Nghi lễ rước nước linh thiêng Bạch Hạc: Sản phẩm du lịch độc đáo vùng đất Tổ
TB (Tổng hợp)•16/04/2024 09:58
Nghi lễ đang phát triển thành sản phẩm du lịch đặc trưng của Phú Thọ, qua đó, ngoài hiểu thêm ý nghĩa văn hóa, tín ngưỡng sâu sắc tục lệ này, du khách còn được mang nước thiêng tại ngã ba sông về nhà.
Từ năm 2010 trở lại đây, lễ hội Bạch Hạc, đền Tam Giang được chính quyền và nhân dân địa phương nghiên cứu, phục dựng tổ chức trở lại theo nghi thức truyền thốngNăm 2022, Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Phú Thọ chủ trì dự án xây dựng sản phẩm du lịch gắn với bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa tâm linh “Nghi lễ rước nước Bạch Hạc, đền Tam Giang, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ”Dự án nhằm mục tiêu bảo tồn, phát huy di sản văn hóa tâm linh, độc đáo vùng đất Tổ, đáp ứng nhu cầu trải nghiệm của khách du lịch. Sản phẩm trải nghiệm “Nghi lễ rước nước Bạch Hạc, đền Tam Giang, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ” cũng góp phần phục vụ phát triển du lịch của tỉnh Phú Thọ, xây dựng thành phố Việt Trì trở thành thành phố lễ hộiGiám đốc Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch Phú Thọ, ông Nguyễn Đức Hòa cho biết nghi lễ rước nước ngã ba sông tại Bạch Hạc được định hướng phát triển thành sản phẩm du lịch đặc trưng của Phú Thọ. Theo đó, du khách không chỉ trải nghiệm nghi lễ cùng người dân địa phương mà còn hiểu về ý nghĩa văn hóa, tín ngưỡng sâu sắc của tục lệ này, đồng thời được tự tay mang nước thiêng tại ngã ba sông về nhàThông thường đoàn rước bắt đầu từ bến sông bên trái của đền Tam Giang, chạy ngược dòng sông Lô về hướng cầu Việt Trì, qua đền thờ nữ tướng Quách A Nương rồi quay ngược lại xuôi về ngã ba HạcTrước khi lấy nước, người ta thả một vòng tròn quấn vải đỏ hoặc nhiều màu xung quanh xuống mặt nước, để xác định vị trí lấy nước và ngăn những gì không sạch sẽ trôi vào trong. Theo tín ngưỡng địa phương, khi lấy nước chỉ múc trong vòng tròn này thì mới linh thiêng, sau đó đổ nước vào chóe cũng qua một tấm vải đỏĐể lấy được nước thiêng, đoàn rước phải ra nơi hợp lưu của ba dòng sông, thường tạo ra một bên nước trong và một bên nước đục. Theo các bậc cao niên trong làng, để lấy được nước thiêng, ngoài việc cần chọn đúng vị trí, người lấy phải có kinh nghiệm và cơ duyên mới chọn được đúng chỗ nước tốt nhất hội đủ âm, đủ dươngĐoàn thuyền sau khi dừng tại ngã ba Hạc, thả neo để làm lễ xin phép thần linh được lấy nước về cúng thánh, cả đoàn sẽ trở về đền Tam GiangMột số doanh nghiệp du lịch ở Hà Nội đã tới khảo sát và nghiên cứu, xây dựng tour du lịch gắn với nghi lễ rước nước độc đáo này. Các đơn vị kết nối hoạt động tại đền Tam Giang với đền Lăng Sương và khu di tích lịch sử Đền Hùng nhằm tạo ra sản phẩm du lịch chuyên biệt về văn hóa lịch sử, qua đó gia tăng trải nghiệm, kéo dài thời gian lưu trú của du khách khi đến Phú ThọLễ rước nước là một trong những nghi lễ quan trọng nhất. Tục lệ cổ xưa này là một nghi lễ linh thiêng, thể hiện hồn cốt, nét văn hóa đặc trưng riêng của vùng đất Tổ. Bên cạnh mục đích lấy nước về thắp hương thờ cúng các vị thần linh, việc rước nước còn thể hiện ước nguyện của con người về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật thiên nhiên và con ngườiSau khi nghi lễ lấy nước kết thúc, đoàn người rước chóe đựng nước thiêng về đặt tại đền để làm lễ tếĐền Tam Giang là ngôi đền linh thiêng, tọa lạc tại khu vực ngã ba Hạc - nơi hợp lưu của ba dòng sông là sông Thao, sông Đà, sông Lô thuộc phường Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú ThọLễ hội Bạch Hạc đền Tam Giang có xuất xứ từ hội làng, gắn với tín ngưỡng thờ Thần hoàng làng Thổ Lệnh, vị anh hùng Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật và Thánh Mẫu Quách A Nương là những người có nhiều công lao, đóng góp cho dân tộc và nhân dân vùng Bạch Hạc xưaNước thiêng được lấy về dùng cho các công việc hệ trọng như hàn long mạch, cải táng, làm nhà hay một số nghi lễ trong xây dựng công trình… Khi xây dựng thành sản phẩm du lịch, lễ rước nước được tổ chức vào ban ngày thay vì ban đêm theo tục lễ cũ, nhằm bảo đảm an toàn cho du khách
