Tiếp theo những bài viết trích đăng từ cuốn Kỷ yếu của Hội thảo khoahọc quốc tế “Di sản Hồ Chí Minh trong thời đại ngày nay”. Dưới đây là bài viết của Chủ tịch điều hành Ủy ban Đoàn kết Ấn-Việt Greetesh Sharma.
|
Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet) |
Việt Nam và Hồ Chí Minh là hai tên gọi nổi tiếng và phổ biến nhất đốivới nhân dân Ấn Độ. Người từng là tâm điểm trong số các trí thức và cácnhà hoạt động chính trị vào nửa cuối của thế kỷ trước, đặc biệt làtrong khoảng thời gian từ những năm 50 đến những năm 70 thế kỷ XX.
Đây là khoảng thời gian có nhiều sách báo viết về Hồ Chí Minh bằng cácngôn ngữ khác nhau của Ấn Độ, tiêu biểu là ở Tây Bengal, nơi có nhiềubài thơ ca ngợi Hồ Chí Minh; các tác phẩm của Hồ Chí Minh, đặc biệt làNhật ký trong tù của Người đã được dịch ra hầu hết các ngôn ngữ chínhcủa Ấn Độ và được các độc giả đánh giá cao. Trên thực tế, hai từ ViệtNam và Hồ Chí Minh đã trở nên đồng nghĩa với nhau.
Thật khó có ai không biết về vị lãnh tụ huyền thoại vĩ đại của nhân dânViệt Nam - Hồ Chí Minh, hay không biết về tinh thần bất khuất và lòngyêu nước của nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng dân tộc thoátkhỏi các thực dân, đế quốc lớn như Pháp, Nhật và Mỹ, những nước khôngchỉ buộc phải nếm mùi thất bại trong cuộc chiến ở Việt Nam, mà còn phảirời khỏi Việt Nam bởi nhân dân Việt Nam đã đoàn kết và có chiến lượcquân sự mẫu mực mang tầm lịch sử.
Hiển nhiên một sự nghiệp vĩ đại như thế không thể đạt được nếu thiếu sựlãnh đạo sáng suốt và nhân cách cao cả của Hồ Chí Minh với những chínhsách, chiến lược theo hướng coi nhân dân là nhân tố quyết định. Dưới sựlãnh đạo tài tình của Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam không chỉ đã giảiphóng đất nước khỏi ách kìm kẹp của các thế lực thực dân, phátxít và đếquốc xâm lược, mà còn đồng thời giải phóng nhân dân khỏi chế độ phongkiến với cả những quan niệm lạc hậu của nó trong một thời gian ngắnnhất. Đó là một cuộc cách mạng chưa từng có trong lịch sử.
Nhân dân luôn là tâm điểm trong tư tưởng Hồ Chí Minh, và sự quan tâmcủa Người đối với nhân dân không bị giới hạn trong các ranh giới địalý. Mục đích của Người không chỉ là giải phóng đất nước khỏi sự thốngtrị ngoại bang, mà trong chiều sâu tư tưởng của mình, bên cạnh mục đíchgiành độc lập, Người còn mong ước mang đến sự công bằng, bình đẳng vàno ấm cho nhân dân. Từ trong lời nói cũng như trong hành động của mình,suốt cuộc đời Hồ Chí Minh luôn phấn đấu hết lòng vì độc lập dân tộc, vìhạnh phúc của nhân dân.
Hồ Chí Minh còn là biểu tượng của sự thanh bạch và giản dị. Trở thànhvị Chủ tịch của nước Việt Nam, Người vẫn giữ lối sống thanh bạch củamình. Mặc dù có cả một Phủ Chủ tịch ở Hà Nội, nơi ở chính thức của Chủtịch, Người vẫn chọn một ngôi nhà nhỏ trong khu nhà của Phủ Chủ tịch ởcho đến cuối đời. Người chỉ sử dụng Phủ Chủ tịch trong các cuộc gặpchính thức hoặc dùng cơm với các quan chức cao cấp ngoại quốc.
Trong chuyến thăm Ấn Độ, Người đã từng gặp và bắt tay thân mật vớingười lái xe ôtô của mình và các nhân viên phục vụ trước sự bối rối củacác quan chức lễ tân ngoại giao, cứ như là hành động đó của một quanchức cao cấp ngoại quốc là có trong các hướng dẫn về lễ tân ngoại giao.
Người dùng đôi dép xăngđan được làm từ lốp cũ của máy bay bị pháo phòngkhông bắn rơi. Đôi dép đó đã trở thành thương hiệu của sự thanh bạchgiản dị của Người và của các lãnh đạo, cán bộ, trí thức. Đặc biệt, cácnhà hoạt động ở Tây Bengal đã lấy nguồn cảm hứng từ Hồ Chí Minh để bắtđầu dùng dép làm từ lốp cũ.
Trong khi thực hiện các nghi thức trồng cây ở Delhi, Người đã tự taylàm tất cả trước sự ngạc nhiên tột bậc của dân chúng có mặt hôm đó. Đốivới họ, không thể có một vị Chủ tịch nước nào mà lại tự mình làm hếtcác công việc trồng cây.
Hồ Chí Minh có mối liên hệ đặc biệt với trẻ nhỏ khi Người coi trẻ em làtương lai của đất nước. Người tin rằng trẻ em khỏe mạnh và được giáodục sẽ xây dựng được một đất nước đoàn kết và vững chắc. Trẻ em cũngrất yêu quý Người và gọi Người là “Bác Hồ”.
Tư tưởng Hồ Chí Minh và triết lý chính trị theo định hướng vì nhân dâncủa Người không phải là ảo tưởng theo bất kỳ nghĩa nào. Tầm nhìn, tưtưởng và triết lý của Người là tự do thoát khỏi cái phức tạp.
Trong 30 năm bôn ba ở nước ngoài, Người đã chứng kiến tận mắt chế độhành chính, sự giàu có và sự bần cùng, lạc hậu về xã hội và tinh thần,nô dịch ngoại bang và phong kiến dân tộc của không chỉ châu Á mà cả củachâu Âu, châu Phi và một số nước châu Mỹ. Đi đến đâu Người cũng thuthập tài liệu tin tức một cách chi tiết về nhân dân. Là người đọc nhiềusách, Người học được nhiều kiến thức từ sách vở.
Người đọc nhiều tác giả nổi tiếng, các nhà triết học, các nhà cách mạngcủa nhiều nước bằng nhiều thứ tiếng khác nhau, tham gia vào các cuộcmít tinh và hội nghị quốc tế, nhờ đó tri thức của Người đã được bồidưỡng đến mức độ vĩ đại. Người đã đồng hóa cái cốt lõi của toàn bộ kinhnghiệm với triết lý của mình và do đó triết lý theo định hướng vì nhândân là hoàn toàn thực tiễn. Sự thành công của chiến lược này ở chỗ nócó thể giải phóng đất nước khỏi ách đô hộ ngoại bang. Khỏi phải nói, sựkiện này đã được viết trong những trang vàng của lịch sử Việt Nam.
Thật không dễ gì khi đưa đất nước thoát khỏi ách đô hộ phong kiến chỉtrong vòng 50 năm. Qua toàn bộ các sự kiện nói trên, người ta có thểthẳng thắn cho rằng, triết lý và chiến lược của Hồ Chí Minh ngày nay cónhiều ảnh hưởng đối với các nước Á, Phi và Mỹ Latinh, nơi mà chế độphong kiến vẫn còn bám rễ vững chắc, đặc biệt ở tiểu lục địa Ấn Độ, nơithậm chí sau 60-65 năm thoát khỏi chế độ phong kiến, thực dân nhưng sựdã man vô nhân tính vẫn còn tồn tại.
Chế độ phong kiến thể hiện chế độ người bóc lột người và chống lại nókhó không kém chống chế độ thực dân và đế quốc. Trong khi chống lại chếđộ thực dân và đế quốc, Hồ Chí Minh đồng thời tiến hành cuộc đấu tranhchống lại chế độ phong kiến và đã giành được thắng lợi quyết định. Thậtrõ ràng khi chỉ ra rằng người ta có thể học được nhiều ở Hồ Chí Minhkinh nghiệm đấu tranh chống lại chế độ phong kiến.
Hồ Chí Minh là người bạn thật sự và vĩ đại của Ấn Độ. Hồ Chí Minh đã đithăm Kolkata hai lần. Chuyến đầu tiên vào năm 1946, lúc đó Người đã ghéthăm Kolkata một ngày trên đường đi Pari. Chuyến thăm thứ hai của Ngườivào năm 1958 là chuyến thăm chính thức với tư cách là Chủ tịch của nướcViệt Nam Dân chủ Cộng hòa, đã để lại những tình cảm tốt đẹp không baogiờ quên cho nhân dân Ấn Độ.
Người đã chinh phục được hoàn toàn trái tim của mọi người bằng phongcách nói chuyện, sự thân mật, tính khiêm nhường và giản dị của mình.Thế hệ đã được nhìn thấy Người trong những ngày đó vẫn còn nhớ đếnNgười với tình cảm, lòng ngưỡng mộ và kính trọng sâu sắc.
Nhân dân Ấn Độ đã và đang có tình cảm tốt đẹp với đất nước và nhân dânViệt Nam. Nhân dân và Chính phủ Ấn Độ đã ủng hộ không chỉ sự nghiệp đấutranh giải phóng của Việt Nam, mà còn mang đến cả vật chất và tinhthần, hợp tác xây dựng lại nền kinh tế của Việt Nam sau ngày giảiphóng. Ấn Độ và Việt Nam chia sẻ một mối quan hệ mẫu mực về tình hữunghị, hiểu biết lẫn nhau và hợp tác.
Hồ Chí Minh và Jawaharlal Nehru đã gặp nhau lần đầu tiên vào năm 1929tại một hội nghị quốc tế ở Brussels và những quan hệ thân mật và lớnlao đã được hình thành giữa hai vị lãnh tụ vĩ đại tiếp tục phát triểntrong suốt cuộc đời họ. Vì thế một cách tự nhiên, khi Nehru nghe tin HồChí Minh từ trần, Nehru thật sự bị sốc lớn và đã thể hiện sự kính trọngcủa mình đối với nhà lãnh đạo đã khuất trong những lời sau đây: “Ôngkhông chỉ là một người yêu hòa bình mà còn là một người đặc biệt nhãnhặn và hữu nghị, người rất giản dị và khiêm tốn. Là Chủ tịch của nướcViệt Nam Dân chủ Cộng hòa, Người không tự giam mình trong tháp ngà.Người chủ yếu là người của công chúng, là một nhà lãnh đạo biết làm thếnào để kết hợp sự rộng lượng hào phóng tột bậc hiếm có với sự kiên địnhcứng cỏi nhất. Ở bất kỳ chuẩn mực nào, Hồ Chí Minh là con người nổi bậtnhất trong thời đại chúng ta” (Thế giới ca ngợi và thương tiếc Chủ tịchHồ Chí Minh, NXB Sự thật, Hà Nội, 1976, tr.213-214).
Đối với các nước thuộc thế giới thứ ba, nhất là tiểu lục địa Ấn Độ,hiện nay các chính sách của Hồ Chí Minh vẫn rất phù hợp. Điều đó đòihỏi phải hiểu một cách đúng đắn và sâu sắc về nhân cách và những cốnghiến sáng tạo của Hồ Chí Minh. So với các vĩ nhân của thời kỳ hiện đạithì những lý tưởng và chính sách của Hồ Chí Minh dễ hiểu hơn đối vớinhân dân. Người ta có thể học tập nhiều ở các kinh nghiệm của Hồ ChíMinh để hoàn thành mục tiêu độc lập, tiến bộ và hòa bình.
Tư tưởng và triết lý Hồ Chí Minh về giải phóng dân tộc và xã hội khỏimọi gông cùm của bất cứ hình thức thống trị ngoại bang và chế độ phongkiến, cũng như thừa nhận phẩm giá của lao động hay quyền bình đẳng củanhân loại, để thiết lập một xã hội công dân lành mạnh, dựa trên côngbằng và công lý vẫn còn phù hợp với các nước Á Phi, nơi mà những điềukiện đã nói ở trên bộc lộ.
Hồ Chí Minh không hiện diện vào ngày nay, nhưng Người sống mãi trong tưtưởng và triết lý của mình, đó là di sản của loài người...
Greetesh Sharma(Chủ tịch điều hành Ủy ban Đoàn kết Ấn Độ - Việt Nam)