Israel tuyên bố tiếp tục đồn trú tại Cao nguyên Golan
Văn phòng Thủ tướng Israel cho biết nước này có ý định duy trì hiện diện quân sự tại vùng đệm ở Cao nguyên Golan cho đến khi nhận được bảo đảm an ninh.
Tuyên bố đưa ra ngày 12/12 nêu rõ: "Việc triển khai này là biện pháp tạm thời cho đến khi các lực lượng cam kết thực hiện thỏa thuận năm 1974 (về việc rút quân giữa Israel và Syria) được thành lập và an ninh tại biên giới của chúng tôi được đảm bảo".
Văn phòng Thủ tướng Israel nhấn mạnh rằng hành động của Israel tại khu vực Cao nguyên Golan mang tính chất phòng thủ và xuất phát từ thay đổi chính phủ tại Syria.
Nội dung tuyên bố đề cập: "Chính phủ Syria sụp đổ đã tạo ra một khoảng trống trên biên giới Israel và trong vùng đệm được thiết lập dựa trên thỏa thuận rút quân năm 1974. Israel sẽ không cho phép các nhóm thánh chiến lấp đầy khoảng trống và đe dọa thực hiện các cuộc tấn công giống như ngày 7/10/2023 vào các khu định cư của Israel tại Cao nguyên Golan. Đây là lý do tại sao lực lượng Israel đã tiến vào vùng đệm và kiểm soát các cơ sở chiến lược gần biên giới Israel".
Cao nguyên Golan là vùng đất rộng khoảng 1.800 km2, giáp với Syria, Israel, Jordan và Liban. Đây là một phần của Syria kể từ năm 1944, khi quốc gia Trung Đông này được công nhận là nước cộng hòa độc lập. Israel kiểm soát khoảng 2/3 diện tích cao nguyên Golan sau chiến tranh năm 1967.
Thỏa thuận năm 1974 về việc rút quân giữa Israel và Syria đã chấm dứt các hoạt động quân sự. Lực lượng Liên hợp quốc đã được triển khai đến khu vực này để giám sát lệnh ngừng bắn. Theo các thỏa thuận quốc tế, lực lượng gìn giữ hòa bình là lực lượng vũ trang duy nhất được phép đồn trú tại khu vực vùng đệm.
Năm 1981, Quốc hội Israel đã thông qua một đạo luật đơn phương tuyên bố chủ quyền đối với Cao nguyên Golan. Trong Nghị quyết 497 vào ngày 17/12/1981, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tuyên bố việc sáp nhập này là vô hiệu.
Vào ngày 8/12, quân đội Israel tuyên bố rằng đã chiếm giữ các vị trí trong vùng đệm ở Cao nguyên Golan. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đây là biện pháp phòng thủ tạm thời nhằm chống lại các mối đe dọa tiềm tàng từ Syria.
Tuy nhiên sau đó chỉ 1 ngày, Thủ tướng Israel đã phát biểu: “Cao nguyên Golan sẽ mãi mãi là một phần không thể tách rời của nhà nước Israel”. Ông nói thêm: “Hôm nay, mọi người đều hiểu tầm quan trọng to lớn của sự hiện diện của chúng tôi tại Cao nguyên Golan, chứ không phải ở chân đồi Cao nguyên Golan”.
Cùng ngày 9/12, Bộ Ngoại giao Qatar gọi động thái này là một diễn biến nguy hiểm và là một cuộc tấn công vào chủ quyền Syria.