Xây dựng vị trí việc làm để cơ cấu lại cán bộ, cải cách chính sách tiền lương
Việc xác định vị trí việc làm theo hướng dẫn thống nhất của bộ quản lý ngành, lĩnh vực bảo đảm tính thống nhất, liên thông trong hệ thống các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp.
Quán triệt yêu cầu đổi mới quản lý vị trí việc làm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 7 khóa XII, Thường trực Ban Bí thư đã có ý kiến chỉ đạo tại Văn bản số 8698-CV/VPTW ngày 18/01/2019 của Văn phòng Trung ương, trong đó giao Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với Ban cán sự đảng Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng hệ thống danh mục, bản mô tả vị trí việc làm cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị.
Cơ quan thuộc Chính phủ có 31 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý
Bộ Nội vụ cho biết, nhằm tập trung chỉ đạo hoàn thành việc hướng dẫn vị trí việc làm và tổ chức triển khai xây dựng, phê duyệt vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo về xây dựng và quản lý vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang làm Trưởng ban.
Trên cơ sở hướng dẫn thống nhất của Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phối hợp thực hiện xây dựng danh mục, bản mô tả vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, báo cáo Ban Cán sự đảng Chính phủ, gửi Ban Tổ chức Trung ương để báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế.
Đồng thời, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 62/2020/NĐ-CP về vị trí việc làm và biên chế công chức, Nghị định số 106/2020/NĐ-CP về vị trí việc làm và số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập, tạo cơ sở pháp lý cho các bộ quản lý ngành, lĩnh vực hướng dẫn vị trí việc làm công chức, viên chức trong cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngay từ quý 1 năm 2019, Bộ Nội vụ đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng hệ thống vị trí việc làm cán bộ, công chức, viên chức.
Các bộ quản lý ngành, lĩnh vực đã ban hành thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm theo phân công của Chính phủ. Trong đó, Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm công chức lãnh đạo, quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp; Thông tư hướng dẫn xác định cơ cấu ngạch công chức.
20/20 bộ, ngành đã ban hành Thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành. 15/15 bộ, ngành đã ban hành Thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý và chức danh nghề nghiệp chuyên ngành và cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Tổng hợp của Bộ Nội vụ cho thấy cơ quan, tổ chức hành chính có 840 vị trí việc làm, gồm 122 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; 656 vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành; 40 vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; 22 vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ.
Cơ quan thuộc Chính phủ có 31 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý. Vị trí việc làm nghiệp vụ chuyên ngành, nghiệp vụ chuyên môn dùng chung và vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ, áp dụng các vị trí việc làm theo hướng dẫn của Bộ quản lý ngành, lĩnh vực.
Đơn vị sự nghiệp công lập có tổng số 559 vị trí việc làm, gồm 110 vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý; 392 vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên ngành; 30 vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; 27 vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ.
Vị trí việc làm cán bộ, công chức cấp xã gồm 17 vị trí, trong đó, cán bộ chuyên trách có 11 vị trí, công chức cấp xã có 6 vị trí.
Theo Bộ Nội vụ, 122 vị trí lãnh đạo, quản lý trong cơ quan, tổ chức hành chính đã được xác định, bảo đảm tính liên thông, đồng bộ với các chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở quy định tại Kết luận số 35-KL/TW của Bộ Chính trị.
Căn cứ quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức và quy định của Chính phủ hướng dẫn thi hành, các bộ, ngành, địa phương đã chủ động triển khai xây dựng và phê duyệt vị trí việc làm công chức, viên chức làm cơ sở để tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức, viên chức theo vị trí việc làm.
Một số bộ, ngành, địa phương có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng và phê duyệt vị trí việc làm như: Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Hà Nội, Đà Nẵng, Hưng Yên, Bà Rịa-Vũng Tàu…
Khắc phục hạn chế đối với việc xác định vị trí việc làm gắn với ngạch tối thiểu
Đánh giá những ưu điểm trong xây dựng vị trí việc làm, Bộ Nội vụ cho biết, việc xây dựng danh mục vị trí việc làm, bản mô tả công việc và khung năng lực của vị trí việc làm cán bộ, công chức, viên chức và cán bộ, công chức cấp xã giai đoạn từ năm 2019 đến nay được đặt dưới sự chỉ đạo thống nhất của Thường trực Ban Bí thư và hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, nghị định của Chính phủ và hướng dẫn của bộ quản lý ngành, lĩnh vực.
Các vị trí việc làm được xây dựng với mức độ khái quát cao theo chức năng nhiệm vụ của từng ngành, lĩnh vực từ Trung ương đến địa phương, có tính đến mức độ phức tạp, tính chất, đặc điểm, quy mô hoạt động, phạm vi đối tượng phục vụ, quy trình quản lý chuyên môn, nghiệp vụ của công việc theo chức năng, nhiệm vụ tương ứng với từng ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức.
Các vị trí việc làm được thiết kế gắn với yêu cầu kết quả sản phẩm đầu ra theo từng chức năng, nhiệm vụ tương ứng với từng ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức sẽ góp phần thực hiện được 3 mục tiêu của việc xây dựng vị trí việc làm của hệ thống chính trị.
Đó là đổi mới việc phân loại, đánh giá, tuyển dụng, quản lý và sử dụng cán bộ, công chức, viên chức; thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 7 khóa XII; cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm.
“Việc xác định vị trí việc làm theo hướng dẫn thống nhất của bộ quản lý ngành, lĩnh vực bảo đảm tính thống nhất, liên thông trong hệ thống các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp, khắc phục toàn bộ tồn tại, hạn chế đối với việc xác định vị trí việc làm gắn với ngạch tối thiểu như quy định trước đây,” Bộ Nội vụ cho hay.
Theo lý giải của Bộ, việc xác định vị trí việc làm gắn với ngạch tối thiểu có nhiều mặt hạn chế như chưa phản ánh được tính chất, mức độ phức tạp của nhiệm vụ theo vị trí việc làm; không có điều kiện để thực hiện cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm; chưa tạo động lực đối với cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm vụ theo vị trí việc làm.
Hạn chế khác được chỉ ra là chưa có đủ cơ sở để thiết kế bảng lương theo vị trí việc làm; chưa bảo đảm cho việc áp dụng thống nhất, liên thông các vị trí việc làm giữa các cơ quan, tổ chức, đơn vị có sự tương đồng về tính chất hoạt động và mức độ phức tạp của nhiệm vụ; chưa bảo đảm tính thống nhất giữa các cơ quan, tổ chức có sự tương đồng về vị trí pháp lý, loại hình tổ chức, chức năng, nhiệm vụ.
Bộ Nội vụ cho biết, các bộ, ngành Trung ương và địa phương đã triển khai xây dựng và phê duyệt vị trí việc làm đối với các cơ quan, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập và thực hiện tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức, viên chức theo vị trí việc làm nên có điều kiện tiếp cận và điều chỉnh kịp thời theo phân cấp của Chính phủ, vừa bảo đảm tính kế thừa, vừa đáp ứng yêu cầu thống nhất, liên thông, đồng bộ về xây dựng và quản lý vị trí việc làm trong hệ thống chính trị.
Mặc dù các bộ quản lý ngành, lĩnh vực đã ban hành thông tư hướng dẫn về vị trí việc làm, tuy nhiên, theo Bộ Nội vụ, đây là nhiệm vụ mới và khó, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện còn có nhiều khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung kịp thời.
Một số bộ, ngành chậm ban hành thông tư hướng dẫn, dẫn đến khó khăn cho các bộ, ngành, địa phương khi triển khai nhiệm vụ xây dựng vị trí việc làm.