"Mổ xẻ" nhiều vấn đề của ngành y tế Hải Dương

Các đồng chí: Trần Đức Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; Lê Văn Hiệu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; Triệu Thế Hùng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị.

Dự hội nghị có các đồng chí Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, lãnh đạo HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ, các sở, ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội của tỉnh; lãnh đạo, trưởng một số đơn vị liên quan của 12 huyện, thị xã, thành phố và hàng trăm đại biểu ngành y tế.

Nhiều tồn tại, khó khăn

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Triệu Thế Hùng cho biết Sở Y tế hiện quản lý 28 cơ quan, đơn vị. Tỉnh có 2 bệnh viện ngành, Trung ương và 689 cơ sở hành nghề y dược tư nhân, 4 cơ sở đào tạo y, dược, 2 doanh nghiệp sản xuất thuốc, 35 cơ sở bán buôn và 1.076 cơ sở bán lẻ thuốc.

Ngành y tế tỉnh hiện có 12.317 người. Tỷ lệ bác sĩ, dược sĩ đại học còn thấp. Hải Dương mới có 11,3 bác sĩ/vạn dân (toàn quốc là 12,5 bác sĩ); 3,2 dược sĩ đại học và sau đại học/vạn dân (toàn quốc là 3,4 dược sĩ), 74,9% số trạm y tế tuyến xã có bác sĩ (toàn quốc là 90%)...

Trên cơ sở chính sách thu hút nguồn nhân lực y tế, những năm qua, tỉnh đã bổ sung 285 bác sĩ, dược sĩ đại học về cơ sở. Tuy nhiên, số lượng bác sĩ vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu khám chữa bệnh tối thiểu.

Theo kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025, Hải Dương sẽ bố trí 2.500 tỷ đồng đầu tư các dự án cải tạo, xây dựng và mua sắm trang thiết bị. Tuy nhiên, nhu cầu bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị vẫn còn rất lớn.

Các đơn vị cơ bản có đủ thuốc duy trì hoạt động. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số thuốc đã trúng thầu nhưng trong quá trình cung ứng không bảo đảm tiến độ, bị gián đoạn hoặc không cung ứng nên đã ảnh hưởng tới hoạt động chuyên môn.

Hệ thống khám bệnh, chữa bệnh của tỉnh còn thiếu dịch vụ y tế chất lượng cao chuyên sâu. Chi phí cho người bệnh của tỉnh khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ở tuyến Trung ương hoặc tỉnh ngoài chiếm tỷ trọng khá cao. Năm 2023, người dân Hải Dương đã chi hơn 900 tỷ đồng đi khám chữa bệnh ở tỉnh ngoài, chiếm khoảng 35% tổng chi năm của Quỹ Bảo hiểm y tế.

Mặc dù có chuyển biến tích cực song hoạt động của ngành y tế Hải Dương hiện vẫn đang đối diện với nhiều khó khăn, vướng mắc. Hệ thống tổ chức y tế tuyến cơ sở thay đổi nhiều lần. Việc ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện mô hình tổ chức bộ máy từ Trung ương còn chậm. Cán bộ y tế, nhất là cán bộ y tế cơ sở và cán bộ có trình độ chuyên môn bác sĩ còn thiếu. Công tác đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ y tế còn gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất một số cơ sở y tế đã xuống cấp, thiếu thiết bị, đặc biệt là tại các trạm y tế tuyến xã do không được duy tu, bảo trì thường xuyên.

Một số bệnh viện tự bảo đảm chi thường xuyên và có nhiệm vụ làm công tác y tế dự phòng. Tuy nhiên, nhà nước hiện chưa có cơ chế để hỗ trợ chi trả tiền lương cho lực lượng làm nhiệm vụ này. Theo lộ trình, nhiều đơn vị y tế trong tỉnh sẽ tiếp tục nâng mức độ tự chủ tài chính sau mỗi thời kỳ ổn định (5 năm), trong khi nguồn thu từ bảo hiểm y tế chiếm trên 90% nên gây áp lực không nhỏ. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của toàn ngành đầu tư dàn trải, thiếu đồng bộ. Nguồn nhân lực phụ trách công nghệ thông tin còn thiếu và yếu.

Lực lượng y tế tư nhân tham gia vào công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ở Hải Dương còn hạn chế và nhỏ lẻ. Toàn tỉnh hiện có 689 cơ sở y tế tư nhân có giấy phép hoạt động nhưng mới có 2 bệnh viện với 110 giường bệnh. Thực hiện chủ trương phát triển y tế tư nhân, UBND tỉnh đã ban hành danh mục dự án thu hút đầu tư giai đoạn 2024-2030 với 10 dự án xã hội hóa tập trung vào xây dựng Bệnh viện Đa khoa tư nhân tiêu chuẩn quốc tế và Trung tâm Dưỡng lão - Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Tỉnh dự kiến thu hút 2 dự án vào TP Hải Dương đầu tư xây dựng các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa với quy mô khoảng 1.250 giường bệnh và Bệnh viện Quốc tế với quy mô trên 500 giường bệnh. Nếu 2 dự án này sớm được triển khai thì đến năm 2030, Hải Dương sẽ đạt chỉ tiêu 40,5 giường bệnh/1 vạn dân và đạt được tỷ lệ trên 15% giường bệnh tư nhân.

Chế độ tiền lương, phụ cấp cho cán bộ y tế còn thấp so với khối lượng, áp lực công việc, nhất là tuyến cơ sở. Do đó, chưa tạo được động lực làm việc lâu dài đối với các bác sĩ, đặc biệt bác sĩ có trình độ cao. Việc ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện mô hình tổ chức bộ máy từ Trung ương còn chậm, chưa đồng bộ. Các văn bản quy định về mua sắm, đấu thầu trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế chậm ban hành hoặc chưa có quy định cụ thể. Giá dịch vụ y tế chậm điều chỉnh, chưa tính đúng, đủ các chi phí cấu thành giá. Các vấn đề về tài chính y tế còn nhiều bất cập như: thanh toán bảo hiểm y tế; hoạt động liên doanh liên kết, xã hội hóa, hợp tác công tư...

Công tác dự báo và xây dựng kế hoạch liên quan đến công tác y tế có lúc thiếu kịp thời. Việc cập nhật, nắm bắt để vận dụng, cụ thể hóa một số chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước để thực hiện tại một số nơi còn lúng túng. Năng lực của hệ thống y tế từ tuyến xã, phường đến tuyến tỉnh còn hạn chế, đặc biệt là y tế dự phòng và y tế cơ sở. Đội ngũ cán bộ y tế còn thiếu và yếu về chuyên môn, nhất là tuyến huyện và tuyến xã, thiếu bác sĩ chuyên khoa sâu, mũi nhọn tại tuyến tỉnh...

Các nhóm giải pháp trọng tâm

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Triệu Thế Hùng cho biết để giải quyết những tồn tại, hạn chế trên, Hải Dương đặt ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Đó là tiếp tục tập trung đầu tư nguồn lực để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe của các cở sở y tế từ tuyến xã đến tuyến tỉnh. Tập trung nguồn lực ưu tiên đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị cho các trạm y tế tuyến xã, hoàn thiện cơ sở vật chất của 3 Trung tâm Y tế tuyến huyện, xây dựng mới 4 bệnh viện tuyến tỉnh và 2 Trung tâm Y tế tuyến huyện.

Hải Dương sẽ ban hành Nghị quyết quy định chính sách thu hút, hỗ trợ đào tạo và hỗ trợ hằng tháng đối với nguồn nhân lực y tế công tác tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc tỉnh. Xây dựng đề án, kế hoạch và tổ chức thực hiện thành lập các trung tâm y tế chuyên sâu nằm trong Bệnh viện Đa khoa tỉnh; thành lập Trung tâm Chẩn đoán và điều trị các bệnh nghề nghiệp theo quy hoạch phát triển mạng lưới cơ sở y tế của tỉnh; kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại trong khám chữa bệnh.

Bảo đảm mua sắm, đấu thầu, cung ứng đầy đủ thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị y tế phục vụ công tác dự phòng, khám chữa bệnh. Xây dựng danh mục và giá các “dịch vụ y tế theo yêu cầu” tại các cơ sở y tế công lập trên cơ sở tính đúng, tính đủ các chi phí để nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh và người sử dụng dịch vụ y tế.

Khuyến khích, thu hút, tạo điều kiện cho các cá nhân, tổ chức thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực y tế, bảo đảm sự cạnh tranh công bằng, công khai, minh bạch trong khám chữa bệnh giữa y tế công lập và y tế tư nhân. Phấn đấu đến năm 2030 đạt 40 giường bệnh/ vạn dân, trong đó tỷ lệ giường bệnh ngoài công lập chiếm 15%. Bố trí kinh phí để đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin thực hiện chuyển đổi số lĩnh vực y tế hướng tới xây dựng hệ thống y tế thông minh.

Kiến nghị nhiều nội dung

Có 15 đại biểu đại diện các bệnh viện tuyến tỉnh, Trung tâm Y tế tuyến huyện, trạm y tế tuyến xã và y tế tư nhân đã kiến nghị với tỉnh nhiều nội dung.

Đó là, đề nghị tỉnh bố trí ngân sách tăng thêm các khoản tiền lương, trực, làm ngoài giờ cho nhân viên y tế tuyến huyện và tuyến xã xứng đáng với thời gian đào tạo, cống hiến, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ. Nhân viên y tế xin nghỉ việc khá nhiều khiến hoạt động bị ảnh hưởng, việc tuyển dụng nhân lực ở một số lĩnh vực có tính chất công việc nguy hiểm, độc hại, đặc thù... khó khăn. Trong khi đó, chế độ thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đủ sức hút.

Đề nghị quan tâm đầu tư cải tạo cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị hiện đại cho các bệnh viện tuyến tỉnh; thành lập các khoa chuyên sâu, mũi nhọn phục vụ yêu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao, giảm tỷ lệ bệnh nhân chuyển tuyến trên.

Lãnh đạo một số bệnh viện tuyến tỉnh đang thực hiện tự chủ tài chính đề nghị tỉnh bố trí ngân sách để trả lương, phụ cấp cho cán bộ tham gia làm công tác y tế dự phòng. Hằng năm, hỗ trợ kinh phí phục vụ bảo trì, sửa chữa các loại máy móc, bởi nguồn thu chủ yếu chỉ đủ chi thường xuyên. Đề nghị tỉnh sớm chỉ đạo, triển khai gói mua sắm trang thiết bị y tế cho 4 bệnh viện tuyến tỉnh đã triển khai 1 năm nay nhưng chưa thực hiện được. Từ ngày 1/7 tới, lương cán bộ, viên chức, người lao động ngành y tế sẽ tăng. Để bảo đảm có đủ nguồn kinh phí chi trả cho mọi hoạt động, đề nghị tỉnh kiến nghị cấp trên sớm ban hành giá dịch vụ theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố cấu thành.

Đại diện một số Trung tâm Y tế tuyến huyện, trạm y tế tuyến xã đề nghị tỉnh cần có giải pháp điều chỉnh, nâng cao chất lượng y tế tuyến cơ sở. Bổ sung biên chế, không tinh giản với nhân lực y tế tuyến xã. Quan tâm đầu tư sửa chữa các trạm y tế đã xuống cấp và mua sắm các trang thiết bị thiết yếu. Đề nghị tăng chế độ đãi ngộ, mua thẻ bảo hiểm y tế cho nhân viên y tế thôn, đội...

Tỉnh cần xem xét cho phép được xây dựng bệnh viện, phòng khám trên đất dịch vụ thương mại; sớm ban hành cơ chế để đẩy mạnh thu hút đầu tư xã hội hoá y tế; khuyến khích liên kết đào tạo, tận dụng nguồn nhân lực giữa các cơ sở y tế trong tỉnh và một số bệnh viện thuộc ngành, Trung ương đóng trên địa bàn...

Rà soát, tháo gỡ ngay

Trên cơ sở các ý kiến, kiến nghị, các đồng chí: Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lê Văn Hiệu, Chủ tịch UBND tỉnh Triệu Thế Hùng và lãnh đạo các sở, ngành đã trả lời làm rõ.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ Trần Đức Thắng nhấn mạnh đây là hội nghị rất quan trọng, sẽ mở ra các chủ trương, quyết sách mới cho ngành y tế phù hợp với điều kiện của Hải Dương trong thời gian tới.

Đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ cho biết đã nghiên cứu rất kỹ báo cáo tổng hợp các ý kiến của người lao động ngành y tế và lắng nghe thấu đáo các kiến nghị mà 15 đại biểu đã nêu. Số lượng ý kiến, kiến nghị lớn cho thấy sự quan tâm đặc biệt, trách nhiệm của người lao động ngành y tế đối với công việc của mình, mong muốn ngành ngày một tốt lên, đáp ứng yêu cầu bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Có nhiều vấn đề rất đáng quan tâm, lãnh đạo tỉnh sẽ nghiêm túc bàn bạc, thảo luận, xem xét tháo gỡ một cách thấu đáo.

Với những vấn đề mà lãnh đạo các sở, ngành đã cam kết giải quyết tại hội nghị, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ yêu cầu tới đây phải thực hiện ngay. Sớm khảo sát, đánh giá, xây dựng, báo cáo ban hành quy định mới về các cơ chế chính sách liên quan đến ngành y tế, nhất là chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành y tế.

Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan tiếp tục tổng hợp, rà soát, giải quyết, trả lời bằng văn bản với các ý kiến, kiến nghị của các cơ quan, đơn vị, người lao động ngành y tế. Những vấn đề nào có thể giải quyết ngay thì làm luôn, những nội dung không thuộc thẩm quyền giải quyết của tỉnh thì đề nghị với Trung ương.

Đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ Trần Đức Thắng cho rằng chế độ thu hút, tuyển dụng nhân lực chất lượng cao của ngành y tế hiện đã có nhưng chưa đủ sức hút. Yêu cầu các sở, ngành sớm rà soát, điều chỉnh, xây dựng và tham mưu chính sách chế độ đãi ngộ tương xứng, phù hợp, trong đó nghiên cứu đề xuất ưu đãi về nhà ở xã hội cho một số vị trí đặc thù, khó tuyển dụng. Bên cạnh đó, rà soát, có chính sách hỗ trợ về đào tạo nguồn nhân lực cho các cơ sở y tế.

Đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ đồng tình với việc phát triển thêm các phòng, khoa chuyên sâu tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và các bệnh viện tuyến tỉnh. Điều này sẽ mở rộng hoạt động khám chữa bệnh, đáp ứng nhu cầu của người bệnh, giảm tình trạng chuyển tuyến trên và tăng nguồn thu cho các đơn vị. Giao Sở Y tế thẩm định, tham mưu, báo cáo sớm.

Đối với cơ chế luân chuyển nhân viên y tế từ tuyến trên xuống tuyến dưới, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ nhấn mạnh đây là quy định, phải thực hiện. Các sở Y tế, Nội vụ phối hợp nghiên cứu thực hiện ngay.

Đồng chí yêu cầu Sở Nội vụ quan tâm thực hiện việc xét thăng hạng, nâng ngạch cho viên chức của ngành y tế, nhất là những người không trực tiếp tham gia khám chữa bệnh. Ít nhất mỗi năm 1 lần phải tổ chức xét hoặc thi theo quy định. Việc này phải trở thành việc làm thường xuyên, không thể chậm trễ làm ảnh hưởng đến quyền lợi, đời sống của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành y tế. Đồng thời rà soát toàn bộ cơ chế, chính sách, chế độ đãi ngộ với ngành y tế với nguyên tắc cái gì mà Trung ương quy định nhưng tỉnh chưa áp dụng thì ngay lập tức phải trình HĐND để ban hành cho đúng, cho đủ. Ngoài ra, Sở Y tế phải xây dựng các cơ chế chính sách riêng có của tỉnh cho toàn ngành. Tập trung vào các lĩnh vực, địa bàn, chuyên ngành cần có sự quan tâm hỗ trợ...

Đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ nhấn mạnh 2 năm gần đây, tỉnh đã đầu tư 2.500 tỷ đồng cho ngành y tế. Ngành này đề xuất cần thêm 3.000 tỷ đồng nữa cho việc xây dựng các bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh. Đây không phải việc khó và tỉnh sẽ quan tâm ủng hộ tối đa. Sở Y tế phải tổng hợp nhu cầu, sắp xếp theo diện ưu tiên, xác định đơn vị nào cần đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị trước. Giao Sở Tài chính bố trí kinh phí bảo trì tài sản công ở các cơ sở y tế của tỉnh. Việc không bố trí kinh phí để bảo trì, sửa chữa sẽ dẫn đến tình trạng thiết bị "đắp chiếu", gây lãng phí. Các cơ sở y tế cũng tự rà soát, xây dựng, đề xuất định mức bảo trì, cải tạo theo từng năm để cấp trên tổng hợp, đưa vào dự toán.

Từ năm 2022, tỉnh đã bố trí kinh phí trên 300 tỷ đồng để đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế cho 4 bệnh viện tuyến tỉnh song chưa thực hiện được do vướng mắc liên quan đến công tác đấu thầu... Đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ yêu cầu các sở, ngành liên quan tập trung giải quyết ngay. Trước tháng 7 năm nay, các ngành phải hoàn thành việc rà soát, phân cấp lại công tác đấu thầu mua sắm thuốc, các loại vật tư y tế cho các đơn vị theo quy định, bảo đảm thuận lợi, hạn chế vướng mắc, khó khăn.

Về lĩnh vực thu hút y tế tư nhân, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ nhấn mạnh đây sẽ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Đề nghị các sở, ngành hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị đầu tư vào tỉnh trên cơ sở phù hợp với quy định, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng... Các cơ sở y tế tư nhân khi đi vào hoạt động không được làm ảnh hưởng đến giao thông, môi trường... Việc xã hội hoá trong các cơ sở y tế công lập là cần thiết, giao Sở Tài chính phối hợp với Sở Y tế thực hiện thí điểm tại một đơn vị bệnh viện tuyến tỉnh để đánh giá.

Đồng chí bí thư Tỉnh uỷ cũng giao các sở Nội Vụ, Y tế, Tài Chính rà soát lại tính phù hợp của việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính ở các đơn vị y tế, quan tâm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc...

Tại hội nghị, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ cũng đã giải đáp, có ý kiến chỉ đạo giải quyết những khó khăn, vướng mắc mà các đại biểu ý kiến liên quan đến công tác chuyển đổi số, việc bàn giao Trung tâm Y tế tuyến huyện về UBND cùng cấp quản lý, chế độ phụ cấp cho y tế thôn...

Ngay sau hội nghị này, đồng chí Bí thư Tỉnh uỷ Trần Đức Thắng giao Văn phòng Tỉnh uỷ, Ban Dân vận Tỉnh uỷ tham mưu ban hành thông báo kết luận của Thường trực Tỉnh uỷ, nội dung phải rõ ràng, chi tiết đến từng việc, từng nội dung, trách nhiệm của các cơ quan, người đứng đầu. Thường xuyên tổng hợp, báo cáo kết quả triển khai thực hiện.

TIẾN MẠNH -THÀNH CHUNG - HÀ KIÊN