Hiện nay, đa số diện tích bí xanh trên đất hai lúa đang từ cao gần bằng gang tay đến bò dài hơn một đòn gánh.
Tuy nhiên, một số ruộng ngọn đang bò đã biểu hiện thối đoạn, héo xanh và chết.
Triệu chứng (thường tập trung ở những ruộng không dùng màng phủ nông nghiệp): Vết bệnh xuất hiện trên thân, thường cách gốc khoảng 20 cm trở lên. Mới đầu vết bệnh chỉ lấm tấm và có mầu xanh dại, bộ phận lá cạnh vết bệnh cũng có khi bị đốm loang, dại mầu. Khi nấm xâm nhập được vào bộ phận nào đó của cây bí thì đều phân huỷ và phá vỡ các mô tế bào. Kết quả, vết bệnh bị thối đen, đường dẫn nhựa nguyên và nhựa luyện bị cắt ngang nên bộ phận còn lại bị héo xanh và chết khô.
Đối tượng gây hại: Bệnh do nấm Mycosphaerella - melonis gây ra. Nguồn nấm bệnh được tích luỹ từ đất, tàn dư thực vật, rơm rạ; phát sinh chủ yếu từ đất mặt ruộng và rơm rạ. Giai đoạn từ cây con đến bò lan trên ruộng và ra hoa đậu quả rộ, không những mẫn cảm với các yếu tố thời tiết khí hậu mà còn mẫn cảm với sâu bệnh hại. Mấy ngày cuối tháng 9 và đầu tháng 10, trời có nắng mưa xen kẽ, nhiệt độ và độ ẩm không khí cao cũng thuận lợi cho nấm này phát sinh xâm nhập.
Biện pháp khắc phục:
- Với những ruộng chưa ngả ngọn bò hoặc thân bò còn ngắn dưới 1m, bà con nông dân nên rắc rơm rạ và tận dụng ni-lông trắng sẵn có trong nhà rải lót trên mặt ruộng để cỏ dại không mọc và tạo sự cách ly nguồn bệnh.
- Duy trì lượng phân tưới thúc theo quy trình. Thường xuyên duy trì độ ẩm đất từ 60-70% độ ẩm. Khi bí bắt đầu ra hoa đầu và đậu quả rộ chỉ tưới rãnh cho tự ngấm rồi duy trì mực nước ở mức lưng mắt cá chân là vừa.
- Thường xuyên thăm đồng, điều tra xác định giai đoạn sinh trưởng phát triển của bí; bổ lỗ tiêu thoát nước đề phòng mưa lớn bất thường.
- Những cây đã có triệu chứng ở thân cần nhổ bỏ; nếu chỉ ở bộ phận nào đó của lá thì dùng kéo sắc cắt và chấm nước vôi vào vết cắt, thu gom tiêu huỷ ở nơi xa ruộng nhằm hạn chế sự lây lan.
- Phun phòng ở giai đoạn ngọn bò dài khoảng một đòn gánh, bắt ra hoa đầu và đậu quả rộ bằng một trong các loại thuốc sau:
+ Ridomil 68MZ gói 100 gam pha với 30 lít nước.
+ Seccore 250EC, một cốc pha với 20 lít nước.
+ Daconil 75WP, gói 15 gam pha với 10 lít nước.
+ Alpine 80WDG, một gói 20 gam pha với 8-10 lít nước.
KS Nguyễn Hữu Vân (Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)