Thơm nức gánh tào phớ hoa nhài gần 40 năm ở TP Hải Dương

Đó là gánh tào phớ của bà Đinh Thị Hảo (68 tuổi) ở gần ngã tư Trần Hưng Đạo - Sơn Hòa - Bắc Sơn. Gánh tào phớ mang đậm hương vị truyền thống, có tuổi đời gần 40 năm và chỉ bán buổi sáng những ngày oi ả. Mùa đông bà sẽ nghỉ bán.

Điều đặc biệt ở gánh tào phớ của bà là nồi nước đường hoa nhài thơm nức.

Chia sẻ bí quyết nấu nồi nước đường thơm hương hoa nhài này, bà cho biết phải là nước bể, không dùng nước máy. Bà sử dụng đường hoa mai để nước đậm màu, nước đường nguội sẽ thêm nắm hoa nhài tươi để tạo mùi thơm. Bà đặc biệt nhấn mạnh việc sử dụng hoa nhài tươi, có lẽ đây chính là hồn cốt của món tào phớ hoa nhài gần 40 năm này.

Hoa nhài thường được bà xuống khu Tứ Minh (TP Hải Dương) để mua tại vườn, đem về nấu, bảo đảm độ tươi, có mùi thơm nhất. Lúc nào đúng mùa hoa thì mua dễ, còn khi nào hết mùa thì hoa đắt, khó khăn lắm bà mới lấy được hoa về ướp hương cho món tào phớ. Khi được hỏi vì sao không sử dụng hoa nhài khô cho tiện, bà nói mùi thơm của hoa khô sẽ không giống như hoa tươi, nên không tạo được đúng mùi thơm cho nồi nước đường ưng ý.

Chính vì hoa nở có mùa, nên bà cũng chỉ bán vào những ngày hè hoặc những ngày thu. Còn khi sang đông, trái mùa hoa bà cũng nghỉ bán.

Một lý do nữa bà nghỉ bán mùa đông vì đây là thức quà giải khát, chỉ phù hợp bán khi thời tiết nắng nóng, còn mùa đông ít ai tìm đến ăn.

Bà Hảo nhớ lại những ngày đầu bán tào phớ. Khi còn trẻ, bà làm công nhân ở hợp tác xã. Sau khi hợp tác xã giải thể, không có việc làm, bà nghĩ đến buôn bán thứ gì rẻ, ít vốn, kiếm lãi ngay. Và gánh tào phớ ra đời từ đó. Học hỏi, tự làm thủ công, dần dần nhận những lời khen, chê rồi rút kinh nghiệm, bà Hảo tự thay đổi để có gánh tào phớ hương vị chuẩn, thơm ngon, đặc biệt như hiện nay.

Từ những ngày một bát tào phớ chỉ bán 2 xu, 5 hào, 1.000, 2.000 đồng, rồi đến nay bà cũng chỉ bán 10.000 đồng/bát.

Đậu nành được bà ngâm từ 10 giờ tối hôm trước. 3 rưỡi sáng bà bắt đầu lục đục dậy để chuẩn bị đồ, nấu tào phớ, nước đường.

Để nấu được nồi tào phớ mịn màng, “đặt lên môi, trôi xuống ruột" bà phải lọc qua nhiều lần. Căn chỉnh thời gian nấu hợp lý để khi bán gần hết nhưng tào phớ vẫn không bị chua.

7 rưỡi sáng, bà bắt đầu gánh hàng với đủ đồ đạc lỉnh kỉnh trên vai, đi từ nhà ở phố Hàn Giang ra ngã tư Trần Hưng Đạo ngồi bán.

Gánh tào phớ của bà chỉ có 8 chiếc ghế nhựa nhỏ để khách ngồi ăn tại chỗ, người ra người vào lúc nào cũng đông. Ngoài ra còn rất đông khách mua về, có gia đình mua 5-7 bát, thậm chí có lớp học, đơn vị đặt cùng lúc 20-30 bát.

Ngày nào đắt hàng thì chỉ 10 giờ bà đã chẳng còn bát nào để bán. Còn ngày bán chậm thì 12 giờ bà dọn hàng về. Cuối tuần sẽ đông khách hơn, nhanh hết hàng hơn nhưng đều đặn bà chỉ nấu 1 nồi duy nhất mỗi ngày. Khách đến muộn đành quay về chờ đến hôm sau.

Còn gì tuyệt vời hơn khi giữa thời tiết nắng oi ả, được ăn một bát tào phớ mát lạnh, mềm mịn, đậu nành bùi ngậy, hương thơm thoang thoảng hoa nhài.

Mặc dù tuổi đã cao, con cháu khuyên nghỉ ngơi nhưng bà Hảo nói vẫn còn sức khỏe, còn làm được thì bà vẫn bán. Gánh hàng ra bán, được lao động, được gặp gỡ, trò chuyện cùng mọi người bà vui khỏe hơn.

Cũng vì quen lao động như vậy, nên mùa đông nghỉ bán tào phớ, bà lại đi làm thêm phục vụ ở quán ăn hay giúp việc. Vừa để có thêm thu nhập, vừa tìm niềm vui lao động.

“Nếu may mắn còn khỏe thì tôi bán thêm 10 năm nữa chứ năm nay tôi đã gần 70 tuổi rồi. Những thế hệ sau này chắc sẽ không ăn tào phớ của tôi nữa", bà Hảo cười và nói.

Gánh tào phớ hoa nhài lâu đời của bà Hảo đã gắn bó với biết bao thế hệ học sinh, người dân ở TP Hải Dương. Dù nhiều người đã đi học, đi làm xa nhưng khi trở về vẫn ghé đến thưởng thức bát tào phớ trắng ngần, thơm nức như thưởng thức lại chút hương vị tuổi thơ giữa lòng thành phố nhộn nhịp.

Dù không rực rỡ, bắt mắt hay đầy đặn nhiều loại topping như những cửa hàng tào phớ hiện đại, gánh tào phớ hoa nhài đơn giản của bà Hảo gần 40 năm qua vẫn có sức hút riêng biệt từ hương vị truyền thống vốn có.

Bao năm trôi qua thì mùi hương hoa nhài thơm nức trong bát tào phớ ấy vẫn gây thương nhớ cho nhiều thế hệ ở TP Hải Dương.

MỘC MIÊN