Cách chữa vết thương phần mềm trong y học cổ truyền cũng như cách chữa của y học hiện đại là tiến hành cầm máu, rửa sạch vết thương, làm mất các mô hoại tử, làm mọc mô hạt giúp liền vết thương...
Đặc điểm của cách chữa chấn thương phần mềm cổ truyền là áp dụng đồng thời các phương thuốc uống có tác dụng toàn thân để thúc đẩy các quá trình liền vết thương và các bước làm mất các mô hoại tử, kích thích mọc mô hạt, làm liền da (sinh cơ).
1. Phương pháp chữa chấn thương phần mềm của y học cổ truyền
1.1. Cầm máu nếu có chảy máu
Dùng nõn chuối tiêu, lấy cây non cao độ 60cm, cắt sát gốc, bỏ bẹ ngoài, cắt từng đoạn 3-4cm, rửa sạch, giã nhỏ đắp vào vết thương chảy máu rồi băng lại. Lưu ý thành phẩm lấy phải sạch sẽ tránh dây bẩn phản tác dụng.
1.2. Rửa sạch vết thương
Sau khi cầm máu, rửa vết thương bằng nước thuốc: Lá trầu không tươi 40g, đun sôi với 2 lít nước trong 15 phút, để nguội cho thêm 6g phèn phi, hòa tan, lọc rồi rửa vết thương.
Lá trầu không tươi đun sôi rửa sạch vết thương
1.3. Làm sạch vết thương
- Làm sạch vết thương, hết nhiễm khuẩn và mủ tại chỗ, mất mô hoại tử và mùi hôi: Lá mỏ quạ tươi rửa sạch, giã nát đắp vào vết thương. Mỗi ngày thay một lần đến khi vết thương sạch, màu đỏ tươi.
- Làm chóng mọc mô hạt, sinh cơ và chóng liền da: Lá mỏ quạ, lá bòng bong, lá nọc sởi, dùng tươi với lượng bằng nhau, bỏ cọng, rửa sạch, giã nát đắp vào vết thương, hai ngày thay băng một lần.
1.4 Bài thuốc uống có tác dụng toàn thân
Chống khát do mất máu: Lá sắn dây rửa sạch, giã nát cho vào một bát nước đun sôi để nguội, thêm ít đường và vài hạt muối, uống ngày một lần.
Làm mát máu tiêu độc, chống viêm nhiễm: Lá mặt quỷ (sao vàng) 40g, nõn dứa dại 12g, cánh bèo cái 8g, gừng sao cháy 4g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa nhiễm khuẩn quanh vết thương: Lá cúc tần 40g, lá xạ can 20g. Rửa sạch, giã nhỏ, đắp lên chỗ lở loét quanh vết thương.
2. Chữa đụng dập, bầm máu, sưng đau
2.1. Thuốc uống trong giảm đau nhức, tiêu máu ứ, tiêu sưng
Bài 1: Huyết giác, dây đau xương, vỏ bông gạo, rau dừa nước, mỗi vị 40g. Sắc rồi chế thêm một chén rượu vào nước thuốc rồi uống.
Huyết giác vị thuốc chữa bầm máu sưng đau
Bài 2: Cẩm xà lặc (còn gọi là găng cơm, găng vàng) 40g, tô mộc, cốt toái bổ, uy linh tiên, mỗi vị 15g, đại hoàng tẩm rượu sao 6g. Sắc uống ngày một thang.
Bài 3: Huyết giác, rễ cốt khí củ, rễ cỏ xước, rễ lá lốt, bồ bồ, mỗi vị 10g, cam thảo nam 8g, mã đề 6g, dây đau xương 3g. Sắc uống ngày một thang.
2.2. Thuốc dùng ngoài giảm đau, giãn gân cơ trong chấn thương phần mềm
Bài 1: Bột cúc tần 800g, bột quế chi 160g, bột đại hoàng 80g, sáp ong 200g, dầu thầu dầu 2 lít. Các vị trên tán nhỏ, rây thành bột mịn, đun sôi dầu thầu dầu, cho sáp ong vào, đánh tan, rồi tắt lửa, cho bột thuốc vào đánh nhuyễn làm thành cao. Dùng đắp.
Bài 2: Ngưu tất, hồng hoa, ô đầu, bán hạ, bạch phụ tử, địa liền, thương truật, đậu khấu, mỗi vị 15g, sáp ong 20g, dầu thầu dầu 200ml. Tất cả các vị sao, tán thành bột, cho vào dầu thầu dầu và sáp ong nấu thành cao. Dùng vừa xoa vừa đắp.
Bài 3: Ô đầu, huyết giác mỗi vị 40g, nghệ già 30g; thiên niên kiện, địa liền, mỗi vị 20g; long não 15g; đại hồi, quế chi, mỗi vị 12g. Tán nhỏ các vị thuốc, ngâm với một lít rượu trong một tuần. Lọc bỏ bã, thêm rượu cho vừa đủ một lít. Xoa nhẹ nhàng lên chỗ bị sưng đau.
Theo Sức khỏe & Đời sống