Không giữ lại được cho người chồng đầu tiên cô con gái duy nhất, lòng mẹ tôi đau lắm. Mẹ thường hay kể cho chúng tôi nghe về những kỷ niệm của người chị đã mất...
Được động viên về cả vật chất và tinh thần, mẹ Việt Nam anh hùng Vũ Thị Mịch cảm thấy thật ấm lòng
"Có một bài ca không bao giờ quên", đó phải chăng là bài ca về tấm lòng ngời sáng, sự hy sinh thầm lặng mà cao cả của các bà mẹ có những người thân yêu đã hy sinh vì sự nghiệp dựng xây và bảo vệ Tổ quốc. Các mẹ chưa một lần nghĩ đến sự đáp đền nhưng với đạo lý "uống nước nhớ nguồn" nên cả xã hội luôn khắc ghi công ơn, có nhiều việc làm thiết thực giúp mẹ ấm lòng.
Xoa dịu nỗi đauNăm nay ở tuổi 87, sức khỏe của mẹ Phùng Thị Thách (thôn Ứng Mộ, xã An Đức, Ninh Giang) đã giảm sút nhiều. Chưa kịp nhận quyết định phong tặng Bà mẹ Việt Nam anh hùng (BMVNAH) thì mẹ đổ bệnh. Ngày 2-7 vừa qua, huyện Ninh Giang tổ chức lễ vinh danh BMVNAH, dù đang phải điều trị trong bệnh viện nhưng mẹ Thách vẫn gắng gượng nhờ các con dìu đến. Chúng tôi đến thăm mẹ trong Bệnh viện Đa khoa tỉnh, mẹ không nói được gì nhiều vì mỗi lần nhắc đến những người thân yêu đã hy sinh trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, mắt mẹ lại nhòe đi, lòng nghẹn lại. Giống như những BMVNAH khác, nỗi đau của mẹ Thách thật lớn lao và không gì bù đắp nổi. Năm 1952, người chồng đầu của mẹ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp. Rồi mẹ đi bước nữa để cô con gái nhỏ có chỗ cậy nhờ. Năm tháng trôi đi, con gái mẹ lại tiếp bước cha xung phong vào lực lượng công an, nguyện đem sức mình góp công trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. Dù biết con có thể sẽ phải đối mặt với hiểm nguy nhưng mẹ không nỡ can ngăn, chỉ biết động viên con cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Năm 1972, giữa lúc cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ diễn ra ác liệt thì mẹ nhận được tin báo tử của con khi đang làm nhiệm vụ tại bến cảng Hải Phòng. Anh Trần Đình Biến, con trai út của mẹ cho biết: "Không giữ lại được cho người chồng đầu tiên cô con gái duy nhất, lòng mẹ tôi đau lắm. Mẹ thường hay kể cho chúng tôi nghe về những kỷ niệm của người chị đã mất. Bao năm qua vẫn vậy, hễ có ai nhắc đến cha con chị ấy thì nỗi nhớ lại làm mẹ chẳng thể nói nên lời".
Dù mất mát lớn lao nhưng giờ đây dường như vết thương lòng của mẹ đã được xoa dịu. Anh Biến cho biết thêm, nhận quyết định vinh danh BMVNAH, mẹ vui lắm. Niềm vui ấy làm ấm lòng mỗi khi mẹ nhớ đến những người đã khuất.
Cùng chung những nỗi đau và được cả xã hội tri ân, xoa dịu là mẹ Vũ Thị Mịch ở xã Cẩm Đoài (Cẩm Giàng). Mẹ Mịch có 2 người con trai hy sinh trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc khi tuổi đời còn rất trẻ. Ký ức của mẹ về những người con ấy vẫn còn vẹn nguyên với những sớm, những chiều mò cua bắt ốc, nhường bát cơm độn sắn, độn ngô cho các em ăn. Các anh chưa được hưởng cuộc sống no đủ thì đã hy sinh thân mình vì Tổ quốc. Bao năm qua, hoàn cảnh còn nhiều khó khăn nên mẹ vẫn phải sống trong căn nhà đã xuống cấp. Cuối năm 2014, mẹ vinh dự được nhận danh hiệu BMVNAH. Chính quyền cũng đã kịp thời hoàn thiện hồ sơ để mẹ được nhận sự hỗ trợ từ chương trình xây dựng nhà ở cho người có công. Mẹ vui lắm. Vui nhất là có một căn nhà khang trang để thờ cúng những người con đã mất, không lo mưa lạnh hương tàn. Từ khi có chỗ ở tốt lại được động viên tinh thần như vậy mẹ thấy mình khỏe ra rất nhiều.
Kịp thời đền đáp ơn sâuNhững người mẹ mất chồng, mất con trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc giờ đều đã ở vào tuổi "xưa nay hiếm". Ấy vậy nhưng trong lòng bất cứ người mẹ nào từng mất đi người thân trong chiến tranh, nỗi đau vẫn còn vẹn nguyên với những ký ức chưa bao giờ phai nhạt. Thấu hiểu những nỗi niềm ấy, tháng 5-2013, Chính phủ quyết định ban hành Nghị định số 56/2013/ NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước "BMVNAH". Quy định này đã điều chỉnh tiêu chí đối với các đối tượng được xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước BMVNAH. Với những tiêu chí được nới lỏng hơn, số lượng các mẹ được vinh danh tăng lên. Ngoài ra, trong thời gian gần đây, mức hỗ trợ của Nhà nước đối với người có công nói chung, BMVNAH nói riêng cũng đã được nâng lên nhiều, giúp các mẹ có mức sống cao hơn và có thêm điều kiện để chăm sóc sức khỏe bản thân.
Cùng với cả nước, trong 2 năm qua, các cấp, các ngành của tỉnh luôn quan tâm, kịp thời làm các thủ tục, hồ sơ cần thiết để những mẹ đủ tiêu chuẩn sớm được công nhận danh hiệu cao quý ấy. Tính đến nay, theo tiêu chí mới, toàn tỉnh có thêm 2.206 mẹ được nhận danh hiệu BMVNAH, trong đó có 192 mẹ được phong tặng, 2.014 mẹ được truy tặng. Tỉnh ta hiện còn 40 mẹ (1 mẹ đề nghị phong tặng và 39 mẹ đề nghị truy tặng) hồ sơ đã được gửi lên Trung ương, đang chờ quyết định công nhận. Đồng chí Nguyễn Thanh Đàm, Trưởng ban Thi đua - khen thưởng (Sở Nội vụ) cho biết, đến nay tỉnh ta đã cơ bản hoàn thiện hồ sơ đề nghị đối với những mẹ đủ tiêu chuẩn theo Nghị định số 56 của Chính phủ. Đó là kết quả từ sự nỗ lực của nhiều sở, ngành để tri ân các mẹ và thêm những nén nhang thơm làm ấm lòng các anh hùng liệt sĩ.
THANH NGA