Thèn Pả - ngôi làng nhà trình tường dưới cột cờ Lũng Cú
Thèn Pả, nằm dưới chân cột cờ Lũng Cú, còn giữ nguyên vẹn nhiều nét truyền thống của người Mông như nếp sinh hoạt hay nhà trình tường với mái ngói âm dương.
Thôn Thèn Pả thuộc xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn nằm dưới chân núi Rồng, nơi đặt cột cờ Lũng Cú được coi là điểm cực Bắc của Việt Nam. Dưới chân núi Rồng có hai hồ nước ngọt được người dân địa phương gọi là "Mắt Rồng" quanh năm không bao giờ cạn. Hồ bên trái nằm gần thôn Lô Lô Chải, hồ bên phải nằm gần thôn Thèn Pả.
Nằm cách thị trấn Đồng Văn khoảng 26 km, Thèn Pả vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống lâu đời của người đồng bào dân tộc Mông.
Đặc biệt, trong một xóm nhỏ của thôn có 10 hộ dân là anh em trong đại gia đình họ Vàng, đã sống ở đây hơn 100 năm.
Yêu thích phong cảnh hùng vĩ và cuộc sống thanh bình của người dân vùng cực Bắc, Nguyễn Sỹ Đức (Bắc Ninh) đã đến Hà Giang sinh sống và làm việc đến nay được 4 năm.
Đến Thèn Pả vào ngày 26/10, gây ấn tượng với Đức là khung cảnh yên bình, mang đậm nét truyền thống của ngôi làng nhỏ. Các ngôi nhà đều là nhà trình tường (tường đất), lợp mái ngói âm dương. Người dân mặc trang phục thổ cẩm hằng ngày để lao động, sinh hoạt.
Vào sáng sớm, ngôi làng chìm trong lớp sương mù mờ ảo. "Người dân được đánh thức bởi ánh nắng mặt trời, tiếng gà gáy báo hiệu ngày mới chứ không phải tiếng còi xe đông đúc như ở thành phố", Đức nói.
Tại lối vào làng có hai hàng cây sa mộc cổ thụ, hàng trăm năm tuổi. Sa Mộc là loài cây thân gỗ, lá kim với thân thẳng tắp hình nón, cành ngang mọc thành tầng. Chúng cũng là loài cây biểu tượng cho cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang) bởi sức sống mãnh liệt.
Thèn Pả sở hữu vẻ đẹp riêng vào các mùa trong năm. Mùa xuân, sắc hồng của hoa đào, sắc trắng của hoa lê phủ lên triền núi, đường làng, trong vườn của người dân những mảng màu tươi sáng. Mùa hè là mùa của những nương ngô xanh mướt, ngắm hồ Mắt Rồng nước trong vắt.
Đến mùa thu, những thửa ruộng bậc thang lúa chín tạo nên khung cảnh mùa vàng đầy chất thơ. Bước vào mùa đông, bản làng chìm trong sương mù vào sáng sớm.
Trước đây, cuộc sống người dân Thèn Pả xoay quanh ruộng vườn, chăn nuôi, trồng trọt.
Năm 2021, nhận thấy tiềm năng du lịch của ngôi làng, anh Vũ Gia Đại, người Thái Nguyên đến Hà Giang làm du lịch từ năm 2008, đã đầu tư xây dựng một số dịch vụ du lịch tại Thèn Pả.
Những ngôi nhà trình tường truyền thống của người dân được tu sửa theo lối kiến trúc cũ, kết hợp làm homestay phục vụ khách du lịch. Bên cạnh đó, anh cũng mở thêm quán ăn phục vụ các món ăn đặc sản địa phương như thắng cố, lẩu gà đen, mèn mén.
Anh Đại mong muốn truyền tải vẻ đẹp thiên nhiên, con người và những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Mông vùng địa đầu Tổ quốc đến du khách.
"Nhịp sống chậm rãi, bình lặng của người dân trong thôn là phương thức đơn giản giúp du khách sống chậm và tận hưởng cuộc sống", anh Đại nói.
Hiện du khách đến tham quan Thèn Pả có thể nghỉ tại các phòng homestay trong nhà dân bản địa với mức giá dao động 150.000 - 180.000 đồng một đêm.
Trong làng có những người bản địa làm dịch vụ đưa khách đến các điểm du lịch như cột cờ Lũng Cú, điểm cực bắc trên thực tế hoặc các bản, làng hoang sơ khác.
Cùng nằm gần cột cờ Lũng Cú nhưng so với Lô Lô Chải, Thèn Pả chưa được nhiều du khách biết đến, dù lượng khách "đã khởi sắc", anh Đại cho biết.
Sau khi dành một ngày ở đây, Đức dự định quay lại Thèn Pả vào mùa hoa lê nở (khoảng tháng 3 dương lịch). Đức cho rằng những nóc nhà lợp ngói, những bức tường đất nhuốm màu thời gian, bầu không khí trong lành ở nơi này luôn phù hợp để đến nghỉ ngơi vào bất cứ thời điểm nào trong năm.
Làng nằm ngay dưới chân cột cờ Lũng Cú, thuận lợi cho du khách trải nghiệm ngắm bình minh nơi địa đầu Tổ quốc.
Đứng ở trên đỉnh núi Rồng phóng tầm mắt ra xa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng toàn cảnh thung lũng Thèn Ván phía bên trái và thượng nguồn con sông Nho Quế phía bên phải.