển đại học theo phương thức xét tuyển sớm sẽ không học nữa. Điều đó rất tai hại.

Các trường chỉ muốn yên tâm về số thí sinh sẽ vào trường mình, số còn lại để tuyển sinh sẽ rất ít, do đó điểm chuẩn rất cao, tạo ra sự bất công bằng trong cơ hội được vào các trường đại học top. Về việc này, phía Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ cân nhắc để đưa vào trong định hướng công tác tuyển sinh đại học của năm sau”, ông Sơn nói.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo cũng lưu ý các trường không nên có quá nhiều các phương thức xét tuyển. “Càng đơn giản càng tốt, thuận cho thí sinh và xã hội. Các phương thức đừng nhiều quá, phức tạp quá”, ông Sơn nói. Cũng theo ông Sơn, các trường đại học được tự chủ trong tuyển sinh nhưng không có nghĩa thích làm gì thì làm.

"Tự chủ là tự chủ trong khuôn khổ các quy định và vì việc này, có thể Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phải tăng thêm một số khung/chế tài để điều tiết”.

Ông Sơn cũng cho hay, kết quả cũng cho thấy, nguồn tuyển dồi dào, trường nào uy tín thì không lo. “Vì vậy không có gì phải ‘chen lấn xô đẩy’. Trong tự chủ, các trường cần đề cao hơn tinh thần trách nhiệm xã hội”, ông Sơn nói.

Theo Bộ trưởng, các trường phải hướng đến việc đáp ứng nhu cầu của người học ngày càng gia tăng về số lượng, chất lượng. Bộ trưởng Sơn cho biết, số học sinh vào lớp 1 năm nay tới 1,9 triệu em. Số học sinh bình quân mỗi khối lớp (từ lớp 2 đến lớp 11) khoảng 1,63 triệu em trong khi số thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2024 vừa qua là khoảng 1,1 triệu.

“Như vậy, điều này cho thấy rất lạc quan về mặt số lượng nguồn tuyển vào đại học hằng năm. Với tỷ lệ này, con số những người vào học đại học sẽ tăng đáng kể từng năm một. Chúng ta cần chuẩn bị chỗ cho người học nhưng điều quan trọng nữa là vấn đề chất lượng”, Bộ trưởng nói.

Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn cho hay: “Như Bộ trưởng đã nói, chúng ta không lo về số lượng bởi nguồn tuyển trong thời gian tới là dồi dào. Trách nhiệm của chúng ta là bảo đảm chất lượng, từ đó nâng cao tư duy của người học, từ hình thức chuyển sang thực chất và hiệu quả”.

Về công tác tuyển sinh, trong năm học tới, theo Thứ trưởng Sơn, Vụ Giáo dục Đại học cần khẩn trương phối hợp để có sự thảo sớm nhất, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng, đơn giản hóa, bảo đảm chất lượng, cũng như công bằng cho thí sinh.

Các trường thực hiện tự chủ nhưng không có tác động xấu, cần có tác động tích cực hơn tới giáo dục phổ thông.