Khi nghi gia cầm bị bệnh cúm, tuyệt đối không điều trị, vì bệnh cúm gia cầm không có thuốc điều trị đặc hiệu; tăng nguy cơ dịch lây lan và dễ lây truyền sang người.
1. Đường lây truyền bệnh:
- Trực tiếp: giữa con mắc bệnh và con khoẻ.
- Gián tiếp: qua không khí, thức ăn, nước uống, các dụng cụ chăn nuôi... nhiễm mầm bệnh. Vi-rút cúm gia cầm dễ dàng phát tán ra môi trường qua chất thải của gia cầm bệnh; truyền từ nơi này đến nơi khác do vận chuyển gia cầm bệnh hoặc mang mầm bệnh, do con người, phương tiện vận chuyển...
2. Triệu chứng và bệnh tích
- Triệu chứng ở gà: Thời gian ủ bệnh từ vài giờ đến 3 ngày kể từ khi nhiễm vi - rút đến khi xuất hiện những triệu chứng đầu tiên.
+ Gà sốt cao, ho, thở nhanh, khó thở, chảy nước mắt, chảy nước dãi, phù đầu và mặt, xuất huyết ở vùng da không có lông, đặc biệt ở chân; da tím bầm, lông xù, đứng tụm một chỗ, khát nước, bỏ ăn và chết rất nhanh.
+ Có biểu hiện thần kinh như: đi lại không bình thường, loạng choạng, run rẩy, ngoẹo đầu, đi quay vòng.
+ Gà bị tiêu chảy mạnh, phân loãng màu trắng hoặc trắng xanh.
+ Gà đang đẻ năng suất trứng giảm rõ rệt, thậm chí gà đẻ trứng không có vỏ.
+ Trong một số trường hợp, bệnh bùng phát nhanh, trước khi chết con vật không có biểu hiện lâm sàng.
- Triệu chứng ở vịt, ngỗng
+ Vịt và ngỗng có triệu chứng ủ rũ, ăn ít, ỉa chảy, các xoang thường có hiện tượng sưng, tích nước.
+ Nhiều trường hợp vịt nhiễm vi-rút cúm gia cầm và bài thải vi - rút ra ngoài khi không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng và bệnh tích.
- Bệnh tích
+ Bệnh tích bên ngoài: Mào và yếm (tích) sưng to, phù quanh mắt; chỗ da không có lông bị tím bầm; chân bị xuất huyết; vùng đầu xuất huyết và thâm tím.
+ Bệnh tích bên trong: Niêm mạc phế quản phù nề có chứa chất nhầy; xoang bụng tích nước hoặc có viêm dính; xuất huyết lốm đốm ở bề mặt niêm mạc; xuất huyết toàn bộ đường tiêu hoá; khí quản xuất huyết, nhiều dịch
3. Biện pháp phòng bệnh
- Thực hiện biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi gia cầm, gồm:
+ Cách ly triệt để: Không nuôi nhiều loại gia cầm và nuôi cùng các vật nuôi khác trong một trại, mua giống từ nơi an toàn, khi nhập đàn mới phải nuôi cách ly với đàn cũ ít nhất 2 tuần để theo dõi dịch bệnh. Khu chăn nuôi nên cách biệt với bên ngoài (có tường bao, hố sát trùng…).
+ Vệ sinh phòng bệnh: Thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng trước khi vào khu vực chăn nuôi. Dụng cụ, phương tiện vận chuyển, máng ăn, máng uống phải được vệ sinh thường xuyên. Thức ăn, nước uống bảo đảm sạch, không nhiễm mầm bệnh. Sau mỗi lần xuất chuồng phải thu gom chất độn chuồng để ủ. Quét dọn và khử trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng một trong các loại hoá chất: Chloramin, Benkocid, iodine…
- Khi nghi gia cầm bị bệnh cúm, tuyệt đối không điều trị, vì bệnh cúm gia cầm không có thuốc điều trị đặc hiệu; tăng nguy cơ dịch lây lan và dễ lây truyền sang người.
- Phải tiêu huỷ gia cầm trong vùng dịch (bằng cách chôn hoặc đốt), không bán chạy, không vứt xác gia cầm chết ra ao, hồ, kênh, mương, ruộng, vườn.
(Theo Trung tâm Khuyến nông quốc gia)