Năm 2024: Cuốn sách đang mở ra
Năm 2024 như một cuốn sách đang mở ra với mỗi ngày là một trang giấy trắng để chúng ta - mỗi người dân và cả dân tộc Việt Nam - viết nên câu chuyện của riêng mình.
Đó là câu chuyện về một đất nước thân thiện và hòa hiếu với tất cả mọi quốc gia, kể cả những quốc gia xung đột và đối đầu với nhau. Lãnh đạo của Triều Tiên đến thăm Việt Nam và lãnh đạo của Hàn Quốc cũng đến thăm. Tổng thống Mỹ và Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc, hai cường quốc, đều đến thăm Việt Nam trong năm 2023.
Ngày xưa ngài Lord Palmerston từng nói trong một cuộc tranh luận tại Hạ viện Anh vào năm 1848, đại ý: Nước Anh không có đồng minh vĩnh viễn và không có kẻ thù vĩnh viễn, nước Anh chỉ có những lợi ích vĩnh viễn mà thôi.
Đây là câu nói nổi tiếng đã trở thành phương châm được nhiều nước lựa chọn để thúc đẩy một nền ngoại giao thực dụng, một nền ngoại giao vì lợi ích quốc gia.
Đi xa hơn vậy, Việt Nam quyết không chọn phe, quyết coi lợi ích của đất nước nằm ở sự hòa hiếu với tất cả mọi quốc gia. Chính điều này giúp Việt Nam gìn giữ được hòa bình và mở rộng được cơ hội làm ăn với tất cả các nước trên thế giới.
Những thành tựu của nền "ngoại giao cây tre" Việt Nam trong năm 2023 chắc chắn sẽ được viết tiếp và mang lại những lợi ích to lớn hơn trong năm 2024.
Đó là câu chuyện về một đất nước hội nhập và một nền kinh tế mở thuộc hàng đứng đầu thế giới.
Ở Việt Nam, bạn có thể thấy nhiều cửa hàng, nhiều bảng hiệu ghi cả tiếng Anh và cả tiếng Trung; bạn có thể sử dụng cả mạng xã hội của Mỹ như Facebook, X, YouTube, cả của Trung Quốc như TikTok…
Theo Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam năm 2023 ước đạt 683 tỉ USD, giảm 6,6% so với năm 2022.
Sự sụt giảm của kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa năm 2023 chủ yếu do ảnh hưởng của các yếu tố như tốc độ tăng trưởng của kinh tế thế giới bị suy giảm, bất ổn địa chính trị thế giới tăng lên…
Điều này chỉ càng cho thấy mức độ hội nhập sâu và độ mở rất lớn của nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, xuất khẩu của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm 2024 nhờ vào nhu cầu tăng lên từ các thị trường lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc và Nhật Bản.
Nhưng cầu của thị trường thế giới tăng với giành thị phần của thị trường thế giới tăng vẫn là hai chuyện khác nhau. Vấn đề là chúng ta cần có những phản ứng linh hoạt và phù hợp cả ở cấp độ quốc gia, cũng như ở cấp độ doanh nghiệp để tận dụng cơ hội này và nâng cao thị phần của mình.
Ngoài ra câu chuyện chúng ta cần viết tiếp là làm sao để tận dụng được cơ hội của hội nhập và mở cửa nền kinh tế nhưng đồng thời vượt qua được thách thức và tăng cường được khả năng chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài.
Đó là câu chuyện về việc thúc đẩy các đột phá chiến lược. Các đột phá chiến lược này không chỉ là điều kiện để đất nước có thể phát triển nhanh hơn và bền vững hơn, mà còn là điều kiện để tận dụng cơ hội lớn chưa từng có của đất nước ta. Tạo ra các đột phá chiến lược là điều dễ nói khó làm.
Trong năm 2023 đột phá về cơ sở hạ tầng đã đạt được nhiều thành tựu rất rõ nét. Với quyết tâm và mô thức triển khai các dự án hiện nay, thành tựu về giao thông của năm 2023 chắc chắn sẽ được viết tiếp trong năm 2024.
Đột phá về thể chế và đột phá về nhân lực đang được triển khai rất quyết liệt. Cuộc cách mạng 4.0 và đặc biệt là cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI) với những biến động vô cùng to lớn đang dần lộ diện.
Chúng ta cần nhận thức thật đầy đủ về những cơ hội và thách thức của thời đại để cải cách thể chế và đào tạo nguồn nhân lực cho phù hợp. Để dễ cảm nhận về tác động của thời đại AI thì ChatGPT 4 thông minh gấp 10 lần ChatGPT 3,5 và có chỉ số IQ 150, gần bằng chỉ số IQ 160 của nhà bác học thiên tài Albert Einstein.
Với trí tuệ của mình, Albert Einstein đã mở ra cả thời đại năng lượng nguyên tử làm thay đổi thế giới.
Song theo mọi dự đoán, chỉ trong một thời gian trên dưới một năm nữa, ChatGPT 5 có thể ra đời và sẽ thông minh gấp 10 lần ChatGPT 4, nghĩa là cũng thông minh gần gấp 10 lần Albert Einstein. Tác động của nó lên thế giới chúng ta đang sống sẽ to lớn biết nhường nào.
Thế mạnh của Việt Nam trong thời đại AI không chỉ là đất hiếm và còn là thứ quý gấp nhiều lần đất hiếm.
Đó chính là trí tuệ và trước hết là trí tuệ toán học của người Việt. Cả thể chế và giáo dục - đào tạo cần phải được cải cách để phát huy thế mạnh này của người Việt và chuẩn bị các điều để dân tộc ta viết nên trang sử mới trong thời đại mới.