Tháng bảy kỷ niệm

Tháng bảy, nắng dát lên tường nhà một vệt dài, hắt qua giàn chanh leo, lấp lánh quả xanh tím. Cha ngồi trên chiếc chõng tre, bên ấm trà mới pha, dịu nhẹ hương lài, lim dim đôi mắt. 

Cha già yếu theo thời gian, vết thương bom đạn ngày nào hằn lên khóe mắt, những nếp nhăn xô lại, vầng trán cao năm xưa giờ đây cứ nhíu liên tục bởi tuổi tác không còn cho phép như trước nữa. Người cựu quân nhân ấy vẫn hăng say công việc vườn tược trong nhà. Sáng xách thùng ra tưới vườn rau, chiều mát lại lụi cụi nhổ cỏ, tỉa cây, cắt cành. Đối với cha, những tháng ngày đoàn tụ bên con cháu là niềm vui, hạnh phúc lớn lao nhất cuộc đời. Cha bảo, hồi chiến tranh, đào hầm, tránh địch, hành quân xuyên đêm, nhiều khi chỉ muốn ào về bên gia đình, thưởng thức củ sắn, củ khoai. 

Tháng bảy, mỗi lần cha mặc bộ đồ quân phục, chỉnh trang tinh tươm, là tôi biết cha sắp đi thăm đồng đội cũ. Thường thì cha sẽ gọi điện thoại một vòng, xem những đồng đội còn lại được bao nhiêu người đi, vì có thể sức khỏe yếu nên một số chú, bác cũng không thể ngồi xe được. Rồi mọi người sẽ cùng nhau ra nghĩa trang, thắp nén nhang cho người hy sinh, đốt cho nhau mấy điếu thuốc, tâm tình thời chiến. Những người cựu chiến binh tuổi xế chiều, bước đi tập tễnh. Người thương binh, người bệnh binh, nhưng đã từng chung nhau một chiến hào, một mục tiêu, đó là chiến đấu hết mình để bảo vệ Tổ quốc.

Cha bảo những ngày tháng bảy này luôn làm cho cha nhớ từng khoảnh khắc thời chiến. Nhớ mấy đứa bạn ở mọi miền Tổ quốc, hội tụ cùng nhau, đứa giọng Nam, đứa giọng Bắc, đứa lại miền Trung. Những khi thời gian thảnh thơi một chút, mọi người sẽ lại xúm xít với nhau, kể chuyện quê nhà. Về người mẹ già tần tảo sớm hôm, về người vợ hiền thảo, quanh năm quần quật nuôi con một mình, làm hậu phương vững chắc cho chồng yên tâm chiến đấu nơi chiến trường. Nắng tháng bảy rọi đều, ươm vàng những bước chân hành quân. Trong buổi mai đầy nắng và gió ấy, cũng có những bước chân lặng lẽ, nặng trĩu suy tư sau mỗi mất mát. Quân số dần dần tụt xuống, ám ảnh khói bụi chiến trường. 

Tháng bảy về gợi trong họ biết bao kỷ niệm vui buồn thời chiến tranh. Đau đáu một nỗi niềm xa xăm về những đồng đội ngã xuống nơi chiến trường xưa mà chưa tìm thấy hài cốt. Những người cựu chiến binh đeo trên mình huân, huy chương kháng chiến nhưng trong lòng họ chắc hẳn chưa bao giờ quên những khoảnh khắc vào sinh ra tử cùng nhau; chưa bao giờ quên lúc hoạn nạn khó khăn, ngồi chia nhau củ khoai, củ sắn. Những lúc như vậy, người chiến sĩ lại yêu cuộc sống biết nhường nào. 

Tháng bảy, nắng rót vàng mật ong. Cha mặc quần áo chỉnh tề, lại ríu rít điện thoại. Trong ánh mắt ấy, ánh lên niềm hạnh phúc. Hôm qua, cha bảo bên bảo tàng quân khu điện về, nghe nói đã tìm thấy hài cốt một số đồng đội. Cha khỏe khoắn hẳn ra, chuyến xe đi đến Tây Nguyên sẽ xuất phát. Cha là người xung phong đầu tiên. Niềm tin mãnh liệt về việc tìm lại đồng đội cũ luôn thôi thúc bước chân cha. Cha bảo, chiến tranh khốc liệt sá gì, nay hòa bình rồi, tìm cho đông đủ anh em chứ, mai này có về thăm tổ tiên, có hội bàn đào ngồi với nhau uống trà. Anh hai xin nghỉ làm mấy hôm, phụ trách chở cha và đồng đội đi một chuyến. Hành trình tháng bảy đầy những kỷ niệm, bắt đầu với những chuyến xe…

 Tản văn của THÙY LINH