Khắc họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh qua tiểu thuyết “Từ Việt Bắc về Hà Nội”
Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương vừa trình làng tập tiểu thuyết “Từ Việt Bắc về Hà Nội”. Đây là tập 3 nằm trong bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm” của ông.
Bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm” có 5 tập: Tập 1 “Nợ nước non” xuất bản năm 2022; tập 2 "Lênh đênh bốn biển" xuất bản năm 2023 đã giới thiệu với công chúng yêu văn học. Bộ thiểu thuyết là một bài ca lớn về một con người vĩ đại: Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ kính yêu của nhân dân Việt Nam và những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới.
Với gần 200 trang, tập 3 với tên gọi "Từ Việt Bắc về Hà Nội", tác giả chia thành 5 chương khắc họa thành công hình tượng Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh từ đầu năm 1941 đến ngày Cách mạng tháng Tám thành công. Chiều 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong thời gian 5 năm ngắn ngủi đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhen nhóm và thổi bùng ngọn lửa cách mạng trên mảnh đất Cao Bằng, nơi địa đầu Tổ quốc.
Ở tập này, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã chọn một giai đoạn vô cùng quan trọng của cách mạng Việt Nam trong những năm đầu Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về Tổ quốc đến khi Người cùng nhân dân, đồng chí mình trở về thủ đô Hà Nội. Đây là một giai đoạn rất khó khăn của cách mạng Việt Nam và cũng là giai đoạn có tính sống còn của cả dân tộc.
Chương 1, viết về giai đoạn từ ngày 28/1/1941 đến Hội nghị Trung ương 8 tháng 5/1941, tác giả khắc họa chân dung Người sau 30 năm đi tìm đường cứu nước, trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Tại đây, Người và các đồng chí của mình tổ chức sống trong rừng sâu, núi thẳm, viết tài liệu, tổ chức các lực lượng cứu quốc thành lập Mặt trận Việt Minh, chuẩn bị cho Hội nghị Trung ương 8 tháng 5/1941… Người đặt tên suối Lê-nin, núi Các Mác.
Chương 2 là cuộc đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Hội nghị Trung ương 8 tháng 5/1941 đến khi Người sang Trung Quốc. Cũng trong thời gian này, Người ra tờ báo Độc Lập, tổ chức đội vũ trang tập trung, mở các lớp huấn luyện chính trị, quân sự, chuyển từ Khuổi Nậm về căn cứ Lam Sơn rồi trở lại Pác Bó. Thời gian này Người đi lại như con thoi giữa biên giới Việt -Trung, móc nối với cách mạng Trung Quốc để giúp đỡ cách mạng Việt Nam…
Chương 3 là câu chuyện về cuộc đời của Người khi sang Tĩnh Tây, Trung Quốc đến ngày 9/8/1944, Người trở lại Việt Nam để chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa. Đây là chương rất cảm động viết về Người. Những trang văn khắc họa hình ảnh sống động của Người, tình cảm của nhân dân Trung Quốc đối với Hồ Chí Minh và giai đoạn lao tù của Người trong nhà tù của chế độ Tưởng Giới Thạch. Đây cũng là thời điểm ra đời của tác phẩm bất hủ “Nhật ký trong tù”.
Chương 4 là bức tranh cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh từ khi được Chính phủ Tưởng Giới Thạch trả tự do và trở lại Việt Nam tháng 8/1944 đến khi Nhật đảo chính Pháp ngày 9/3/1945. Những nỗ lực của Hồ Chí Minh trong xây dựng quan hệ ngoại giao với Chính phủ Mỹ thông qua trả tự do cho phi công Mỹ bị quân đội Nhật bắn rơi. Người chủ trương đấu tranh vũ trang và thành lập Đội Tuyên truyền giải phóng quân và những chiến thắng đầu tiên Phai Khắt, Nà Ngần...
Chương 5 là câu chuyện cuộc đời Người từ tháng 5/1945 đến Lễ Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945. Người từ Khuổi Nậm về Tân Trào và từ Tân Trào về Hà Nội, thành lập Khu giải phóng Việt Bắc, nhận sự giúp đỡ của Chính phủ Mỹ qua sân bay dã chiến, viết Tuyên ngôn Độc lập và tình cảm xúc động của Người dành cho nhân dân thủ đô trong những ngày về Hà Nội.
Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cho biết khi viết một bộ tiểu thuyết lịch sử về một con người lịch sử, ông đã gặp những thách thức lớn, đó là nguồn tư liệu vô cùng phong phú của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Do đó phải biết xử lý khối tư liệu khổng lồ đó sao cho khéo, nếu không nhà văn trở thành người chép lại chính sử một cách máy móc và sẽ cho ra mắt những trang viết vô hồn… Với thái độ cẩn trọng, năng khiếu văn chương bẩm sinh, khả năng ngôn ngữ phong phú nên nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã có những trang viết về Người rất sinh động, hấp dẫn.
Qua 198 trang sách của tập 3, Nguyễn Thế Kỷ đã khắc họa thành công chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chan chứa lòng yêu nước, thương dân vô bờ và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc sâu sắc.
Nếu tập 4 và tập 5 của bộ tiểu thuyết "Nước non vạn dặm" được hoàn thành đúng như dự kiến của tác giả (tập 4 sẽ ra mắt trước ngày 2/9/2024 và tập 5 sẽ ra mắt trước ngày 19/5/2025) thì đây là bộ tiểu thuyết đầu tiên của văn học Việt Nam đương đại phản ánh đầy đủ, sâu sắc và sinh động về thân thế, sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh.