Hiệu quả mô hình 5S trong doanh nghiệp

Áp dụng mô hình 5S, mỗi vật dụng tại Công ty CP Đầu tư và Công nghệ Đức Minh đều được sắp xếp ngăn nắp

Nhiều lợi ích

5S là “sàng lọc”, “sắp xếp”, “sạch sẽ”, “săn sóc”, “sẵn sàng”. Sàng lọc là bỏ đi những thứ không cần thiết. Những thứ còn lại sẽ phải được sắp xếp một cách khoa học, dễ thấy, dễ lấy, dễ tìm. Môi trường xung quanh phải luôn sạch sẽ. Những công việc này cần được săn sóc thực hiện liên tục. Thực hiện tốt 4 bước trên, người lao động sẽ luôn ở tư thế sẵn sàng để đạt được hiệu quả công việc tốt nhất. Tùy vào đặc trưng của từng loại hình công việc, bộ phận mà áp dụng 5S theo những việc cụ thể khác nhau.

Áp dụng mô hình 5S, các thành viên Công ty CP Đầu tư và Công nghệ Đức Minh ở phường Thạch Khôi (TP Hải Dương) đã tiến hành rà soát, bỏ đi những đồ vật không dùng đến, sắp xếp lại và dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ. Anh Trần Đức Vũ, Giám đốc công ty phải thuê người thiết kế lại đường vận chuyển nguyên liệu, các khu vực một cách hợp lý, thậm chí phá bỏ một số bức tường để lối đi thông thoáng, kẻ vạch đường đi rõ ràng. Giày dép, đồ dùng của mỗi công nhân được để vào ô tủ dành riêng cho từng người. Mỗi vật dụng từ chiếc kìm, kéo đều được để ở vị trí vẽ sẵn hình dáng, kích thước.

Sau khi kết thúc mỗi ca làm việc, công nhân tự giác lau dọn, tra dầu vào máy, vệ sinh sạch sẽ chỗ mình làm việc. Công nhân ca sau không bị mất thời gian khắc phục sự cố máy móc như trước đây. Năng suất lao động không ngừng cải thiện. Nhờ vậy, doanh thu của Công ty CP Đầu tư và Công nghệ Đức Minh tăng hơn 2 lần. Năm 2016, doanh thu công ty chỉ đạt 4 tỷ đồng. Năm 2017, sau khi áp dụng mô hình 5S, con số này tăng lên 10 tỷ đồng. 

Theo anh Vũ, 5S đã giúp thay đổi tư duy của cả lãnh đạo và công nhân công ty. “Tôi nhận thấy mình khoa học hơn ngay từ cách tính toán công việc cho anh em”, anh Vũ cho biết.

Mô hình 5S khắc phục được những vấn đề thường gặp trong doanh nghiệp như nhà xưởng bừa bộn, đường đi bị cản trở, rút ngắn thao tác, tiết kiệm thời gian, tăng cường phát huy sáng kiến, nâng cao ý thức kỷ luật trong lao động, hạn chế các sản phẩm lỗi, nguy cơ cháy nổ… 

Công ty TNHH Đức Trung Nhật là một trong những doanh nghiệp đầu tiên ở TP Hải Dương áp dụng mô hình 5S

Mô hình này còn mang lại cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp. Các sản phẩm túi của Công ty TNHH Đức Trung Nhật ở phường Cẩm Thượng (TPHải Dương) chủ yếu xuất sang Nhật Bản nên yêu cầu về điều kiện sản xuất rất khắt khe. “Nếu không đáp ứng được yêu cầu của đối tác, chúng tôi không thể xuất hàng đi được”, anh Nguyễn Đức Quyền, Giám đốc công ty cho biết. Đây cũng là một trong những đơn vị đầu tiên ở Hải Dương áp dụng mô hình 5S. Vào mỗi buổi chiều, tổ 5S của công ty sẽ đi kiểm tra, chụp ảnh và nhắc nhở những trường hợp mắc lỗi.

Việc tạo ra môi trường làm việc sạch sẽ, an toàn khiến người lao động yên tâm hơn. Chị Hồ Thị Thu, công nhân đóng gói của Công ty TNHH Đức Trung Nhật cho biết: “Tôi từng làm việc ở nhiều công ty nhưng chưa ở đâu có môi trường làm việc sạch sẽ như ở đây. Điều đó khiến tôi thoải mái và yên tâm làm việc”.

Cần nhân rộng

5S là phương pháp quản lý sản xuất của người Nhật Bản, được áp dụng tại Việt Nam từ năm 1993. 5S phù hợp với mọi loại hình công việc, trong các quy trình sản xuất, kinh doanh, quy mô doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện chưa có nhiều doanh nghiệp áp dụng. Anh Nguyễn Đức Quyền từng giới thiệu và hướng dẫn mô hình 5S cho nhiều doanh nghiệp khác cùng thực hiện. Nhưng theo anh, hiện nay cứ 10 doanh nghiệp mới có 1 đơn vị áp dụng. Đối với mô hình 5S, các doanh nghiệp hiện đang ở 3 cấp độ: không biết về 5S, biết 5S nửa vời, hiểu rất rõ nhưng áp dụng chưa triệt để hoặc duy trì không thường xuyên, liên tục. Chính anh Quyền cũng tự nhận mình mới áp dụng, duy trì thường xuyên ở mức 70 - 80% công việc nên hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn.

Nguyên nhân còn ít doanh nghiệp áp dụng 5S do việc thay đổi thói quen rất khó. Làm tốt mô hình 5S còn phụ thuộc vào tư duy của mỗi người, nhất là người lãnh đạo. Áp dụng mô hình 5S đồng nghĩa các doanh nghiệp sẽ phải chi thêm một khoản đầu tư dụng cụ cơ bản để thực hiện. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp đã hoạt động một thời gian mới áp dụng 5S có thể mất kinh phí lớn để can thiệp lại vị trí các phòng ban, khu vực làm việc. 

Để mang lại hiệu quả, doanh nghiệp phải duy trì mô hình thường xuyên, liên tục. Đồng thời phải tìm cách để 5S ăn sâu vào tiềm thức của mỗi cán bộ, nhân viên… Người đứng đầu doanh nghiệp cần nhận thức rõ và dẫn đường cho các công ty thực hiện. Phải gắn 5S với công việc, nhiệm vụ cụ thể của doanh nghiệp, có hệ thống và đồng bộ...

LÊ HƯƠNG