Đề xuất lập 2 mô hình trung tâm giao dịch bất động sản
Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất xây dựng trung tâm giao dịch bất động sản của nhà nước và của doanh nghiệp để tránh tạo ra bất ổn.
Bộ Xây dựng vừa đề xuất thành lập trung tâm giao dịch bất động sản của nhà nước, tích hợp sàn giao dịch bất động sản và sàn giao dịch quyền sử dụng đất tại dự thảo báo cáo Thủ tướng. Trung tâm này thuộc UBND các tỉnh, thành, có ba nhiệm vụ chính: quản lý giao dịch bất động sản, thu thuế, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Cơ cấu bộ máy có 1 giám đốc và 2 phó giám đốc, do chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định bổ nhiệm. Bên dưới có các bộ phận chuyên môn: tiếp nhận hồ sơ, hành chính tổng hợp...
Trung tâm này sẽ tích hợp hệ thống dữ liệu của các đơn vị liên quan để quản lý giao dịch bất động sản, thu thuế, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; hoạt động theo cơ chế một cửa liên thông. Hai bên giao dịch chỉ cần đi lại một lần đến trung tâm có thể làm xong tất cả thủ tục. Bên bán và bên mua thực hiện các thủ tục khai báo thông tin mua bán bất động sản qua trung tâm và sau 2 ngày xét duyệt có thể nhận ngay sổ đỏ.
Bộ Xây dựng cho rằng việc thành lập trung tâm là giải pháp đổi mới cách thức vận hành của thị trường bất động sản, đơn giản hóa thủ tục, chống thất thu thuế, chống rửa tiền. Theo đó, Bộ đang lấy ý kiến các bộ, ngành về đề xuất này.
Tuy nhiên, trong văn bản góp ý, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân đề xuất xây dựng theo hai mô hình: trung tâm của nhà nước và của doanh nghiệp để tận dụng các sàn giao dịch bất động sản hiện nay, tránh tạo ra bất ổn chính trị, xã hội.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị Bộ Xây dựng bổ sung hành lang pháp lý về việc giao dịch bất động sản, giao dịch quyền sử dụng đất cũng như các quy định về kinh doanh bất động sản, đất đai, công chứng để đề xuất sửa đổi. Bộ Xây dựng cũng cần đánh giá về tình hình hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản (số lượng, mô hình, phạm vi hoạt động) và kết quả, tình hình thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất qua các năm.
Trong văn bản góp ý, Bộ Công an cũng quan ngại các nhiệm vụ như quản lý giao dịch bất động sản, quản lý thu thuế, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có chồng lấn nhiệm vụ của các cơ quan khác nên đề nghị rà soát lại. Đặc biệt, chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, theo Bộ Công an, là nhiệm vụ do văn phòng đăng ký đất đai thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện và Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai quản lý.
Do đó, bộ máy trung tâm không thể thuộc Bộ Xây dựng. Nếu xác định trung tâm là đơn vị thuộc UBND cấp tỉnh, cần xác định chủ thể chịu trách nhiệm chính trong quản lý chuyên môn các lĩnh vực cụ thể.
Trước đó, Thủ tướng đã giao Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu lập sàn giao dịch bất động sản và sàn giao dịch quyền sử dụng đất. Trong quá trình thực hiện, Bộ Xây dựng nhận thấy nên tích hợp hai sàn này thành trung tâm giao dịch bất động sản thuộc UBND cấp tỉnh.
Trước đây, việc giao dịch bất động sản trên thị trường chủ yếu thông qua các công ty môi giới (sàn giao dịch tư nhân), tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, những đơn vị này là tác nhân đẩy giá nhà. Vì thế, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi cũng dự kiến chuẩn hóa sàn giao dịch bất động sản.