Nợ vay bất động sản hơn 2,8 triệu tỉ đồng
Ngân hàng Nhà nước cho biết dư nợ bất động sản đến cuối năm 2023 khoảng 2,88 triệu tỉ đồng, trong đó vay kinh doanh bất động sản khoảng 1,09 triệu tỉ đồng; vay tiêu dùng, tự sử dụng trong lĩnh vực bất động sản 1,79 triệu tỉ đồng.
Số liệu được Ngân hàng Nhà nước đưa ra trong báo cáo gửi tới Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về thực hiện chính sách pháp luật về thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2015-2023 mới đây.
Về tình hình cấp tín dụng liên quan đến thị trường bất động sản, Ngân hàng Nhà nước cho biết tăng trưởng tín dụng trong giai đoạn 2015-2023 tăng nhanh.
Trong các năm 2015-2016, dư nợ tín dụng bất động sản chỉ khoảng 400.000 tỉ đồng, tỉ lệ nợ xấu bất động sản khoảng 4,2%.
Nhưng những năm tiếp theo, tín dụng cho vay lĩnh vực bất động sản đã tăng nhanh, năm 2017 tổng dư nợ cho vay kinh doanh bất động sản, xây dựng của hệ thống ngân hàng tăng lên 529.000 tỉ đồng, tăng 9,21%, tỉ lệ nợ xấu với bất động sản cũng tăng lên 4,58%.
Cũng theo Ngân hàng Nhà nước, từ năm 2018 đến nay, dư nợ đối với lĩnh vực bất động sản bao gồm cả kinh doanh bất động sản và mục đích tiêu dùng, tự sử dụng bất động sản luôn tăng cao.
Năm 2019, tín dụng cho vay bất động sản tăng đột biến 23,26%, đạt ngưỡng 1,6 triệu tỉ đồng, trong thời điểm dịch bệnh 2020-2021 thì dư nợ bất động sản hằng năm vẫn tăng lần lượt là 12,06% và 15,7%.
Tiếp đó, năm 2022, dư nợ bất động sản tăng mạnh trở lại, đạt mức 2,58 triệu tỉ đồng, tăng 23,91% so với cùng kỳ năm trước.
Trong năm 2023, tín dụng cho vay bất động sản tiếp tục tăng 11,81%, đạt ngưỡng 2,88 triệu tỉ đồng.
Ngân hàng Nhà nước cho biết tỉ lệ dư nợ tín dụng với bất động sản chủ yếu là dư nợ trung và dài hạn. Trong giai đoạn 2015-2023, tín dụng với lĩnh vực bất động sản chiếm tỉ trọng 18-21% tổng dư nợ trong nền kinh tế.
Để kiểm soát dòng tiền vào bất động sản, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành các Thông tư 36, 22, 41 trong những năm qua quy định tỉ lệ vốn huy động cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng từ 24-34%.
Về bảo lãnh bán nhà hình thành trong tương lai, theo Ngân hàng Nhà nước, lũy kế trong giai đoạn 2015-2023 các tổ chức tín dụng đã cam kết bảo lãnh khoảng 307.000 tỉ đồng.
Còn tại thời điểm tháng 12/2023 số dư cam kết phát hành cho người mua nhà vay khoảng 35.600 tỉ đồng.
Bên cạnh đó các tổ chức tín dụng đang mua khoảng 191.400 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp tại thời điểm tháng 12/2023.
Đánh giá về tình hình cấp tín dụng liên quan đến thị trường bất động sản, Ngân hàng Nhà nước nhận định các dự án bất động sản thường có thời gian thu hồi vốn dài, trong khi nguồn vốn của các tổ chức tín dụng là ngắn hạn nên các tổ chức tín dụng phải đối mặt với rủi ro khi cho vay.
Một số tổ chức tín dụng có tỉ trọng tín dụng bất động sản cao trên tổng dư nợ còn cao, tiềm ẩn rủi ro tín dụng.