Tự ý vào nhà người khác có bị coi là xâm phạm chỗ ở?

HOÀNG SƠN (TP Hải Dương)

Trả lời: Theo điều 158 Bộ luật Hình sự năm 2015 (đã được sửa đổi, bổ sung), xâm phạm chỗ ở của người khác được hiểu là một trong các hành vi sau: khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác; dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, gây sức ép về tinh thần hoặc thủ đoạn trái pháp luật khác buộc người khác phải rời khỏi chỗ ở hợp pháp của họ; dùng mọi thủ đoạn trái pháp luật nhằm chiếm, giữ chỗ ở hoặc cản trở trái phép, không cho người đang ở hoặc quản lý hợp pháp chỗ ở được vào chỗ ở của họ; tự ý xâm nhập chỗ ở của người khác mà không được sự đồng ý của chủ nhà hoặc người quản lý hợp pháp.

Người thực hiện một trong các hành vi nói trên bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Trường hợp phạm tội có tổ chức; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; phạm tội 2 lần trở lên; làm người bị xâm phạm chỗ ở tự sát; gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội thì bị phạt tù 1-5 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định 1-5 năm.

Như vậy, việc tự ý vào nhà người khác khi không được đồng ý hoặc không được mời là hành vi xâm phạm chỗ ở người khác. Nhưng điều này không có nghĩa cá nhân tự ý vào nhà người khác thì phạm tội xâm phạm chỗ ở người khác. Các hành vi này được điều chỉnh bởi phong tục tập quán hoặc các quy phạm đạo đức. Do vậy, chỉ người nào thực hiện một trong các hành vi được quy định trong điều 158 thì mới có thể bị xem xét về tội xâm phạm chỗ ở người khác.

Theo quy định tại điểm h khoản 4 điều 13, điểm e khoản 2 điều 15 Nghị định 167/2013/NĐCP ngày 12.11.2013 của Chính phủ, một số hành vi được mô tả trong điều 158 Bộ luật Hình sự nói trên sẽ bị xử phạt hành chính với mức 2-10 triệu đồng.