Cảng nội địa Hải Dương lãng phí đất đai
Dự án đầu tư xây dựng Cảng nội địa Hải Dương có nhiều hạn chế, vướng mắc về đầu tư, đất đai, xây dựng cần sớm được tháo gỡ, khắc phục.
Chậm giải phóng mặt bằng
Dự án Cảng nội địa Hải Dương của Công ty CP Giao nhận kho vận Hải Dương được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư vào năm 2005, điều chỉnh lần thứ nhất năm 2016, điều chỉnh lần thứ hai năm 2019. Mục tiêu dự án là đầu tư hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị đồng bộ phục vụ nhu cầu thông quan, vận chuyển, lưu giữ, tập kết, gửi nhận và giao trả hàng hóa xuất nhập khẩu, góp phần san tải cho cảng Hải Phòng thông qua việc thực hiện các thủ tục xuất nhập khẩu, hải quan, kiểm dịch… Dự án có tổng mức đầu tư gần 352 tỷ đồng, nằm trong cụm công nghiệp Việt Hòa (TP Hải Dương). Diện tích thực hiện dự án sau lần 1 điều chỉnh từ gần 526.000 m2 xuống gần 153.000 m2; lần 2 điều chỉnh tăng lên hơn 171.000 m2. Trong đó, diện tích được chấp thuận đầu tư gần 152.000 m2, còn lại là phần đất thuê mở rộng. Thời gian hoạt động của dự án là 50 năm kể từ ngày 29/8/2005.
Đến năm 2023, nhà đầu tư đã san lấp mặt bằng, xây dựng tường bao, đầu tư 6 nhà kho, 1 nhà điều hành và một số công trình phụ trợ trên diện tích gần 89.000 m2 được tỉnh cho thuê theo quy hoạch chi tiết xây dựng dự án đã được duyệt. Còn hơn 64.000 m2 đất giáp hành lang đường sắt Hà Nội-Hải Phòng dù đã được UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh tiến độ nhiều lần nhưng nhà đầu tư vẫn chưa hoàn thành thủ tục bồi thường giải phóng mặt bằng. Phần đất này nằm trong diện tích đất được UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh dự án vào tháng 6/2016. Đến tháng 12/2016, UBND TP Hải Dương phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng Cảng nội địa Hải Dương với quy mô sử dụng đất có bao gồm khu vực này. Tuy nhiên, nhà đầu tư không liên hệ, phối hợp với thành phố để thực hiện giải phóng mặt bằng. Hiện nay phần đất này vẫn là đất nông nghiệp.
Ngoài ra, phần diện tích đất mở rộng gần 19.000 m2 đã được tỉnh bàn giao, cho thuê đất nhưng doanh nghiệp chưa đưa vào khai thác, sử dụng hiệu quả theo đúng mục tiêu dự án. Về xây dựng, sau khi được UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh mở rộng diện tích đất cho thuê vào năm 2019, nhà đầu tư chưa lập điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng dự án trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Tìm hướng xử lý
Những hạn chế tại Dự án Cảng nội địa Hải Dương gây lãng phí đất đai, giảm hiệu quả đầu tư và cảnh quan cửa ngõ phía bắc TP Hải Dương. Thực hiện chủ trương của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã có 3 văn bản gửi Công ty CP Giao nhận kho vận Hải Dương đề nghị nhà đầu tư khẩn trương lập hồ sơ đề xuất điều chỉnh dự án. Theo đó, giảm phần diện tích hơn 64.000 m2 chưa giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên đến hết thời hạn quy định, sở này chưa nhận được hồ sơ đề nghị điều chỉnh của doanh nghiệp.
Ngày 3/10 vừa qua, Sở Kế hoạch và Đầu tư ban hành quyết định kiểm tra việc chấp hành các chính sách pháp luật đối với Công ty CP Giao nhận kho vận Hải Dương. Ngày 13/10, Thanh tra sở quyết định xử phạt hành chính 70 triệu đồng đối với chủ đầu tư do không thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án, biện pháp khắc phục là thực hiện điều chỉnh dự án, gửi hồ sơ về sở trước ngày 26/10.
Ngày 24/10, Sở Kế hoạch và Đầu tư nhận được hồ sơ đề xuất điều chỉnh dự án của Công ty CP Giao nhận kho vận Hải Dương. Tuy nhiên, nhà đầu tư tiếp tục đề xuất gia hạn thêm 24 tháng để thực hiện đầu tư xây dựng trên toàn bộ diện tích thay vì giảm hơn 64.000 m2 đất theo chủ trương của tỉnh. Sở chưa có cơ sở để xem xét; đồng thời tham mưu UBND tỉnh đồng ý chủ trương ngừng một phần hoạt động của dự án trên phần diện tích hơn 64.000 m2 trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày ra quyết định để thực hiện các thủ tục điều chỉnh theo đúng chủ trương của tỉnh. Đến hết thời hạn, nhà đầu tư không lập hồ sơ đề xuất điều chỉnh sẽ chấm dứt một phần hoạt động đối với dự án trên phần diện tích hơn 64.000 m2 hiện trạng là đất nông nghiệp, chưa giải phóng mặt bằng.
Theo ông Trần Việt Ký, Giám đốc Công ty CP Giao nhận kho vận Hải Dương, dự án cảng nội địa triển khai đến nay đã gần 20 năm. Doanh nghiệp luôn nỗ lực vượt khó khăn để hoạt động ổn định. Tuy nhiên, tiến độ đầu tư của dự án còn nhiều hạn chế do những nguyên nhân khách quan, chủ quan của chủ đầu tư và cả những bất cập về thủ tục hành chính, quản lý nhà nước về đất đai, thay đổi trong quy định về phòng chống cháy nổ… “Theo định hướng phát triển kinh tế thì mục tiêu dự án được ưu tiên, khuyến khích đầu tư. Do đó, doanh nghiệp mong muốn tiếp tục được tỉnh hỗ trợ để thực hiện theo quy mô đã được chấp thuận đầu tư. Chúng tôi cam kết sau khi được gia hạn sẽ hoàn thành xây dựng bãi container và nhà kho ở khu vực gần 19.000 m2 được cho thuê trong 12 tháng. Sau khi hoàn thành giải phóng mặt bằng khu đất hơn 64.000 m2 sẽ xây dựng bãi container trong 12 tháng, nhà kho trong 24 tháng”, ông Ký cam kết.
Tại phiên họp thường kỳ tháng 11 (lần 3) diễn ra sáng 10/11 vừa qua, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lưu Văn Bản chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư căn cứ theo pháp luật hiện hành, tình hình thực hiện dự án để tham mưu phương án xử lý vừa bảo đảm các quy định, vừa tạo điều kiện cho nhà đầu tư tiếp tục triển khai dự án hiệu quả.
Thiết nghĩ, Dự án Cảng nội địa Hải Dương đã được UBND tỉnh tạo điều kiện gia hạn nhiều lần, nhưng chủ đầu tư không khai thác hết quỹ đất được giao, gây lãng phí đất đai, nhất là dự án nằm ở vị trí cửa ngõ TP Hải Dương. Tỉnh nên có giải pháp quyết liệt để khắc phục tình trạng lãng phí đất đai nêu trên.