Bệnh lùn xoắn lá, lùn sọc đen và biện pháp phòng, trừ

Bệnh lùn xoắn lá do vi-rút gây ra và rầy nâu là môi giới truyền bệnh. Giai đoạn mẫn cảm nhất là từ mạ đến cuối kỳ lúa làm đòng. Triệu chứng biểu hiện trên cây lúa như sau: Cây bị lùn, màu lá xanh đậm; rìa lá rách gợn sóng, dọc theo gân có bướu; chóp lá biến dạng xoắn tít lại; lúa không trỗ được, bị nghẹn đòng, hạt lép. Bệnh lùn sọc đen do vi-rút gây ra và rầy lưng trắng, rầy nâu nhỏ là môi giới truyền bệnh. Giai đoạn mẫn cảm nhất là từ mạ đến cuối kỳ lúa làm đòng. Cây bị nhiễm bệnh thấp lùn, lá xanh đậm, chóp lá bị xoắn vặn, không trỗ bông (hoặc trỗ không thoát); có các nốt phồng màu trắng chạy dọc gân của lá, phiến lá, lóng thân; các nốt phồng lúc đầu có màu trắng, sau đó chuyển sang màu nâu, đen. Bệnh lùn sọc đen còn gây hại cho ngô. Ngô bị bệnh không phát triển được, cây cằn cỗi, đẻ nhánh ít, lá dày, màu xanh đậm và có những gờ chạy dọc. Nếu bị bệnh sớm, cây ngô không trỗ cờ được; nếu bị nhiễm bệnh muộn hơn thì có trỗ cờ, phun râu, nhưng không cho năng suất.

Hiện nay, chưa có thuốc bảo vệ thực vật đặc trị bệnh lùn xoắn lá, lùn sọc đen. Vì vậy phải áp dụng tổng hợp các biện pháp phòng, trừ ngay từ đầu vụ. Cách trừ bệnh hữu hiệu nhất là tiêu hủy nguồn bệnh trên đồng ruộng. Giai đoạn lúa dưới 30 ngày tuổi, nếu ruộng lúa bị nhiễm bệnh trên 20% số dảnh thì phải tiêu hủy ngay bằng cách cày vùi cả ruộng để diệt mầm bệnh; trước khi cày vùi phải phun trừ rầy triệt để, đề phòng trường hợp rầy phát tán sang ruộng khác. Nếu bị nhiễm nhẹ dưới 20% số dảnh thì phải nhổ bỏ cây bị bệnh và vùi xuống ruộng, không bỏ tràn lan trên bờ. Giai đoạn lúa sau 30 ngày tuổi: thường xuyên thăm đồng và nhổ vùi dảnh, tép bị bệnh, đồng thời phát hiện sớm sự xuất hiện của rầy để có biện pháp xử lý kịp thời. Do các loại rầy là vật trung gian truyền bệnh nên cần phun trừ bằng các loại thuốc đặc biệu như: Penalty Gold 50EC, Penalty 40WP, Chess 50WG, Actara 25WG, Excel Basa 50ND, Anvado 100WP, Midan 10WP... Liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì, thực hiện phun thuốc theo nguyên tắc "4 đúng" (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ, đúng kỹ thuật).