Bó tay chấm com!

-Bắt đầu nó hơi ngưa ngứa tít sâu trong họng - tôi khai bệnh - Sau đó là nước mắt nước mũi thi nhau chảy ra, rồi hắt xì hơi. Rồi nó nong nóng trong họng, trong mũi, gờn gợn đau và rát trong cuống họng...

- Thôi thôi thôi, biết rồi, biết rồi. Thế cậu đã khám ở đâu chưa?

-  Rồi? Khám giáo sư, tiến sĩ, phó giám đốc bệnh viện cậu đây này!

- Thôi, chết tôi rồi. Cậu vào đây! Giáo sư, tiến sĩ thật ngành này chỉ có mỗi "cụ" Ngô thôi, còn lại là đồ dởm, ông hiểu chưa? Sao cậu lại nghe tay ấy? Nghe tay ấy có ngày toi!

Tôi thật lòng không hiểu đầu cua tai nheo ra làm sao. Mấy hôm trước thấy khó chịu trong người, đến bệnh viện không gặp Khoa, tôi tình cờ gặp phó giám đốc của anh. Phó giám đốc biết tôi vì tôi là nhà báo, bạn thân của Khoa nên mới chào mời nhau, rồi anh ấy khám, kê đơn cho tôi...

Tôi theo Khoa vào phòng. Anh ghé tai tôi nói nhỏ, vẻ quan trọng:

- Đưa cái đơn ấy đây xem ông ta kê cho cậu những gì nào?

Tôi lấy đơn thuốc hôm kia ra, đưa cho Khoa. Tôi phàn nàn:

- Rặt kháng sinh, có vẻ ông này muốn đánh phủ đầu bọn siêu vi trùng cảm cúm...

- Khỉ! Đúng là cậu mà không gặp tôi thì tiền mất tật mang. Ngồi xuống đây!

Tôi ngoan ngoãn ngồi xuống, vạch lưng cho Khoa nghe, há mồm cho Khoa khám. Đoạn, Khoa bảo tôi:

- Cậu quên khẩn trương tay tiến sĩ ấy đi hộ tôi. Lão ấy chỉ là con mọt sách, mà tuyền sách lý luận linh tinh, biết gì môn điều trị học.

- Cậu nói gì mà ghê vậy?

- Bây giờ về cậu mua cho tôi ba loại thuốc này - Khoa nghiêm giọng - Uống trong năm ngày, khỏi ngay tắp lự. Cậu là bị viêm họng hạt mãn tính, hiểu chưa? Thế mà ông ta cho thuốc cảm cúm có chết người không kia chứ!

Tôi về mà lòng nặng trĩu buồn vì mấy lời phán như dao chém đá của Khoa. Đành rằng có thể ông tiến sĩ khám cho tôi chưa thật chính xác, nhưng nếu cứ theo cách phán của Khoa thì hóa ra thế nào nhỉ? Bấy lâu nay tôi luôn coi Khoa là bác sĩ "gia đình" của tôi, và tất nhiên, tôi phải bỏ cái đơn và số thuốc kia đi, rồi theo Khoa ra hiệu thuốc bệnh viện mua theo đơn của Khoa về uống. Tôi thực lòng vẫn không nguôi áy náy vì tiến sĩ quá nhiệt tình khám cho tôi. 

Uống thuốc của Khoa đến ngày thứ hai thấy đỡ đau họng hơn, nhưng sao có vẻ như lại tăng cường ho, nhất là đêm xuống. Vợ tôi sốt ruột bảo, anh mắc bệnh ho mà anh Khoa cho thuốc bệnh đau, khỏi làm sao được?

- Thì có ho nó mới phát đau rát nơi họng chứ - tôi cãi vợ.

- Ho với đau là hai phạm trù hoàn toàn khác nhau - vợ tôi bắt đầu triết lý. Tôi nghe lại chột dạ, tự mình bảo mình, thôi "em" xin "chị", em thua - Ừ thôi, tùy em, anh thua.

Vợ tôi vừa ngoáy điện thoại gọi đi đâu đó vừa nói tiếp:

- Ông Khoa trưởng khoa ngoại biết gì môn bệnh học mà phán cứ như thánh sống!

Tôi phải xin quý vị độc giả cái ngoặc đơn ở chỗ này. Bà xã tôi vốn là một cô y tá có tên tuổi ở bệnh viện huyện, sau khi lấy tôi bị tôi kéo ra thành phố, làm chân tiêm thuê cho một cơ sở y tế phường. Làm được mấy năm thì nàng chán nghề, về mở cái tủ thuốc con con tại nhà bán, ai nhờ tiêm thì tiêm, ai nhờ khám cũng có cái tai nghe khám hộ...

- Để em gọi cho cô Oanh - nàng nói.

Đối với ngành y nước nhà, theo chỗ vợ tôi đánh giá thì cô Oanh, bác sĩ bạn của nàng, hiện đang làm chân gì đó của trung tâm y tế cộng đồng là số một.

Ngay lập tức, sau cú phôn của vợ tôi, bác sĩ trẻ Ngọc Oanh có mặt. Oanh cũng khám cho tôi giống y như tiến sĩ, rồi bác sĩ Khoa, không thiếu một cung đoạn nào.

Nhưng cô phán khác:

- Anh bị viêm phế quản, nhiễm virus cúm, nếu cứ uống kháng sinh liều cao như đơn thuốc này thì cũng khỏi nhưng không bao giờ dứt tiệt nọc được. Phải uống theo đơn của em đây, nếu anh tin em.

- Tin chứ - vợ tôi phấn khởi nói - Không tin mà tôi gọi cô đến đây?

Nói rồi nàng quay sang tôi, nói với tôi như nói với con nàng:

- Thấy chưa? Cứ nghe linh tinh có ngày chết oan!

Vợ tôi tiễn Oanh về và tiện thể cùng Oanh ra hiệu thuốc mua thuốc cho tôi. Mấy ngày tiếp theo nằm bẹp ở nhà ho sù sụ, tôi tự kiểm điểm lại, hai ngày uống thuốc của tiến sĩ, hình như chưa kịp nghe ngóng bên trong cơ thể mình chuyển biến thế nào thì tôi lại đổi thầy, đổi thuốc. Kế đó hai ngày uống thuốc theo đơn của bác sĩ Khoa, hình như đang có sự chuyển biến thì nay lại đến thuốc của bác sĩ cộng đồng Ngọc Oanh! Thôi thì mình có bệnh phải vái tứ phương. Khoa điện đến hỏi tôi thế nào? Tôi bảo đỡ nhiều rồi. Khoa nhắc, cấm cậu được nghe ai, cứ đơn thuốc của tôi mà "giã", hết tuần này là đi uống bia với tôi được rồi. Ừ, tôi tiếp tục nhất trí. Đối với Khoa thì tôi lại chỉ có mỗi chiến thuật "nhất trí". Tính cậu ấy đối với tôi rất tinh tướng. Chưa bao giờ Khoa cho tôi cơ hội cãi lại một câu, dù đó là vấn đề gì. Hỏi thăm bệnh mà hỏi: "Họng hết đau rồi phải không?". Hỏi thế thì tôi nhất thiết phải trả lời sắp hết rồi, nếu không cậu ấy sẽ quát: "Vớ vẩn, sao lại có thể khác được! Tôi đã bảo hết là phải hết".

Quả tình cái họng của tôi có đỡ đau thật, nhưng ngứa và ho thì vẫn khậm khẹc. Uống thuốc của cô Oanh có vẻ chuyển biến khá nhưng hình như cô ấy cho kháng sinh liều hơi bị thấp, tôi bảo vợ thế. Vợ tôi liền phủ nhận ý kiến của tôi ngay. Theo vợ tôi thì cô Oanh là bác sĩ cao cấp nhất, vì cô ấy thường xuyên đi sâu đi sát với cộng đồng.

Nhưng nói gì thì nói, trong số những bác sĩ tôi quen biết, tôi vẫn tin Khoa hơn. Thế cho nên tôi mới lén lút trốn vợ mò đến bệnh viện tìm anh lần nữa. Lại không gặp. Người ta bảo bác sĩ Khoa đang mổ một ca phức tạp. Tôi mò lên phòng tiến sĩ. Ông rất vui vẻ tiếp tôi, ông xởi lởi hỏi bệnh cậu đỡ chưa. Tôi bảo cũng đỡ đỡ rồi anh, nhưng vẫn còn hơi ho ho. Ông bảo, uống đúng đơn tôi kê cho cậu chứ? Tôi thật thà kể lại sự tình. Tiến sĩ hơi khó chịu, bảo tôi lần sau nếu đau ốm gì cứ lên ông, ông xem bệnh cho, hoặc ông điều các bác sĩ giỏi xem cho, đừng dại nghe tay Khoa gàn. Tay ấy tốt nhưng hơi bị dốt, cái thời chữa bệnh bằng kinh nghiệm qua rồi. Cần phải học và hành... Tôi ậm ừ cho qua rồi ý tứ xin phép tiến sĩ ra về khi có một người khách tới.

Tôi thật lòng cảm thấy mến tiến sĩ, nhưng cũng không kém phần lúng túng vì những lời nhận xét của ông về Khoa vừa rồi. Có lẽ ông đúng! Nhưng tôi và Khoa là bạn bè với nhau mấy chục năm nay. Anh đi học bác sĩ, ra trường, đỗ bằng đỏ khoa ngoại, học thêm chuyên khoa đông y hơn một năm, nay đã làm cái bằng thạc sĩ, trưởng khoa ngoại, mổ người như mổ gà, năm mươi ba tuổi, ngấp nghé chân viện phó, kể thế cũng vừa phải. Ở cái bệnh viện ngành này, có lần Khoa kể, hồi trước rất được quan tâm vì ông bộ trưởng xuất thân từ bác sĩ. Đến khi ông bác sĩ bộ trưởng đổ thì tay bộ trưởng mới, vốn là thứ trưởng thường trực, không có chuyên môn gì rõ rệt lên thay. Ông này không mấy quan tâm đến vấn đề y tế cho ngành, thành thử bệnh viện mà như trạm xá, các bác sĩ giỏi bỏ đi nơi khác hết. Tay bộ trưởng có lần đến thăm chẳng những không muốn cho bệnh viện phát triển mà còn tuyên bố xanh rờn: Giải tán! Không việc gì cứ mỗi ngành lại phải sinh ra một cái bệnh viện to đùng, to đoàng, tốt nhất là giải tán! Tập trung cho chuyên môn ở các bệnh viện lớn! May mà lời nói ấy chưa kịp biến thành hành động thì có công cuộc đổi mới. Ông bộ trưởng mới lên, không những ngành y được quan tâm mà bệnh viện lại được đầu tư tối đa, thành thử các bác sĩ cũ lại đua nhau đâm đơn quay về. Bác sĩ Khoa bạn tôi cũng không ngoài cái vòng luẩn quẩn ấy. Cái thời tay bộ trưởng cũ hô "giải tán" thì anh xin nghỉ không lương về nhà làm thuốc Nam bán chơi. Gọi là bán chơi nhưng không ngờ lại trúng. Chỉ có ba năm ở trong ngôi làng giữa phố có tiếng trồng thuốc Nam từ thuở xa xưa, anh đề biển "Ông lang Khoa bác sĩ quân đội", mới đầu cũng chỉ là dựa hơi quân đội một tí, ai dè cái "hơi" ấy ăn to, anh đủ tiền xây căn nhà trong đám đất cơi nới hơn hai trăm mét vuông. Kể cũng hay thật, dù chỉ là may, nếu anh cứ làm ở bệnh viện thì cũng được chia mỗi người năm mươi mét đất đấy... Đằng này, anh về vườn, đất nước sau chiến tranh nhưng dân chúng vẫn mê quân đội, thành thử họ kéo đến "ông lang Khoa" chữa bệnh rầm rầm. Anh nổi tiếng chữa các bệnh về xương, lại thêm cái tài chữa các căn bệnh ngoài da, bắt đầu cũng chỉ là theo kinh nghiệm thuở chiến trường. Thuở chiến trường lính tráng mắc bệnh ngoài da nhiều vô kể, mà cách chữa bệnh dân gian anh em truyền cho nhau cũng nhiều bài thuốc hay. Anh làm y sĩ đơn vị nên anh để ý, nhiều kinh nghiệm dân gian anh em truyền cho, anh ghi lại thành bài, hoá ra bây giờ cái vốn ấy thành quý... Ví dụ như hồi chục năm trước tôi chớm bị lên đinh ngón tay trỏ, thấy tôi cứ tay nọ nắm cánh tay kia giơ lên trời cho đỡ đau, Khoa lẳng lặng ra sau vườn lấy nắm lá ớt non, loại ớt thóc, có nơi gọi là ớt chỉ thiên, đem về đâm với muối hột, rịt cho tôi, chỉ sau năm phút tay tôi dịu hẳn, và chỉ mười lăm phút sau, kỳ lạ thay, tay tôi khỏi đau như chưa bao giờ đau đớn gì cả!

Tôi phục tài Khoa từ đó.

- Cậu nên nhớ rằng, riêng thuốc chữa lên đinh ngón tay tôi còn dăm bẩy bài nữa - Khoa khoe.

- Thế sao bệnh viêm họng thì cậu có vẻ hơi bị kém - tôi hỏi chọc.

- Không bao giờ cậu được quyền chê tôi kém - Khoa nói - Ở thành phố này, cái gì thì thôi không dám nói, nhưng bụi thì tôi dám khẳng định, nhất thế giới. Vì thế, bệnh phổi ở ta cũng đứng hàng đầu...

- Nhất trí - tôi nói.

Khoa không thèm để ý thái độ của tôi, nói tiếp:

- Bệnh viêm phế quản, viêm họng là hậu quả của mọi hậu quả, dẫn đến tỷ lệ ung thư phổi, ung thư vòm họng ở ta cũng đứng hàng đầu thế giới luôn...

- Có lẽ cậu nói chính xác - tôi thêm.

- Chỉ từ chính xác trở lên - Khoa khẳng định.

Rồi anh ra lệnh:

- Mỗi buổi sáng, cậu chỉ cần đều đặn súc miệng nước muối, nhấm nhấm thứ lá này, tôi cho cậu hẳn một chậu trồng trên sân thượng, nhớ là bảy lá, thì dứt khoát không bao giờ ho với lại viêm họng nữa.

- Nhất trí!

Tôi nghe lời Khoa, làm đúng như lời Khoa dặn, nhưng cứ đến cuối hè đầu thu năm nào họng tôi cũng lại trở chứng khậm khẹc ho. Không có con đường nào khác tôi lại phải đến Khoa, lấy cái đơn thuốc kháng sinh liều cao và rồi khỏi...

- Thực ra - Khoa giải thích cho tôi như cho cậu học trò - Cơ thể con người ta, tự nó điều chỉnh cũng loại được cỡ bảy tám mươi phần trăm bệnh tật, hai mươi phần trăm còn lại là nhờ... có khi là thuốc, có khi là ăn uống, có khi là không ăn uống gì mà hết!

- Thôi rồi lượm ơi, bó tay chấm com! - tôi thốt lên.

Truyện ngắn củaTRUNG TRUNG ĐỈNH