Hiện nay, 2 chế phẩm nấm đối kháng (Trichodecma) và nấm cộng sinh (Mycorrhizae) thường được áp dụng rộng rãi trên các loại cây trồng vì có nhiều tác dụng hữu ích.
Nấm Trichoderma là một trong những chế phẩm được sử dụng trên cây rau màu nhằm ức chế sự phát triển của vi sinh vật hại, nhất là các loài nấm, vi khuẩn héo xanh và tuyến trùng hại rễ. Mặt khác, chúng còn kích thích sự tăng trưởng và phát triển của cây mạnh hơn. Loại nấm trên có khả năng gia tăng số lượng rễ mọc sâu (sâu hơn 1m dưới mặt đất). Những rễ sâu này giúp các loài cây như bắp hay cây cảnh có khả năng chịu được hạn hán...
Khoa học chứng minh vai trò của nấm cộng sinh Mycorrhizae mang lại những lợi ích to lớn, đặc biệt đối với các loại cây trồng ở những nơi khô hạn, thiếu nước, nghèo dinh dưỡng, đất phèn, đất chua và nhiễm mặn. Ngoài ra, chúng kích thích sinh trưởng và phát triển ở rễ, duy trì độ phì nhiêu của đất, tăng chất lượng, sản lượng nông sản. Nấm rễ cộng sinh còn giúp giảm thiểu lượng nước tưới, tăng khả năng kháng bệnh gây hại, tăng tính chịu hạn. Đây cũng là một trong những biện pháp thích ứng với tác động biến đổi khí hậu.
Vì các chế phẩm trên là chế phẩm sinh học nên nông dân không được phối trộn với các loại thuốc hóa học. Chế phẩm nấm tốt nhất nên được nhân nhanh trong môi trường đường hoặc đạm (ngâm với đường hoặc đạm trong 24 giờ thành dung dịch rồi tưới cho cây trồng). Khi tìm mua các sản phẩm trên nông dân cần xem kỹ nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng... Nếu nấm được nhập khẩu từ các nước khác thì càng tốt, không được quá hoặc gần hết hạn sử dụng. Nấm cần được bảo quản trong môi trường thoáng mát. Tốt nhất nên sử dụng ngay sau khi mua về.
Với các cây rau màu nấm có thể tưới vào đất, phun lên lá, tưới bầu cây con, trộn hạt giống. Hiệu quả nhất là nấm này được ủ với phân chuồng. Tùy theo thời gian sinh trưởng của mỗi cây và từng thời kỳ phát triển, mẫn cảm đối với bệnh chết rũ mà người trồng có thể sử dụng nhiều hay ít lần định kỳ cho cây trồng.
* Lưu ý: Để giảm thiểu hiện tượng chết rũ trên rau màu người trồng cần sử dụng các nấm có ích này theo quy trình phòng bệnh (bổ sung chế phẩm nấm vào vùng rễ cây trước trồng và định kỳ trong cả vụ) mới cho hiệu quả.
KS. TRẦN THỊ LIÊN (Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)