Hỏi: Tôi thấy báo chí thông tin thời gian qua có nhiều người đi xuất khẩu lao động "chui".
Theo quy định hiện hành thì những trường hợp đi xuất khẩu lao động bất hợp pháp sẽ bị xử lý ra sao?
TRẦN Q.(TP Hải Dương)
Trả lời: Theo điều 6 Luật Người lao động (NLĐ) Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, NLĐ đi làm việc ở nước ngoài bằng một trong các hình thức sau: hợp đồng đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài; hợp đồng đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp trúng thầu, nhận thầu hoặc tổ chức, cá nhân đầu tư ra nước ngoài có đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài; hợp đồng đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề với doanh nghiệp đưa NLĐ đi làm việc dưới hình thức thực tập nâng cao tay nghề; hợp đồng cá nhân.
Những trường hợp xuất khẩu lao động không thông qua một trong các hình thức trên đều là hành vi xuất khẩu lao động trái phép. Những vi phạm của các cá nhân đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài tùy thuộc vào từng hành vi mà sẽ có chế tài xử phạt khác nhau.
Người đi lao động nước ngoài mà không đăng ký hợp đồng cá nhân tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ bị phạt tiền từ 2 - 5 triệu đồng (theo điều 35 Nghị định 95/2013/NĐ-CP).
Đối với hành vi qua lại biên giới quốc gia mà không làm thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh (vượt biên trái phép) sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng (theo điểm a khoản 3 điều 17 Nghị định 167/2013/NĐ-CP).
Còn đối với các hành vi như ở lại nước ngoài trái phép sau khi hết hạn hợp đồng lao động, hết hạn cư trú; bỏ trốn khỏi nơi đang làm việc theo hợp đồng; sau khi nhập cảnh nước tiếp nhận mà không đến nơi làm việc theo hợp đồng... thì mức tiền phạt cho NLĐ là 80-100 triệu đồng.
Ngoài việc bị xử phạt theo quy định của pháp luật Việt Nam, người đi lao động trái phép còn có thể bị xử lý theo pháp luật của nước sở tại như bị giam giữ, phạt tiền, trục xuất về nước…